Stan faktyczny
Maria Z. była członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej „B.” w W. i posiadaczką własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w jednym z budynków należących do tej spółdzielni. Jednak uchwałą rady nadzorczej SM „B.” Maria B. została pozbawiona prawa do swojego lokalu, ze względu na nieopłacanie należnego spółdzielni czynszu przez około rok.
Postępowanie przed sądem cywilnym
Następnie spółdzielnia skierowała do sądu powództwo windykacyjne. Mimo, że spółdzielnia uzyskała wyrok eksmisyjny, Maria Z. nadal zajmowała sporne mieszkanie. Gdy zaś mieszkanie zostało przez spółdzielnię sprzedane, pani Z. skierowała do sądu powództwo o unieważnienie uchwał pozbawiających ją członkostwa w spółdzielni i lokalu, oraz o przywrócenie jej spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego.
Jako podstawę prawną swojego żądania ustalenia istnienia nadal spółdzielczego prawa do mieszkania Maria Z. wskazała przepis art. 189 ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.
Stanowisko Sądu Najwyższego
Ostatecznie Sąd Najwyższy potwierdził oddalenie powództwa.
Wskazał, że w rozpoznawanej sprawie pani Z. nie mogła skutecznie wykazać interesu prawnego w ustaleniu istnienia własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Przede wszystkim ciążył na niej wyrok eksmisyjny, którego kilka lat wcześniej nie próbowała skutecznie podważyć. Jej wcześniejsze powództwa o uchylenie lub unieważnienie uchwał spółdzielni wykluczających ją z grona członków i odbierających prawo do mieszkania, zostały oddalone oraz orzeczono eksmisję.
Sąd Najwyższy wskazał również, że w sprawie jest jeszcze osoba trzecia – nabywca lokalu, któremu też przysługuje ochrona słusznie nabytych praw.
