Podstawą wymiaru do naliczania odpisu podstawowego na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z drugiego półrocza stanowiło kwotę wyższą. Wysokość tego wynagrodzenia ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” nie później niż do 20 lutego każdego roku (art. 5 ust. 7 ustawy z 4.3.1994 r.). W 2021 r. wynagrodzenie to ustalane jest na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2018 r. (art. 5j ustawy z 4.3.1994 r.), wynosi ono 4134,02 zł (Mon. Pol. z 2019 r. poz. 201).
Odpisy na pracownika zatrudnionego w warunkach zwykłych, w warunkach szczególnych oraz młodocianego mają charakter obligatoryjny. Pracodawca tworzący fundusz socjalny ma obowiązek obliczyć je i przekazać na konto Funduszu. Pracodawca może ponadto zdecydować (w formie zapisu w regulaminie), że będzie dodatkowo zwiększał fundusz odpisem na każdego pracownika niepełnosprawnego oraz emeryta i rencistę. Takie zwiększenia odpisu mają charakter fakultatywny, pracodawca nie musi ich naliczać. Wszystkie odpisy (obligatoryjne i fakultatywne) tworzą jeden fundusz.
Odpis podstawowy (obowiązkowy) w 2021 r. | |||
Na jednego zatrudnionego | % podstawy wymiaru | kwota | |
pracownika | 37,5 | 1550,26 zł | |
pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze – w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych | 50 | 2067,01 zł | |
pracownika młodocianego | 1 rok nauki | 5 | 206,70 zł |
2 rok nauki | 6 | 248,04 zł | |
3 rok nauki | 7 | 289,38 zł | |
Zwiększenie odpisu (nieobowiązkowe) w 2021 r. | |||
w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności | dodatkowo 6,25 | dodatkowo 258,38 zł | |
na każdego emeryta i rencistę, nad którym pracodawca sprawuje opiekę | 6,25 | 258,38 zł |
Pracodawca, który utworzy żłobek lub klub dziecięcy ma możliwość zwiększenia odpisu na zfśs o 7,5% na każdego pracownika (art. 5 ust. 5a ustawy). Możliwość taka dotyczy pracodawców, którzy łącznie spełniają trzy warunki:
1) utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy,
2) przeznaczyli na żłobek lub klub dziecięcy z odpisu podstawowego kwotę odpowiadającą równowartości 7,5% odpisu na fundusz,
3) przeznaczyli całość zwiększenia funduszu na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego.
Przepisów ustawy z 4.3.1994 r. o wysokości odpisu nie stosuje się do:
1) publicznych uczelni wyższych,
2) szkół i placówek objętych systemem oświaty w stosunku do nauczycieli podlegających przepisom Karty Nauczyciela.