Gmina usuwa i unieszkodliwia odpady azbestowe z nieruchomości mieszkańców, a takie działanie należy do jej zadań własnych. W celu realizacji tego zadania nabyła tego typu usługę od wyspecjalizowanej firmy. Mieszkańcy partycypują w kosztach przedsięwzięcia. Na podstawie zawieranych z gminą umów cywilnoprawnych uiszczają na rzecz gminy kwotę stanowiącą równowartość podatku VAT usługi, jaka zostanie wykonana na ich nieruchomości. Gmina uzyskała także dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) na wykonanie tego przedsięwzięcia, w wysokości 75% wartości netto świadczonych usług. Udział mieszkańców w projekcie był dobrowolny – jeśli nie wyrazili woli, to azbest nie był usuwany z ich posiadłości.
Gmina zadała pytanie Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej, czy ma prawo uznać, że podstawa opodatkowania VAT z tytułu świadczenia wykonywanego przez nią na rzecz mieszkańca powinna być obliczana jedynie w oparciu o kwotę należną od tego mieszkańca? Sama jednostka samorządu terytorialnego uznała, że podstawę opodatkowania VAT w przypadku świadczenia gminy na rzecz mieszkańców stanowi/będzie stanowić wyłącznie otrzymywana od mieszkańca kwota zwrotu części kosztów przewidziana w umowach, pomniejszona o kwotę podatku należnego.
Dyrektor KIS uznał jednak stanowisko gminy za nieprawidłowe (interpretacja Nr 0115-KDIT1-1.4012.795.2017. 1.MM). Podstawą wydania takiej decyzji był art. 29a ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.; dalej: VATU). Stanowi on, że dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mają wpływ na podstawę opodatkowania. Jeśli podatnik otrzymuje dofinansowanie (np. dopłatę do ceny), to takie dofinansowanie jest wliczane do podstawy opodatkowania.
Dotacja, otrzymana z WFOŚiGW będzie miała wpływ na cenę usługi i z tego tytułu powinna być uwzględniana przy ustalaniu podstawy opodatkowania usługi świadczonej przez gminę na rzecz mieszkańca.
Po wniesieniu przez gminę skargi sprawa trafiła do WSA. Sąd przypomniał, że otrzymanie dotacji prowadzi do obniżenia części kosztów przedsięwzięcia, pokrywanych przez mieszkańców. Gmina argumentowała, że nie można mówić o wpływie dotacji na cenę, bo nie da się ustalić wyraźnej zależności między dofinansowaniem a bezpośrednią korzyścią, otrzymaną przez konkretnego mieszkańca (dotacje, których nie da się tak powiązać, nie stanowią podstawy opodatkowania).
„Zatem skoro dotacja jest udzielana na realizację konkretnego projektu, to nie można przyjąć jak chce tego skarżąca, że jest udzielana na koszty ogólne czy ogólną działalność Gminy. (…) uzyskane przez skarżącą kwoty, stanowiące dofinansowanie na pokrycie wydatków związanych z realizacją projektu, należy uznać za mające bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych w ramach projektu, gdyż dzięki dofinansowaniu Mieszkańca przystępującego do projektu usunie on azbest ze swojej nieruchomości z dofinansowaniem 75%, czyli koszt usunięcia azbestu przypadający na Mieszkańca będzie wynosił 25% wartości usługi”.
Zdaniem WSA podstawą opodatkowania będzie nie tylko kwota należna w postaci wpłaty, którą uiszcza mieszkaniec, ale także środki otrzymane w postaci dotacji w części, w jakiej dofinansowują one cenę usuwania azbestu z posesji.