Pracodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego, który wynika z faktury dokumentującej zakup okularów dla pracownika. Wydatek ten jest uważany za koszt o charakterze osobistym, niezwiązany z działalnością gospodarczą podatnika. W przypadku nabycia okularów – mimo, iż koszt ich zakupu może zostać pokryty w całości przez pracodawcę – prawo do rozporządzenia okularami przysługuje wyłącznie zatrudnionemu. Z tego względu pracodawca nie może odliczyć VAT, niezależnie od tego, który podmiot figuruje jako nabywca na fakturze. Podatnicy mogą odliczać VAT od nabywanych świadczeń, jeśli te świadczenia zostaną wykorzystane przez nich do wykonywania czynności opodatkowanych VAT (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Przyjmuje się, iż zakup okularów przeznaczonych dla pracownika nie stanowi podstawy do odliczenia VAT przez pracodawcę, ani w całości, ani w części, z co najmniej dwóch powodów. Po pierwsze, brak prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktury zakupu okularów dla pracownika wynika z faktu, że władztwo (prawo do rozporządzania towarem jak właściciel) nad tymi okularami przysługuje pracownikowi, a nie pracodawcy. To pracownik jest posiadaczem i jedynym użytkownikiem okularów korekcyjnych. W rezultacie pracodawca nie dokonuje nabycia okularów na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, lecz na użytek zatrudnionego, oparty na wynikach badań okulistycznych. Bez znaczenia pozostaje fakt, że pracodawca realizuje obowiązek wynikający z przepisów prawa (np. rozporządzenia w sprawie BHP), finansując część zakupu okularów pracownikowi (por. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 8.9.2025 r., 0111-KDIB3-1.4012.541.2025.2.MG).
Zakup okularów przez przedsiębiorców, zarówno dla nich samych, jak i dla pracowników, zleceniobiorców lub kadry zarządzającej, jest kwalifikowany jako wydatek o charakterze osobistym, realizowany w celu ochrony zdrowia konkretnej osoby. Poniesienie tego rodzaju wydatku uwarunkowane jest zatem innymi względami, niż generowanie większego obrotu. W konsekwencji zakup okularów, jako wydatek niemający wpływu na prowadzenie działalności gospodarczej podatnika, nie uprawnia do odliczenia VAT naliczonego (por. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 17.10.2023 r., 0113-KDIPT1-1.4012.574.2023.2.RG).
Wobec powyższego należy stwierdzić, że pracodawca nie ma możliwości dokonania potrącenia VAT z faktury zakupu okularów dla pracownika, niezależnie od tego, czy wystawiono fakturę ze wskazaniem podatnika jako nabywcy, czy pracownika (faktura imienna).
