Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która przebywa na zwolnieniu lekarskim, ma prawo do zasiłku chorobowego wypłacanego przez ZUS. Co więcej, za okres choroby przedsiębiorca nie musi płacić składek ZUS. Te dwie okoliczności powodują, iż wystarczy 12 dni choroby w ciągu miesiąca, aby obniżyć obciążenia składkami ZUS do zera.
Komu przysługuje zasiłek chorobowy?
Zasiłek chorobowy przysługuje osobie prowadzącej działalność gospodarczą, jak również osobie współpracującej przy prowadzeniu takiej działalności, która jest czasowo niezdolna do pracy z powodu choroby. Niezdolność do pracy należy potwierdzić elektronicznym zaświadczeniem wystawionym przez lekarza (druk ZUS ZLA).
Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać zasiłek chorobowy?
Podstawowym warunkiem dla uzyskania zasiłku chorobowego jest terminowe opłacanie składki chorobowej. Składka chorobowa jest składką dobrowolną i wynosi 2,45% podstawy wymiaru. Podstawa wymiaru dla składki chorobowej jest tożsama z podstawą wymiaru dla składek na ubezpieczenie społeczne. W roku 2021 r. podstawa ta wynosiła 3155,40 zł. Minimalna kwota dobrowolnej składki chorobowej wynosi więc 77,31 zł.
Przedsiębiorca nie może zadeklarować podstawy wymiaru na ubezpieczenie chorobowe w kwocie innej niż dla składek na ubezpieczenie społeczne (chyba że całkowicie rezygnuje z ubezpieczenia chorobowego).
Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, składka chorobowa musi być opłacana terminowo, a więc do 10 dnia każdego miesiąca (w przypadku osób opłacających składki wyłącznie za siebie) lub do 15 dnia miesiąca (w przypadku osób będących również płatnikami dla innych osób). Tej zasady należy bezwzględnie przestrzegać, gdyż nieterminowe opłacenie składki chorobowej powoduje utratę prawa do zasiłku na okres kolejnych 3 miesięcy.
Prawo do zasiłku chorobowego przedsiębiorca uzyskuje po upływie tzw. okresu wyczekiwania, który wynosi obecnie 90 dni. Oznacza to, iż jednokrotne opłacenie składki chorobowej nie daje automatycznie prawa do zasiłku chorobowego. Osoba prowadząca działalność gospodarczą musi być ubezpieczona nieprzerwanie przez okres co najmniej 90 dni, aby nabyć prawo do zasiłku. Dopiero niezdolność do pracy zaistniała po tym okresie, uprawnia do wnioskowania o zasiłek.
Wyjątkiem od powyższej zasady jest sytuacja, w której osoba taka była już wcześniej ubezpieczona z innego tytułu i postanowiła kontynuować ubezpieczenie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przerwa między poprzednim ubezpieczeniem a ubezpieczeniem z tytułu działalności gospodarczej nie może być jednak dłuższa niż 30 dni.
Jakie dokumenty należy złożyć do ZUS, aby otrzymać zasiłek chorobowy?
Zwolnienie lekarskie w formie elektronicznej trafi do ZUS automatycznie, bezpośrednio od lekarza, który je wystawił. Osoba prowadząca działalność gospodarczą powinna zatem dostarczyć do ZUS jedynie wypełniony formularz ZUS Z-3b.
ZUS jest zobowiązany do wypłaty zasiłku w ciągu 30 dni od daty otrzymania tych dokumentów (lub w ciągu 30 dni od momentu opłacenia składki chorobowej – w zależności od tego, co nastąpi później). Jeżeli ZUS spóźnia się z wypłatą zasiłku, możemy żądać zapłaty odsetek ustawowych.
Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego?
Wysokość zasiłku chorobowego zależy od podstawy wymiaru składek. Osoba prowadząca działalność gospodarczą może zadeklarować dowolną podstawę wymiaru składek jednak nie niższą niż minimalna podstawa składek ZUS obowiązująca dla firm, która na rok 2021 wynosiła 3155,40 zł.
Podstawę wymiaru dla zasiłku chorobowego stanowi średnia podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszona o wskaźnik w wysokości 13,71%.
Miesięczna kwota zasiłku chorobowego stanowi 80% tak wyliczonej podstawy (a w przypadku gdy choroba przypada na okres ciąży – 100%). Za każdy dzień choroby przysługuje 1/30 tak obliczonej kwoty. Należy pamiętać, że od kwoty zasiłku potrącana jest jeszcze zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 17%.
Za okres choroby nie płacimy składek ZUS
Okres, za który przedsiębiorcy przysługiwał zasiłek chorobowy, jest okresem, za który nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenie społeczne. Osoba prowadząca działalność gospodarczą ma prawo pomniejszyć płacone składki ZUS proporcjonalnie do ilości dni, za które pobierała zasiłek. Pomniejszenie to dotyczy jednak tylko składek na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna płacona jest w całości, niezależnie od ilości przechorowanych dni.
W jaki sposób złożyć korekty deklaracji?
Aby uzyskać prawo do zapłaty pomniejszonych składek ZUS, przedsiębiorca powinien złożyć korekty deklaracji rozliczeniowych. Dla osoby rozliczającej się wyłącznie za siebie będzie to deklaracja ZUS DRA, natomiast osoby zgłaszające również innych ubezpieczonych powinny złożyć dodatkowo deklarację ZUS RCA. W deklaracjach tych należy wykazać odpowiednio pomniejszone kwoty składek na ubezpieczenie społeczne.
Źródło: zus.pl
