Tak stwierdził WSA w Gorzowie Wielkopolskim (wyr. z 11.3.2020 r., II SA/Go 54/20).

Wydaną decyzją Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (PINB) nakazał PGWWP rozbiórkę pomostu położonego na jeziorze. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wniosło odwołanie do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego (WINB) stwierdzając, że nie jest ani właścicielem, ani też inwestorem czy zarządcą wskazanego w decyzji obiektu budowlanego wzniesionego na gruncie pokrytym wodą, wobec powyższego nie może być adresatem decyzji o rozbiórce, gdyż wszelkie budowle znajdujące się na gruntach pokrytych wodami, które nie służą celom melioracji wodnych nie stanowią z mocy ustawy własności właściciela wód, czyli Skarbu Państwa.

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego po rozpatrzeniu odwołania PGWWP, wydał decyzję, którą utrzymał w mocy decyzje PINB. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wniosło do WSA skargę na decyzję organu drugiej instancji.

Zgodnie z art. 216 ust. 1, 2 i 3 ustawy z 20.7.2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 310 ze zm.; dalej: PrWod) grunty pokryte śródlądowymi wodami płynącymi, wodami morza terytorialnego oraz morskimi wodami wewnętrznymi stanowią własność właściciela tych wód, które nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie. Gospodarowanie tymi gruntami należy do PGWWP (ust. 3).

Ważne
Co istotne w tym przypadku, urządzenia wodne lub ich części oraz budowle i ich części, znajdujące się na wymienionych wyżej gruntach wodnych stanowią odrębny od tych gruntów przedmiot własności (art. 216 ust. 5 PrWod). Przepis ten znosi więc powszechnie stosowaną zasadę superficies solo cedit, zgodnie z która wszystko, co znajduje się na gruncie dzieli los prawny tego gruntu – art. 48 i art. 191 ustawy z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1145 ze zm.).

Natomiast urządzenia wodne, które zostały wykonane albo są wykonywane przez PGWWP na gruntach pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi lub na będących własnością Skarbu Państwa nieruchomościach niebędących gruntami pokrytymi śródlądowymi wodami płynącymi, stanowią własność Skarbu Państwa (art. 216 ust. 6 PrWod). A zatem, jak stwierdził WSA, jasne jest, że urządzenie wodne, którego PGWWP nie wykonały albo nie wykonywały nie jest własnością Skarbu Państwa, a zatem i mieniem (rzeczą, obiektem), którym w jego imieniu PGWWP gospodaruje reprezentując Skarb Państwa i wykonując w jego imieniu uprawnienia właścicielskie.

Ważne
Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał więc, że w tej sprawie PGWWP nie może być adresatem decyzji nakazującej rozbiórkę przedmiotowego pomostu ani jako właściciel (podmiot reprezentujący uprawnienia właścicielskie Skarbu Państwa), ani jako inwestor, bowiem PGWWP urządzenia wodnego nie wykonały, ani nie wykonywały. Specyfika rozwiązania przyjętego w PrWod polega na tym, że urządzenie wodne (pomost) traktowane jest jako ruchomość niezwiązana i niepodlegająca prawu nieruchomości (gruntu, wody). Dlatego w typowym przypadku właścicielem tego urządzenia wodnego będzie jego inwestor, choć możliwe są też inne sytuacje.