Data rozwiązania umowy o pracę przy awizowaniu pisma dyscyplinarnego
Rozwiązanie umowy następuje 7. dnia od drugiego awizowania.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia oznacza natychmiastowe zakończenie stosunku pracy, czyli skuteczne z chwilą, gdy oświadczenie o rozwiązaniu umowy dotrze do adresata. W przypadku rozwiązania umowy przez pracodawcę adresatem jest pracownik. Kodeks pracy nie określa jednak jednoznacznie momentu, w którym oświadczenie uważa się za doręczone. Zgodnie z art. 300 KP, w sprawach nieuregulowanych przepisami prawa pracy stosuje się odpowiednio przepisy KC, o ile nie są sprzeczne z zasadami prawa pracy.
Na podstawie z art. 61 § 1 KC oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, uważa się za złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Ma to miejsce, gdy pracodawca wręczy oświadczenie pracownikowi lub gdy pracownik bądź dorosły domownik odbierze list polecony.
Zgodnie z przepisami KPA, jeśli Poczta Polska nie może doręczyć listu poleconego, pismo oczekuje w placówce pocztowej przez 14 dni. Doręczający pozostawia awizo dwukrotnie, a pracownik może odebrać list w ciągu 7 dni od każdego awiza. Jeżeli przesyłki nie odbierze, przyjmuje się, że miał możliwość zapoznania się z jej treścią i z niej nie skorzystał. Doręczenie uważa się wówczas za dokonane z upływem 14. dnia od pierwszego pozostawienia awiza. Domniemanie to może zostać obalone, jeśli pracownik udowodni, że obiektywnie nie był w stanie odebrać listu. Z tego wynika, że dniem rozwiązania umowy jest 14. dzień okresu awizowania, a liczy się dni kalendarzowe.
Stanowisko to wielokrotnie potwierdzał SN. W wyroku z 5.10.2005 r. (I PK 37/05, Legalis) SN uznał, że 2-krotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktycznej możliwości zapoznania się przez pracownika z jej treścią, co przerzuca na niego ciężar dowodu braku możliwości zapoznania się z oświadczeniem.
Jednakże w wyroku z 8.8.2023 r. (I PSKP 21/22, Legalis) SN stwierdził, że: „Doręczenie listu zawierającego oświadczenie woli wypełnia przesłanki z art. 61 § 1 KC najpóźniej w dniu następnym po dokonaniu awizo.” Oznacza to, że umowa rozwiązuje się następnego dnia po pierwszym awizowaniu.
Z kolei w wyroku z 13.12.2023 r., III PSKP 14/23, Legalis) wynika, że „Przy ustaleniu terminu złożenia przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę z winy pracownika, które zostało nadane pocztą należy przyjąć, że skutek doręczenia – a ściślej domniemanie możliwości zapoznania się z treścią pisemnego oświadczenia woli w przypadku nieodbierania przesyłki pocztowej – następuje z upływem terminu odbioru po drugim awizo. W sytuacji, gdy pracownik, mając realną możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli, z własnej woli, celowo nie podejmuje przesyłki zawierającej to oświadczenie, należy uznać, iż zostało mu ono skutecznie złożone. Taką możliwość ma pracownik, któremu pismo rozwiązujące umowę o pracę wysłano listem poleconym, jeśli nie wystąpiły okoliczności uniemożliwiające mu odebranie przesyłki w urzędzie pocztowym, np. brak awiza w skrzynce pocztowej bądź dłuższa nieobecność pracownika pod wskazanym pracodawcy adresem czy też inne, niezależne od pracownika przeszkody w podjęciu przesyłki”.
Analizując powyższe orzecznictwo, należy przyjąć, że doręczenie następuje z upływem terminu odbioru po drugim awizo, czyli 7. dnia od drugiego awizowania. Przy tym liczy się dni kalendarzowe.
KSeF – faktury wystawiane w trybie offline24
Wystawianie faktur w trybie offline24
Faktury w trybie offline24 wystawiane będą w postaci elektronicznej, zgodnie ze wzorem faktury ustrukturyzowanej udostępnionym na podstawie art. 106gb ust. 8 VATU (zob. art. 106nda ust. 1 VATU). Do ich wystawienia nie będzie zatem konieczne – jak rzecz się ma w przypadku „zwykłych” faktur ustrukturyzowanych – połączenie z KSeF (faktury ustrukturyzowane są bowiem wystawiane przy użyciu KSeF).
Faktury wystawione w trybie offline24 podatnicy obowiązani będą niezwłocznie, nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu jej wystawienia, przesyłać do KSeF w celu przydzielenia numeru identyfikującego tę fakturę w KSeF. Na podatników naruszających ten obowiązek od 1 stycznia 2027 r. nakładana jest kara pieniężna na podstawie art. 106ni ust. 1 pkt 3 VATU.
Podkreślić należy, że możliwość wystawiania faktur w trybie offline24 podatnicy będą mieli zawsze. W konsekwencji w istocie podatnicy obowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych będą mieli wybór pomiędzy wystawianiem faktur ustrukturyzowanych przy użyciu KSeF i wystawianiem faktur w trybie offline24, czyli w postaci elektronicznych (zgodnie ze wzorem faktury ustrukturyzowanej) przesyłanych następnie (nie później niż w następnym dniu roboczym po jej wystawieniu) do KSeF. Istnienie tego wyboru ograniczy negatywne skutki potencjalnych problemów z wystawianiem faktur ustrukturyzowanych przy użyciu KSeF.
W kwietniu 2026 r. podatnik X objęty obowiązkiem wystawiania faktur ustrukturyzowanych wykona usługę na rzecz podatnika Y. Faktura dokumentująca świadczenie tej usługi wystawiona będzie mogła zostać albo jako faktura ustrukturyzowana przy użyciu KSeF, albo w trybie offline 24.
Za datę wystawienia faktury w trybie offline24 uznawana będzie data wystawienia wskazana przez podatnika na tej fakturze (zob. art. 106nda ust. 10 VATU). Datą wystawienia takich faktur będzie zatem ich faktyczna data wystawienia (nie zaś – jak rzecz się ma w przypadku faktur ustrukturyzowanych – data przesłania do KSeF – zob. art. 106na ust. 1 VATU).
Faktury wystawiane w trybie offline24 będą co do zasady otrzymywane przez nabywcę przy użyciu KSeF (zob. art. 106nda ust. 3 VATU), a więc tak jak faktury ustrukturyzowane. Datą otrzymania takich faktur będzie co do zasady data przydzielenia numeru identyfikującego tę fakturę w KSeF (zob. art. 106nda ust. 11 zdanie pierwsze VATU).
Faktury udostępniane nabywcom
Podobnie jak faktury ustrukturyzowane (zob. artykuł Faktury ustrukturyzowane udostępniane nabywcy w sposób z nim uzgodniony), także faktury wystawiane w trybie offline24 będą udostępniane nabywcom, o którym mowa w art. 106gb ust. 4 VATU, w sposób z nimi uzgodniony (zob. art. 106nda ust. 4 VATU). Udostępnienie to następować będzie mogło przy użyciu KSeF (wówczas faktury wystawiane w trybie offline24 będą otrzymywane przez nabywców, o których mowa, przy użyciu KSeF – zob. art. 106nda ust. 5 VATU), jak i w inny sposób. W tym drugim przypadku datą otrzymania faktury wystawionej w trybie offline24 będzie data faktycznego jej otrzymania przez nabywcę (zob. art. 106nda ust. 11 zdanie drugie VATU).
W maju 2026 r. podatnik objęty obowiązkiem wystawiania faktur ustrukturyzowanych wykona usługę doradczą na rzecz czeskiej firmy (nieposiadającej na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej). Świadczenie tej usługi podatnik udokumentuje fakturą wystawioną w trybie offline24. Fakturę tę podatnik obowiązany będzie udostępnić czeskiej firmie w sposób z nią uzgodniony.
Faktury w trybie offline24 udostępniane nabywcom, o którym mowa w art. 106gb ust. 4 VATU, poza KSeF będą musiały być w szczególny sposób oznaczane. Z art. 106nda ust. 6 VATU wynikać bowiem będzie, że podatnicy obowiązani są do oznaczania takich faktur dwoma kodami, tj. nie tylko kodem QR, o którym mowa w art. 106gb ust. 5 VATU (pod kodem tym umieszczane będzie oznaczenie „OFFLINE”), ale również drugim kodem QR umożliwiającym zapewnienie autentyczności pochodzenia i integralności treści tej faktury (pod kodem tym umieszczane będzie oznaczenie „CERTYFIKAT”).
W celu oznaczania faktur tym drugim kodem QR podatnicy zamierzający wystawiać faktury w trybie offline24 obowiązani będą pobrać z KSeF certyfikat umożliwiający potwierdzenie tożsamości wystawcy przy wystawianiu tych faktur (zob. art. 106nda ust. 7 VATU). Certyfikat ten podatnicy mogli pobierać od 1.11.2025 r. (zob. art. 17b ustawy z 16.6.2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. poz. 1598 ze zm.).
Dostęp anonimowy
W przypadkach określonych w art. 106nda ust. 9 VATU podatnicy będą obowiązani zapewnić nabywcy anonimowy dostęp do faktury wystawionej w trybie offline24 poprzez podanie specjalnego kodu QR oraz danych umożliwiających zidentyfikowanie tej faktury w KSeF. Obowiązek taki istnieć będzie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki, tj.:
- faktura wystawiona zostanie na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub innego niż wskazany określony przepisami art. 106gb ust. 1-3 i 6 VATU podmiotu, który nie posługuje się numerem, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, ani numerem identyfikacji podatkowej, oraz
- faktura otrzymana zostanie przez tego nabywcę przy użyciu KSeF.
Sposób realizacji przedmiotowego obowiązku został wskazany w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów https://ksef.podatki.gov.pl//ksef-na-okres-obligatoryjny/informacje-ogolne-ksef-20/kody-weryfikujace-qr/. W wyjaśnieniach tych czytamy, że „przez oznaczenie faktury kodem weryfikującym rozumie się utworzenie bezpośredniego linku do faktury lub znaku graficznego (QR kodu) i naniesienie go na fakturę przed przekazaniem jej odbiorcy. Sposób utworzenia kodu określony będzie w specyfikacji oprogramowania interfejsowego W przypadku gdy faktura jest przesyłana odbiorcy w formacie ustrukturyzowanych danych uniemożliwiającym naniesienie tego kodu bezpośrednio na fakturę, przez oznaczenie faktury kodem weryfikującym rozumie się przesłanie go odbiorcy w formie odrębnego linku lub znaku graficznego wraz z fakturą”.
Faktury korygujące wystawione do faktur wystawionych w trybie offline 24
Faktury korygujące do faktur wystawionych w trybie offline24 będą mogły być wystawiane po przydzieleniu tym fakturom numeru identyfikującego w KSeF (zob. art. 106nda ust. 12 VATU). Takie faktury korygujące będą wystawiane w postaci faktury ustrukturyzowanej albo faktury wystawianej w trybie offline24 (zob. art. 106nda ust. 13 VATU).
Ponowne wystawienie faktury w trybie offline24
Zdarzać się będzie niekiedy, że wystawiona w trybie offline24 faktura udostępniona nabywcy, o którym mowa w art. 106gb ust. 4 VATU, w sposób inny niż przy użyciu KSeF ulegnie zniszczeniu albo zaginie przed przesłaniem jej do KSeF. W przypadkach takich podatnik wystawiać będzie ponownie fakturę zgodnie z danymi zawartymi na fakturze, przy czym faktura wystawiona ponownie będzie mogła zawierać datę wystawienia i wyraz „DUPLIKAT” (zob. art. 106nda ust. 14 VATU). Jeżeli takie wystawione ponownie faktury udostępniane będą nabywcy w sposób inny niż przy użyciu KSeF, podlegać będą oznaczeniu dwoma kodami QR, tj. kodem QR, o którym mowa w art. 106gb ust. 5 VATU (pod kodem tym umieszczane będzie oznaczenie „OFFLINE”) oraz kodem QR umożliwiającym zapewnienie autentyczności pochodzenia i integralności treści tej faktury (pod kodem tym umieszczane będzie oznaczenie „CERTYFIKAT”) (zob. art. 106nda ust. 15 w zw. z art. 106nda ust. 6 VATU).
Faktury ustrukturyzowane uważane za faktury wystawiane w trybie offline24
Za fakturę wystawioną w trybie offline24 uznawać się będzie także fakturę ustrukturyzowaną, jeżeli data jej przesłania do KSeF jest późniejsza niż wskazana na fakturze data wystawienia (zob. art. 106nda ust. 16 VATU). Do faktur takich odpowiednio stosowane będą przepisy art. 106nda ust. 4, ust. 6 pkt 1, ust. 8–10, 12 i 13 VATU.
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej z 5.8.2025 r., w przypadkach takich „zmiana statusu faktury na offline24 następuje jedynie w systemie. Oznacza to korzystne i postulowane przez przedsiębiorców rozwiązanie, zgodnie z którym data wystawienia faktury będzie zawsze zgodna z datą wskazaną w treści faktury. Jednocześnie, biorąc pod uwagę intencję wystawcy o tym, że dokument został przesłany do systemu w celu wystawienia faktury ustrukturyzowanej, dla nabywcy nie spowoduje to zmiany skutków – nabywca otrzymuje ten dokument wyłącznie w systemie, chyba że nabywcą jest podmiot, który nie posługuje się numerem identyfikacji podatkowej na potrzeby wystawienia faktury i jest podmiotem innym niż zarejestrowany na potrzeby podatku, w tym konsument lub podmiot zagraniczny lub podmiot korzystający ze zwolnienia w procedurze SME dla transakcji dokumentowanej tą fakturą. W tym zakresie znajdą zastosowanie odpowiednie przepisy dodawanego art. 106nda ustawy o VAT, tj. m.in. w zakresie daty otrzymania faktury, użycia faktury poza KSeF, oznaczenia kodem QR oraz możliwości wystawiania faktur korygujących do tej faktury”.
Zakończył się nabór do pilotażu skróconego czasu pracy
Złożonych zostało 1994 wniosków do pilotażu skróconego czasu pracy
Pracodawcy ze wszystkich sektorów gospodarki mogli składać wnioski o udział w dobrowolnym programie pilotażowym skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia. Na ich przygotowanie i wypełnienie mieli czas od 14.8.2025 r. do 15.9.2025 r. Wnioski złożyło 1994 przedsiębiorstw i instytucji.
Wiele modeli skrócenia czasu pracy
Doświadczenia innych państw pokazują, że skrócony czas pracy z zachowaniem wynagrodzenia jest korzystny zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Nie ma jednak jednego słusznego modelu jego wprowadzania.
Skrócanie czasu pracy musi odbywać się w sposób dostosowany do specyfiki danej branży i danej firmy. Właśnie dlatego Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej realizuje pierwszy w tej części Europy pilotaż skróconego czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia.
Resort pracy chce sprawdzić, jakie rozwiązania mają sens i jak działają w praktyce. Pilotaż został otworzony na pracodawców różnej wielkości z sektora prywatnego i publicznego ze wszystkich branż. Udział w nim jest dobrowolny.
Czterodniowy tydzień pracy to tylko jeden ze sposobów na skrócenie czasu pracy. Pracodawcy mogą w ramach pilotażu również przetestować mniejszą liczbę godzin roboczych każdego dnia, udzielenie dodatkowego urlopu lub swój autorski model skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia.
Zaczyna się następny etap pilotażu
W Ministerstwie Pracy została powołana specjalna komisja, która oceni złożone wnioski. Listę projektów rekomendowanych do realizacji zostanie ogłoszona do 15.10.2025 r.
Wybrane firmy i instytucje będą miały czas do końca roku, żeby przygotować się do skrócenia czasu pracy. Zasadniczy etap pilotażu ruszy 1.1.2026 r. Pracodawcy będą przez rok testować, jak wybrane przez nich modele skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia będą sprawdzać się w praktyce.
Ministerstwo Pracy będzie zbierać dane od pracowników i pracodawców przez cały czas trwania pilotażu i po jego zakończeniu. Wtedy przygotuje raport podsumowujący testowane rozwiązania i przeanalizuje możliwość ich realizacji na szerszą skalę.
Warunki udziału w pilotażu
Pracodawcy, którzy będą realizować projekt pilotażu skrócenia czasu pracy z zachowaniem wynagrodzenia, mogą liczyć na wsparcie – maksymalnie 1 mln zł i nie więcej niż 20 tys. zł w przeliczeniu na jednego pracownika.
Wnioski mogły składać firmy i instytucje, które prowadzą działalność nie krócej niż rok i zatrudniają co najmniej 75% pracowników na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru lub mianowania.
Każdy projekt pilotażowy obejmie przynajmniej 50% pracowników na różnych stanowiskach. Od stycznia do czerwca 2026 r. pracodawcy będą skracać czas pracy o 10%, a w drugiej połowie roku – o 20%.
Warunki zatrudnienia pracowników ani ich wynagrodzenia nie będą mogły ulec pogorszeniu. Natomiast pracodawca zostanie zobowiązany do utrzymania zatrudnienia na poziomie nie niższym niż 90% stanu początkowego.
Firmy i instytucje będą przekazywać Ministerstwu Pracy regularne ankiety dotyczące skrócenia czasu pracy, wypełniane przez pracowników oraz przez pracodawcę. Zostaną też objęte obowiązkiem składania sprawozdań z realizacji projektów i wykorzystania środków. Ministerstwo będzie nadzorować prawidłową realizację pilotażu z możliwością przeprowadzenia kontroli.
Uzasadnienie zmian dotyczących wprowadzenia skróconego czasu pracy
Ośmiogodzinny dzień pracy wprowadzono w Polsce 107 lat temu, a wolne soboty ponad 50 lat temu. W tym czasie wiele się zmieniło. Nowe technologie znacząco podniosły efektywność pracy, a wiele krajów, firm i instytucji już dziś skraca czas pracy.
Korzyści jest wiele. Pracownicy mogą cieszyć się większą równowagą między życiem zawodowym i prywatnym, większymi możliwościami samorozwoju, dłuższą aktywnością zawodową, za to mniejszym ryzykiem wypalenia zawodowego. Pracodawcy mogą z kolei obserwować wzrost efektywności i kreatywności pracowników, spadek liczby błędów i wypadków, a także większą konkurencyjność na rynku pracy.
Źródło: gov.pl
Wynajem albo użyczenie lokalu przez wspólnika na rzecz spółki partnerskiej – skutki podatkowe
Dla podatnika, który oddaje lokal na podstawie umowy najmu, uzyskiwane (otrzymywane) od spółki jawnej wynagrodzenie będzie przychodem (przychodem z najmu). W przypadku użyczenia wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń stanowi przychód z działalności gospodarczej. Jeżeli przedmiotem świadczenia na rzecz spółki osobowej jest nieodpłatnie udostępniony lokal, to przychód należy obliczyć w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lokalu będącego przedmiotem świadczenia.
Spółka partnerska jest podmiotem odrębnym od swoich wspólników, jeśli chodzi o prawo prywatne (prawo zobowiązań). W związku z tym jak najbardziej możliwe jest zawarcie umowy najmu między spółką a jej wspólnikiem, czy też umowy użyczenia między spółką a jej wspólnikiem. Natomiast spółka partnerska nie jest podmiotem podatku dochodowego. Jest ona podmiotem transparentnym w podatku dochodowym. Podatnikami podatku dochodowego są jej wspólnicy.
Dla podatnika, który oddaje lokal na podstawie umowy najmu, uzyskiwane (otrzymywane) od spółki jawnej wynagrodzenie będzie przychodem. Autor zakłada, że lokal nie jest (nie był) używany w działalności gospodarczej właściciela (względnie – że nie prowadzi on w ogóle działalności gospodarczej). W związku z tym przychód osiągany na podstawie umowy najmu stanowi przychód tego wspólnika z tzw. najmu prywatnego (art. 10 ust. 1 pkt 6 PDOFizU). Ten przychód w obecnym stanie prawnym musi być opodatkowany w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Koszty ponoszone z tytułu czynszu najmu są w spółce kosztami uzyskania przychodów. Ustalając dochód z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki, każdy wspólnik przychody z tej działalności będzie mógł pomniejszyć o kwotę czynszu i kosztów eksploatacyjnych, w części przypadającej mu stosownie do posiadanego udziału w prawie do zysku spółki.
Trzeba także pamiętać o tym, że czynsz najmu – biorąc pod uwagę, że mamy do czynienia z transakcjami między podmiotami powiązanymi – powinien być ustalony na warunkach rynkowych.
Wspólnicy spółki osobowej mogą na potrzeby spółki udostępniać nieodpłatnie (na podstawie umowy użyczenia) składniki swojego majątku.
Wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń – co do zasady – stanowi przychód z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 8 PDOFizU). Jeżeli przedmiotem świadczenia na rzecz spółki osobowej jest nieodpłatnie udostępniony lokal, to przychód należy obliczyć w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lokalu będącego przedmiotem świadczenia (art. 11 ust. 2a pkt 3 PDOFizU).
Niegdyś można było spotkać się z poglądem, że u wspólnika spółki osobowej, który jest podatnikiem podatku użyczającym lokal, przychód nie powstaje (bowiem świadczy on sobie samemu). W piśmie Ministra Finansów z 4.4.2002 r. (PB4/AK-031-23/02) wskazano, że:
Jeżeli wspólnik spółki osobowej wykonuje świadczenie na rzecz tej spółki, to z podatkowego punktu widzenia jest to świadczenie dla siebie samego w takim zakresie, w jakim przychody i koszty spółki osobowej stanowią jego przychody i jego koszty. Jeżeli więc takie świadczenia są nieodpłatne, u tego wspólnika nie wystąpi ani przychód, ani koszt. Jednocześnie, w takim przypadku, nie będzie można mówić o uzyskaniu ani przez spółkę osobową, ani przez tego wspólnika przychodu z tytułu otrzymanych nieodpłatnych świadczeń, bowiem spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, a wspólnik – w sensie podatkowym – świadczył samemu sobie. Nie wyklucza to faktu, że tego rodzaju świadczenie może stanowić przychód pozostałych wspólników takiej spółki.
Natomiast obecnie uważa się, że w przypadku osobowych spółek handlowych także wspólnik, który oddaje do użyczenia, uzyskuje (poprzez spółkę) przychód z nieodpłatnych świadczeń.
Umowa użyczenia nieruchomości jest natomiast neutralna podatkowo dla osoby fizycznej oddającej nieruchomość w użyczenie, w tym sensie, że nie wywołuje dla jej prywatnych spraw (nie jako wspólnika spółki) skutków podatkowych.
Umowa o dzieło u własnego pracodawcy a składki ZUS
Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o dzieło u własnego pracodawcy jest traktowana w aspekcie ubezpieczeń jako pracownik. Od łącznego przychodu odprowadzana jest składka na ubezpieczenia społeczne.
Za pracownika, w rozumieniu SysUbSpołU, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
W przypadku wskazanym w zapytaniu pracownik, z którym jego pracodawca zawiera umowę cywilnoprawną, tu konkretnie umowę o dzieło, podlega wszystkim ubezpieczeniom zarówno z umowy o pracę, jak i z umowy cywilnoprawnej.
Jeżeli pracownik wykonuje dodatkowo umowę o dzieło zawartą z własnym pracodawcą, to z tytułu wykonywania tej umowy podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę, tj. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tej osoby stanowi łączny przychód uzyskiwany z umowy o pracę oraz z umowy o dzieło.
Pracodawca z tytułu zawartej umowy o dzieło nie zgłasza takiej osoby do ubezpieczeń, a uzyskany przychód z tej umowy wykazuje, wraz z przychodem ze stosunku pracy, w imiennym raporcie miesięcznym składanym za pracownika.
Planowane zmiany w podatkach dochodowych na 2026 rok
Zmiany w PIT
W projekcie przewidziano zmiany w PIT, które obejmują m.in.:
Darowizny po leasingu
Będzie opodatkowany przychód z odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych otrzymanych przez najbliższą rodzinę przedsiębiorcy, który wykupił tę rzecz do majątku prywatnego po zakończeniu leasingu operacyjnego, a którą wcześniej wykorzystywał w działalności gospodarczej, jeżeli rodzina korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn i odpłatnego zbycia dokona przed upływem 3 lat od otrzymania. Wydłużono zatem termin z 6 miesięcy do 3 lat, w którym sprzedaż takiej rzeczy przez najbliższą rodzinę będzie opodatkowana (art. 10 ust. 3a dodany).
Programy lojalnościowe
Planuje się rozszerzyć zakres stosowania zasady przypisania do źródła, (w tym przypadku ze stosunku pracy), w ramach którego podatnik otrzymał dane świadczenia w naturze, nieodpłatne świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatne w postaci instrumentów finansowych, również o przychody uzyskane z realizacji tych instrumentów finansowych, które obecnie nie są objęte tą zasadą (dotyczy to np. warrantów subskrypcyjnych) – (art. 10 ust. 4 i 4a, art. 22 ust. 1dc oraz art. 24 ust. 11b PDOFizU).
Datio in solutum
Przychodem ze sprzedaży nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu będzie wartość uregulowanego zobowiązania (art. 19 ust. 2a dodany). Dotychczas ta kwestia była różnie rozstrzygana w orzecznictwie.
Ulgę mieszkaniową
Zmiany polegają na wyraźnym wskazaniu, że tzw. ulga mieszkaniowa ma zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe podatnika poprzez określone wydatki. Zatem ulga będzie przysługiwać tylko na zakup jednego mieszkania lub gruntu, jeśli podatnik nie ma innej nieruchomości mieszkalnej.
Daninę solidarnościową
Dochody z IP BOX zostaną włączone do podstawy wyliczania daniny solidarnościowej. Ponadto dochody te będzie można pomniejszyć o straty, ale tylko w ramach tego samego źródła przychodów.
Amortyzację wstecz
Podatnicy nie będą mieć możliwości obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej (stosowanej w danym roku podatkowym) po upływie terminu złożenia zeznania rocznego i zapłaty należnego podatku za ten rok (analogiczne zmiany w CIT).
Warunek zatrudnia w uldze IP BOX.
Wprowadzono warunek, że z preferencji IP BOX będą mogły skorzystać tylko firmy zatrudniające na umowę o pracę co najmniej trzy osoby (analogiczne zmiany są wprowadzane w CIT).
Ryczałt 17% dla podmiotów powiązanych
Projekt zakłada opodatkowanie przychodów z usług, które podatnik świadczy na rzecz podmiotu powiązanego (np. wspólnik na rzecz spółki) według stawki 17%.
Zmiany w podatku CIT
W projekcie przewidziano zmiany w CIT, które obejmują m.in.:
Doprecyzowanie definicji: małego podatnika i nowego podatnika
Wprowadza się zmianę doprecyzowującą małego podatnika w zakresie ustalenia wartości przychodu do limitu w przypadku skróconego lub wydłużonego roku podatkowego. Ponadto wprowadzono definicję podatnika, który rozpoczyna działalność – nie dotyczy ona firm kontynuujących działalność innego przedsiębiorstwa.
Opodatkowanie likwidacji spółek
Planowane jest opodatkowanie dochodów wspólników osiągniętych z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną powstałej z przekształcenia spółki, jeżeli likwidacja spółki niebędącej osobą prawną nastąpi w określonym terminie (wcześniej niż 3 lata kalendarzowe) po przekształceniu spółki (analogiczne zmiany w PIT).
Wyłączeniu amortyzacji firmy
Wyłączono możliwość amortyzacji wartości firmy powstającej na skutek przyjęcia do odpłatnego korzystania – (analogiczne zmiany w CIT).
Amortyzacji w spółkach nieruchomościowych
Wyraźnie wskazano, że zakaz amortyzacji w spółkach nieruchomościowych dotyczy również nieruchomości klasyfikowanych dla celów rachunkowych jako inwestycje długoterminowe (analogiczne zmiany w PIT).
Minimalny CIT
W minimalnym CIT przewidziano modyfikację w zakresie uproszczonego sposobu ustalania podstawy opodatkowania. Wartość przychodów operacyjnych (tj. innych niż z zysków kapitałowych), stanowiąca podstawę opodatkowania w przypadku wyboru uproszczonej metody jej ustalania, będzie uzależniona od statusu podatnika. Zostanie skrócony (o rok) okres, w którym podatnik, w celu wyłączenia z opodatkowania, powinien wykazać rentowność na poziomie 2% (art. 24ca ust. 3a, ust. 14 pkt 9 PDOPrU).
Estoński CIT
W CIT estońskim planowana jest zmiana definicji „ukrytych zysków”. Usunięto przesłankę „związku z prawem do udziału w zysku” i poszerzono katalog ukrytych zysków m.in. o wszelkiego rodzaju opłaty i należności wynikające z umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (art. 28m ust. 3 PDOPrU).
Ponadto, wprowadzono definicję „wydatków niezwiązanych z działalnością”, w której uznano za takie wydatki m.in. koszty, które nie służą osiąganiu przychodów, a także kary i grzywny, a także odsetki od nieterminowego uregulowania zobowiązania podatkowego (art. 28m ust. 3a PDOPrU).
Przyjęto, że każde rozdysponowanie zysku, następujące po rezygnacji z CIT estońskiego lub utracie prawa do korzystania z tej formy opodatkowania, będzie wiązało się z koniecznością zapłaty ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto, niezależnie od tego, czy wypłacany lub dystrybuowany zysk faktycznie został osiągnięty w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
Przyjęto, że będzie możliwość skutecznego przejścia na ryczałt od dochodów spółek, nawet przy braku podpisu sprawozdania finansowego w terminie, jeśli pozostałe warunki będą spełnione. zmianach doprecyzowujących w zakresie podatku od przerzuconych dochodów (art. 28h ust. 4 PDOPrU).
Podsumowanie
Projekt nowelizacji ma trafić pod obrady rządu jeszcze w III kwartale 2025 r., a przewidziany w projekcie termin wejścia w życie został przewidziany na 1.1.2026 r. Przy czym, aby to stało się możliwe projekt musi przejść ścieżkę legislacyjną i zostać podpisany przez prezydenta.
Ubezpieczenia osoby małoletniej prowadzącej działalność gospodarczą
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnemu na zasadach ogólnych. Przepisy nie przewidują odrębnych regulacji w zależności od wieku czy posiadania statusu ucznia.
Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność lub osobami z nimi współpracującymi. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. osobę prowadzącą działalność gospodarczą na podstawie PrPrzed lub innych przepisów szczególnych.
Obowiązkowe jest również ubezpieczenie wypadkowe i zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe ma natomiast charakter dobrowolny i można do niego przystąpić w dowolnym momencie prowadzenia działalności – na wniosek.
W zakresie ubezpieczeń i podstawy wymiaru składek występują następujące możliwości:
1) Działalność nieewidencjonowana – nie stanowi działalności gospodarczej i nie podlega wpisowi do CEIDG, jeżeli jest wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tego tytułu nie przekracza w żadnym miesiącu 75% minimalnego wynagrodzenia (3499,50 zł), oraz która w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziła działalności gospodarczej. Taka działalność nie stanowi tytułu do żadnych ubezpieczeń – ani społecznych, ani zdrowotnego.
2) Ulga na start – zgodnie z art. 18 PrPrzed, przysługuje osobie fizycznej podejmującej działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia, pod warunkiem że działalność nie jest wykonywana na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywano czynności tożsame z zakresem nowej działalności. W takim przypadku przedsiębiorca przez 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności nie podlega ubezpieczeniom społecznym (ani obowiązkowo, ani dobrowolnie), ale obowiązkowe pozostaje ubezpieczenie zdrowotne. Kod tytułu ubezpieczenia: 05 40 xx.
3) Preferencyjna podstawa wymiaru składek – tzw. ulga dla rozpoczynających działalność gospodarczą. Przedsiębiorca podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu na zasadach ogólnych, ale składki społeczne opłaca od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia (tj. 1399,80 zł). Kod tytułu ubezpieczenia: 05 70 xx. Ulga przysługuje przez 24 miesiące od dnia rozpoczęcia działalności i dotyczy osób, które:
a) nie prowadzą lub w ciągu ostatnich 60 miesięcy nie prowadziły pozarolniczej działalności,
b) nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub poprzednim roku wykonywały tożsame czynności w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Małoletni, który prowadzi działalność gospodarczą, może skorzystać z ulgi na start albo z preferencyjnych składek dla rozpoczynających działalność. Wówczas podlega zgłoszeniu do odpowiednich ubezpieczeń na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA (w przypadku podlegania wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu przy uldze na start).
Jeżeli natomiast prowadzi działalność nieewidencjonowaną, wówczas nie podlega zgłoszeniu do ZUS, ponieważ nie podlega żadnym ubezpieczeniom.
Zakup pakietu medycznego a koszty uzyskania przychodów
Organy podatkowe konsekwentnie prezentują stanowisko, zgodnie z którym wydatki na zakup pakietu medycznego dla przedsiębiorcy mają charakter wydatków o charakterze osobistym, a nie firmowym, a więc nie ma podstaw do uznawania ich za koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej.
Aby podatnik mógł uznać konkretny wydatek za koszt uzyskania przychodu, niezbędne jest spełnienie dwóch warunków. Po pierwsze, musi on być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 PDOFizU), a po drugie, nie może być wymieniony w katalogu negatywnym zamieszczonym w art. 23 PDOFizU.
Koszty zakupu pakietu, czy abonamentu medycznego przeznaczonego dla przedsiębiorcy nie zostały wykluczone przez ustawodawcę z kosztów uzyskania przychodów, jednak organy podatkowe konsekwentnie prezentują stanowisko, zgodnie z którym mają one charakter wydatków o charakterze osobistym, a nie firmowym, a więc nie ma podstaw do uznawania ich za koszty uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29.4.2011 r., IPPB1/415-207/11-2/JB).
Warto jednak zwrócić uwagę na to, że w przypadku takich wydatków, jak wskazane w treści pytania, istotne znaczenie ma to, jakiego rodzaju działalność prowadzi przedsiębiorca. W niektórych sytuacjach organy podatkowe wyrażają bowiem zgodę na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków, które – co do zasady – przez większość podatników nie mogą być do nich zaliczane. Przykładem takiej sytuacji jest zaliczenie przez trenera personalnego do kosztów uzyskania przychodów kosztów rehabilitacji (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 14.3.2024 r., 0113-KDIPT2-1.4011.29.2024.2.MZ).
Faktury ustrukturyzowane udostępniane nabywcy w sposób z nim uzgodniony
Po objęciu obowiązkiem wystawiania faktur w KSeF czasem faktury ustrukturyzowane oraz faktury wystawiane w postaci elektronicznej zgodnie ze wzorem faktury ustrukturyzowanej i następnie przesyłane do KSeF będą musiały być przez podatników przesyłane nabywcom w sposób z nimi uzgodniony. Będzie tak w sześciu przypadkach określonych przepisami art. 106gb ust. 4 VATU.
| Przypadki, gdy konieczne jest udostępnianie nabywcom faktur ustrukturyzowanych w sposób z nimi uzgodniony | |
| 1. | miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego |
| 2. | nabywcą jest podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, |
| 3. | nabywcą jest podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, który posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności nie uczestniczy w nabyciu towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę |
| 4. | nabywcą jest podatnik z innego państwa członkowskiego UE korzystający ze zwolnienia w ramach tzw. procedury SME |
| 5. | nabywcą jest podmiot, który nie posługuje się numerem, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, ani numerem identyfikacji podatkowej, inny niż nabywca, o którym mowa w pkt 1–3 i 6 |
| 6. | nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej |
W kwietniu 2026 r. podatnik objęty obowiązkiem wystawiania faktur ustrukturyzowany wystawi przy użyciu KSeF fakturę ustrukturyzowaną dokumentującą świadczenie usługi naprawy samochodu wykonaną na rzecz niemieckiej firmy (nieposiadającej na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej). Fakturę taką podatnik obowiązany będzie udostępnić niemieckiej firmie w sposób z nią uzgodniony.
Przepisy VAT nie będą przy tym ingerować w uzgadniany przez strony sposób udostępniania faktur ustrukturyzowanych. W konsekwencji faktury ustrukturyzowane we wskazanych przypadkach będą mogły być nabywcom udostępniane zarówno w tradycyjnej formie papierowej lub elektronicznej (np. jako plik PDF), jak i przy użyciu KSeF.
Faktury ustrukturyzowane oznaczane kodem QR
W przypadkach określonych w art. 106gb ust. 5 VATU podatnicy obowiązani będą do oznaczania wizualizacji faktur ustrukturyzowanych specjalnym kodem QR, który umożliwia dostęp do tych faktur w KSeF oraz weryfikację danych zawartych na tej fakturze. Obowiązek taki istnieć będzie w przypadku:
- udostępnienia faktury nabywcy, o którym mowa w art. 106gb ust. 4 VATU, w sposób inny niż przy użyciu KSeF,
- użycia takiej faktury poza KSeF.
Do oznaczania faktury ustrukturyzowanej przedmiotowym kodem obowiązane będą mogły być również podmioty inne niż podatnik. Będzie tak w przypadku użycia poza KSeF udostępnionej poza KSeF faktury ustrukturyzowanej (zob. art. 106gb ust. 5a VATU).
W kwietniu 2026 r. podatnik objęty obowiązkiem wystawiania faktur ustrukturyzowany wystawi przy użyciu KSeF fakturę ustrukturyzowaną dokumentującą sprzedaż na rzecz osoby prywatnej. Faktura ta udostępniona zostanie tej osobie w postaci papierowej. Podatnik obowiązany będzie oznaczyć tę papierową wersję faktury kodem QR umożliwiającym dostęp do tej faktury w KSeF oraz weryfikację zawartych w niej danych.
Dostęp anonimowy
Z kolei w przypadkach określonych w art. 106gb ust. 6 VATU podatnik będzie obowiązany zapewnić nabywcy anonimowy dostęp do faktury ustrukturyzowanej poprzez podanie specjalnego kodu QR oraz danych umożliwiających zidentyfikowanie tej faktury w KSeF. Przedmiotowy obowiązek będzie istnieć, jeżeli spełnione będą łącznie dwa warunki, tj.:
- faktura wystawiona została na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub innego niż wskazany określony przepisami art. 106gb ust. 1-3 i 6 VATU podmiotu, który nie posługuje się numerem, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, ani numerem identyfikacji podatkowej, oraz
- faktura otrzymywana jest przez tego nabywcę przy użyciu KSeF.
Sposób realizacji przedmiotowego obowiązku został wskazany w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów https://ksef.podatki.gov.pl//ksef-na-okres-obligatoryjny/informacje-ogolne-ksef-20/kody-weryfikujace-qr/. W wyjaśnieniach tych czytamy, że „przez oznaczenie faktury kodem weryfikującym rozumie się utworzenie bezpośredniego linku do faktury lub znaku graficznego (QR kodu) i naniesienie go na fakturę przed przekazaniem jej odbiorcy. Sposób utworzenia kodu określony będzie w specyfikacji oprogramowania interfejsowego W przypadku gdy faktura jest przesyłana odbiorcy w formacie ustrukturyzowanych danych uniemożliwiającym naniesienie tego kodu bezpośrednio na fakturę, przez oznaczenie faktury kodem weryfikującym rozumie się przesłanie go odbiorcy w formie odrębnego linku lub znaku graficznego wraz z fakturą”.
W maju 2026 r. podatnik objęty obowiązkiem wystawiania faktur ustrukturyzowany wystawi przy użyciu KSeF fakturę ustrukturyzowaną dokumentującą sprzedaż na rzecz osoby prywatnej. Faktura ta udostępniona zostanie tej osobie poprzez KSeF. W tej sytuacji podatnik obowiązany będzie zapewnić nabywcy anonimowy dostęp do tej faktury poprzez podanie kodu QR oraz danych umożliwiających zidentyfikowanie tej faktury w KSeF.
Darowizna na rzecz stowarzyszenia a koszty uzyskania przychodów
Darowizny – co do zasady – nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Przepisy przewidują wyjątek od tej zasady, ale nie ma on zastosowania w opisanej sytuacji.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 PDOFizU kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 PDOFizU, który określa się jako katalog wyłączeń.
Z art. 23 ust. 1 pkt 11 PDOFizU wynika, że do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztami uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 VATU, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tzn. organizacji posiadających status OPP), z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.
W art. 43 ust. 1 pkt 16 VATU wymieniono zaś produkty spożywcze, z wyjątkiem napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%.
Z pytania nie wynika, że spełniono tu warunki z art. 23 ust. 1 pkt 11 PDOFizU, tzn., że przedmiotem darowizny są takie produkty spożywcze, które przekazano na rzecz OPP z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez taką organizację. W związku z tym, w sytuacji opisanej w pytaniu wartości przekazanej darowizny nie można potraktować jako kosztów uzyskania przychodów.
