Import usług w fundacji rodzinnej
Usługa zakupu domeny internetowej stanowi usługę rozliczaną na zasadzie wskazanej w art. 28b VATU, jeśli jej nabywcą jest inny podatnik. Zgodnie z art. 28b VATU państwem opodatkowania usług jest kraj siedziby usługobiorcy lub kraj stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej przez usługobiorcę.
Reguły opodatkowania zakupu usług rozliczanych w ramach importu usług przez krajowych nabywców, zostały wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 VATU. Na podstawie tego przepisu, podatnikami rozliczającymi import usług są podmioty nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e VATU (usługi związane z nieruchomościami), podatnik ten nie jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT,
b) w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b VATU usługobiorcą jest podatnik lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4 VATU, tj. jako podatnik VAT-UE.
Przytoczona regulacja wskazuje zatem, że w razie zakupu usługi elektronicznej w postaci domeny internetowej (usługa opodatkowana zgodnie z art. 28b VATU) od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej w Polsce (lub stałego miejsca prowadzenia tej działalności, które uczestniczyło w wykonaniu usługi), fundacja rodzinna rozlicza podatek należny od nabycia, o ile jest osobą zidentyfikowaną lub obowiązaną do identyfikacji jako podatnik VAT-UE.
Na podstawie art. 97 ust. 4 w zw. z art. 97 ust. 2–3 VATU, osoba prawna niebędąca podatnikiem obowiązana jest do identyfikacji jako podatnik VAT-UE w razie dokonywania WNT w warunkach art. 10 ust. 1 pkt 2 VATU oraz w przypadku nabycia usług, do których stosuje się art. 28b VATU, stanowiących import usług.
Mając na uwadze brzmienie powołanych przepisów, należy stwierdzić, że w związku z tym, że fundacja rodzinna importuje usługi, do których stosuje się art. 28b VATU, zobligowana jest do zarejestrowania się jako podatnik VAT-UE, a w konsekwencji zobowiązana jest do rozliczenia podatku należnego od transakcji poprzez złożenie w urzędzie skarbowym deklaracji VAT-9M za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy od nabytej usługi.
Takie samo stanowisko reprezentują organy podatkowe w wydawanych interpretacjach urzędowych. Dla przykładu można przywołać interpretację indywidualną DKIS z 10.10.2024 r., (0113-KDIPT1-2.4012.429.2024.2.JSZ).
Wakacje składkowe – kluczowe informacje o nowej uldze w ubezpieczeniach społecznych dla przedsiębiorców
Podmiotowy zakres ulgi
Ze zwolnienia mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) oraz wspólnicy spółek cywilnych (SC). Zwolnienie jest niedostępne dla innych osób wykonujących pozarolniczą działalność, czyli np. wspólników spółek jawnych. W przypadku osób prowadzących działalność w kilku formach (np. JDG i spółka jawna) istotne znaczenie ma to, z jakim kodem są zgłoszone do ubezpieczeń.
Prawo do ulgi przysługuje tylko wtedy, gdy przedsiębiorca jest zgłoszony z kodem 051000.
Przedmiotowy zakres ulgi
Wakacje składkowe to możliwość niezapłacenia składek na ubezpieczenia społeczne z działalności gospodarczej za wybrany miesiąc w danym roku. Zwolnienie obejmuje składki na ubezpieczenia:
1) emerytalne;
2) rentowe;
3) wypadkowe.
Jeżeli przedsiębiorca opłaca składki chorobowe, ich kwota również jest objęta zwolnieniem. W tym przypadku istnieje jednak dodatkowy warunek – mianowicie przedsiębiorca musi opłacać te składki w miesiącu złożenia wniosku oraz w miesiącu poprzednim.
Dodatkowo, przepisy o zwolnieniu stosuje się odpowiednio do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, z tym że składki na te fundusze nie podlegają refundacji ze środków Skarbu Państwa (patrz niżej).
Do zapłaty pozostają składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz wszystkie składki od osób zatrudnionych, przede wszystkim pracowników i zleceniobiorców.
Konieczność złożenia wniosku
Chcąc ulżyć przedsiębiorcom można było wprowadzić mechanizmy działające automatycznie, np. obniżyć podstawę wymiaru. Ustawodawca postanowił jednak inaczej – skorzystanie z wakacji składkowych wymaga złożenia wniosku za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego (RWS).
Biorąc pod uwagę, że:
1) z ulgi można skorzystać tylko raz w roku;
2) stosowne przepisy zaczynają obowiązywać od dnia 1 listopada;
3) wniosek trzeba złożyć w miesiącu poprzedzającym miesiąc skorzystania z ulgi
– aby móc skorzystać z omawianej możliwości wniosek RWS należy złożyć w trakcie listopada – wtedy zwolnieniem będą objęte składki grudniowe. Nie ma natomiast przeszkód, żeby kolejny wniosek złożyć w grudniu w odniesieniu do składek styczniowych. Nie zawsze będzie to jednak ekonomicznie uzasadnione – w niektórych przypadkach warto wstrzymać się ze złożeniem kolejnego wniosku.
Poza złożeniem wniosku trzeba spełnić szereg warunków.
Liczba ubezpieczonych
Prawo do wakacji składkowych uzależnione jest w pierwszej kolejności od liczby osób zgłoszonych do ZUS – zarówno tych zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych, jak i zgłoszonych wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego. Aby skorzystać z ulgi w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie można mieć zgłoszonych do ubezpieczeń więcej niż 10 ubezpieczonych. Innymi słowy, harmonogram w 2024 r. wygląda następująco:
1) w październiku nie może być więcej niż 10 ubezpieczonych – nawet jeden dzień podlegania składkom oznacza, że mamy do czynienia z ubezpieczonym;
2) w listopadzie należy złożyć wniosek;
3) wtedy w grudniu mamy wakacje składkowe;
4) czyli nie odprowadzimy składek w styczniu.
W przypadku JDG sprawa jest oczywista – uwzględnia się samego przedsiębiorcę, osoby współpracujące, pracowników, zleceniobiorców itp. Nie uwzględnia się osób, które nie są zgłaszane do ZUS, czyli m.in. wykonawców umów o dzieło, zleceniobiorców będących uczniami i studentami do 26. roku życia, osób opłacających składki w innym kraju UE/EOG.
W przypadku SC omawiany warunek nie obowiązuje. Dzieje się tak, gdyż wspólnik SC jest odrębnym płatnikiem od spółki i opłaca składki wyłącznie za siebie (1 ubezpieczony). W efekcie liczba osób zgłoszonych do ubezpieczeń w spółce cywilnej jest bez znaczenia, co powoduje nierówność między JDG a SC.
Limit przychodów
Kolejnym warunkiem jest limit przychodów. Prawo do ulgi przysługuje, gdy przedsiębiorca w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro.
Składając wniosek w listopadzie 2024 r., bierzemy zatem pod uwagę lata 2022–2023. Przedsiębiorca nie ma prawa do ulgi, jeżeli przekroczenie miało miejsce w obu latach.
Jeżeli 2 miliony euro zostały przekroczone w 2023 r. i jest pewne, że limit zostanie przekroczony także w 2024, przedsiębiorca powinien złożyć drugi wniosek w grudniu. Decydujące znaczenie mają bowiem dwa lata przed rokiem złożenia wniosku, a nie przed rokiem skorzystania ze zwolnienia. W efekcie w takim przypadku przedsiębiorca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia w styczniu 2025 r., mimo że w latach 2023–2024 jego przychody będą przekraczały limit.
W przychodzie z pozarolniczej działalności gospodarczej należy uwzględniać 100% przychodów z JDG oraz – proporcjonalnie do udziałów – przychody ze spółek cywilnych, jawnych i partnerskich.
Zakaz świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy
W przypadku preferencji w składkach ZUS ustawodawca zazwyczaj wymaga nieświadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy, a ograniczenie to obowiązuje przez dwa lata – tak jest w przypadku ulgi na start, małego ZUS i małego ZUS plus.
W przypadku wakacji składkowych ustawodawca zapisał, że może z nich skorzystać przedsiębiorca, który jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
W praktyce oznacza to, że z wakacji składkowych może wykluczyć zdarzenie sprzed wielu lat. Przykładowo, jeśli 20 lat temu ubezpieczony zamienił etat na działalność gospodarczą (usługi świadczone w ramach etatu i JDG były tożsame) i po trzech latach przestał fakturować dotychczasowego pracodawcę, ale na początku 2023 r. wystawił fakturę na jego rzecz, to formalnie rzecz biorąc traci prawo do wakacji składkowych.
Powyższe oznacza, że przedsiębiorcy mogą chcieć podmienić faktury, tak aby były na inny zakres usług.
Podleganie ubezpieczeniom
Aby móc nie płacić składek należy im podlegać. Ustawodawca wymaga, aby przedsiębiorca w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W efekcie, aby w grudniu nie opłacać składek, konieczne jest podleganie ubezpieczeniom w październiku.
Jeżeli zatem ktoś odwiesi działalność w listopadzie, stosowny wniosek będzie mógł złożyć dopiero w grudniu i skorzystać z wakacji składkowych w styczniu.
Istotne jest, że z wakacji może skorzystać każdy przedsiębiorca prowadzący działalność w formie JDG lub SC, o ile podlega składkom społecznym. Nie ma przy tym znaczenia, czy opłaca pełny ZUS, mały ZUS czy mały ZUS plus – oczywiście korzyść z ulgi będzie zależna od tego, jakie składki są do zapłaty. Wysokość ulgi zależy od składek należnych za dany miesiąc. Jeżeli zatem w grudniu przedsiębiorca opłaca duży ZUS, to zwolnienie obejmuje duży ZUS, nawet jeśli do końca listopada opłacał mały ZUS.
Zwolnienie de minimis
Wakacje składkowe stanowią pomoc de minimis, udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis. Zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe może być płatnik składek, który dysponuje limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących go we wskazanym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne podlegających zwolnieniu.
Dodatkowe formalności
Za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem płatnik składek przesyła:
1) deklarację rozliczeniową;
2) imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez budżet państwa za osobę opłacającą składki za siebie;
3) imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez osobę opłacającą składki za siebie;
4) w przypadku zgłaszania do ubezpieczeń innych ubezpieczonych – imienne raporty za tych ubezpieczonych.
W związku z nową możliwością pojawiły się nowe kody ubezpieczeniowe:
1) 05 14 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (pełny ZUS);
2) 05 74 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (mały ZUS);
3) 05 94 – osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą zwolniona z opłacania składek, dla której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od przychodu (mały ZUS plus).
Skutki zwolnienia
Za miesiąc objęty zwolnieniem przedsiębiorca nie odprowadza składek, co oznacza, że realna korzyść jest widoczna w miesiącu następnym (miesiącu zapłaty). Jednocześnie składki na ubezpieczenia społeczne (bez składek na fundusze) są finansowane w ramach dotacji z budżetu państwa do FUS.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek stanowi najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek, z uwzględnieniem tego, na jakich zasadach przedsiębiorca opłaca składki (duży ZUS, mały ZUS, mały ZUS plus). Zasada ta może być istotna dla osób, które postanowiły opłacać składki od wyższych kwot. Niestety ustawodawca nie przewidział możliwości, aby w takim przypadku umożliwić ubezpieczonemu dopłacenie składek do wcześniejszego poziomu. W efekcie skorzystanie z wakacji składkowych w takim przypadku będzie oznaczało zmniejszenie podstawy zasiłkowej.
Warto także dodać, że przedsiębiorca wcale nie zyskuje kwoty składek na ubezpieczenie. Płacąc składki, można je bowiem odliczać od dochodu (zaliczać w koszty), co powoduje zmniejszenie PIT i składek zdrowotnych (NFZ). Co prawda ustawodawca zapisał, że kwota nieodprowadzonych składek nie jest przychodem, ale nie może być też kosztem uzyskania. W efekcie, nie mogąc obniżyć dochodu o składki społeczne, przedsiębiorca będzie musiał zapłacić od tej kwoty PIT i NFZ, co spowoduje, że np. na podatku liniowym przedsiębiorca będzie musiał zapłacić 23,9% kwoty składek objętych zwolnieniem. W rezultacie ulga jest prawie o jedną czwartą mniejsza, niż to jest oficjalnie przedstawiane.
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków. Rząd przyjął projekt ustawy
Zasady udzielania uzupełniającego urlopu macierzyńskiego
Projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie, czyli uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców, których dziecko urodzi się jako wcześniak lub będzie wymagało dłuższego pobytu w szpitalu przyznaje prawo pracownicy albo pracownikowi do wykorzystania bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu uzupełniającego w wymiarze odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.
Uzupełniający urlop macierzyński będzie udzielany jednorazowo na bezwzględnie wiążący pracodawcę wniosek. Wniosek ma być składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę albo pracownika – rodzica w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. W ramach załącznika do wniosku będzie potrzebne zaświadczenie wydane przez szpital albo inny zakład leczniczy wykonujący działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, w którym przebywało dziecko, a także inne dokumenty określone w rozporządzeniu wykonawczym do Kodeksu pracy.
Prawo do nowego urlopu będą mieli także pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy będą uprawnieni do korzystania lub będą korzystali z urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
Zasiłek za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił 100% podstawy zasiłku.
Rodzice uprawnieni do korzystania z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego w wymiarze do 8 albo do 15 tygodni
Projekt ustawy przewiduje, że uzupełniający urlop macierzyński przysługuje w przypadku urodzenia dziecka:
- przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 15. tygodnia po porodzie;
- po ukończeniu 28. tygodnia ciąży i przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do upływu 8. tygodnia po porodzie;
- po ukończeniu 37. tygodnia ciąży i jego pobytu w szpitalu, pod warunkiem, że pobyt dziecka w szpitalu po porodzie będzie wynosił co najmniej 2 kolejne dni, przy czym pierwszy z tych dni będzie przypadał w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie – w wymiarze tygodnia uzupełniającego urlopu macierzyńskiego za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w okresie od 5. dnia do upływu 8. tygodnia po porodzie.
W sytuacji urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie przy ustalaniu wymiaru uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie uwzględniana waga dziecka o najniższej masie urodzeniowej oraz okres pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego.
Urlopy dla rodziców pracujących m.in. w służbach mundurowych
W celu zapewnienia prawa do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków pracujących na podstawie odrębnych regulacji niż Kodeks pracy została wystosowana prośba do ministrów odpowiednich resortów o dostosowanie regulacji w pragmatykach służbowych do projektowanych zmian.
Dotyczy to funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, Policji, Straży Pożarnej, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Służby Ochrony Państwa, Straży Marszałkowskiej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, żołnierzy zawodowych, ale także nauczycieli, czy też rolników.
Źródło: gov.pl
Zmiany w wykazie materiałów budowlanych, urządzeń i usług podlegających odliczeniu w ramach ulgi termomodernizacyjnej
Zgodnie z art. 26h ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm., dalej: PDOFizU) właściciele lub współwłaściciele budynków mieszkalnych jednorodzinnych mają prawo odliczyć od podstawy opodatkowania podatku dochodowego od osób fizycznych wydatki związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (tzw. ulga termomodernizacyjna). Wydatki te mogą obejmować materiały budowlane, urządzenia i usługi, których wykaz określa w drodze rozporządzenia, na podstawie upoważnienia zawartego w art. 26h ust. 10 PDOFizU, minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu, ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.
Obecnie katalog materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego określa rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21.12.2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 273, dalej: MatBudTermR).
W uzasadnieniu do projektu wskazuje się, że celem projektowanej zmiany MatBudTermR jest:
- dostosowanie treści rozporządzenia do aktualnie obowiązujących aktów prawnych oraz programów i polityk w zakresie wsparcia efektywności energetycznej budynków, a także polityki energetycznej kraju,
- implementacja postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1275 z 24.4.2024 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz.UE L z 8.5.2024 r.),
- doprecyzowanie przepisów, które wzbudziły wątpliwości interpretacyjne w trakcie obsługi deklaracji podatkowych przez organy administracji skarbowej.
Zasadniczą zmianą, która ma zostać wprowadzona za sprawą wydania rozporządzenia zmieniającego jest uzupełnienie katalogu materiałów budowlanych, urządzeń i usług o wydatki związane z zakupem i montażem:
- mikroinstalacji wiatrowych,
- magazynów energii.
Inną istotną zmianą wynikającą z rozporządzenia zmieniającego będzie natomiast brak możliwości ubiegania się o ulgę termomodernizacyjną w przypadku wydatków poniesionych na zakup, montaż i podłączenie do sieci:
- kotłów olejowych,
- kotłów gazowych.
Powyższe stanowi pokłosie obowiązku implementacji postanowień ww. dyrektywy 2024/1275, której art. 17 ust. 15 stanowi, że: „od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie udzielają żadnych zachęt finansowych do instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem kotłów wybranych do inwestycji przed 2025 r. (…)”.
Z załączonej do projektu rozporządzenia oceny skutków regulacji (dalej: OSR) wynika, że projektowane rozwiązania będą miały pozytywny wpływ na rynek pracy. Uzupełnienie katalogu materiałów budowlanych, urządzeń i usług o wydatki związane z zakupem i montażem mikroinstalacji wiatrowych oraz magazynów energii spowodują albowiem zwiększenie popytu na materiały i usługi związane z odnawialnymi źródłami energii. W wyniku zwiększonego wsparcia właścicieli lub współwłaścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych w realizowanych przedsięwzięciach termomodernizacyjnych stworzone mogą zostać nowe miejsca pracy.
Ponadto w OSR zauważa się, iż projektowane rozwiązania przyczynią się również do redukcji zapotrzebowania na paliwa kopalne niezbędne do produkcji energii. Mikroinstalacje wiatrowe dostarczają bowiem czystej energii z wiatru i są nieemisyjne na etapie ich użytkowania. Magazyny energii pozwalają na efektywne zarzadzanie energią pozyskaną z odnawialnych źródeł energii i zrównoważenie fazy produkcji i fazy zużycia energii. Nie ulega także wątpliwości, że rozwój energetyki obywatelskiej wpływa na obniżoną emisję do środowiska szkodliwych produktów ubocznych spalania paliw kopalnych co prowadzi do poprawy stanu środowiska naturalnego.
Rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1.1.2025 r.
Źródło: https://legislacja.gov.pl/
Podstawa ubezpieczeń społecznych pracownika oddelegowanego
Rozumiem, że chodzi o kwestie odliczenia składek społecznych od dochodu u pracownika oddelegowanego.
W przypadku kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, których miesięczny przychód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie, w skład przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wchodzą:
1) kwota stanowiąca równowartość 60 euro za każdy dzień pobytu za granicą, z zastrzeżeniem że tak ustalony miesięczny przychód tych osób stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
2) należności stanowiące zwrot równowartości poniesionych przez kierowcę kosztów:
a) noclegu, o którym mowa w art. 8 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006,
b) podróży do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy,
c) niezbędnych udokumentowanych wydatków określonych lub uznanych przez pracodawcę lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy, odpowiednio do uzasadnionych potrzeb w wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych i udokumentowanych przez kierowcę,
d) korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.
Zwolnienie to stosuje się więc jedynie w przypadku, gdy przychód pracownika przewyższył kwotę miesięcznego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. W takim przypadku, ustala się część zwolnioną i jeśli po tym odliczeniu podstawa jest niższa niż kwota przeciętnego wynagrodzenia, to jako podstawę naliczenia składek przyjmuje się kwotę tego przeciętnego wynagrodzenia.
Jeśli natomiast przychód pracownika nie przewyższył kwoty przeciętnego wynagrodzenia, pracownik nie ma prawa do zwolnienia i podstawę wymiaru składek stanowi jego faktyczny przychód.
Z kolei zwolniona z podatku dochodowego jest część przychodów osób mających miejsce zamieszkania w Polsce, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących w związku z tym pobytem przychody m.in. ze stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w tym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.
Jednocześnie przepisy podatkowe stanowią, że odliczenie składek społecznych potrąconych przez płatnika od dochodu podatnika, nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Generalnie można więc przyjąć zasadę, że jeśli przychód pracownika (brutto), po odliczeniu części zwolnionej z podatku dochodowego, jest wyższy niż podstawa wymiaru składek społecznych (ustalona zgodnie z przepisami ubezpieczeniowymi) to faktycznie potrącone przez płatnika składki podlegają w pełni odliczeniu od dochodu.
Natomiast jeśli jest odwrotnie, czyli podstawa wymiaru składek społecznych przewyższa przychód do opodatkowania (ten po odliczeniu części zwolnionej z PIT), to odliczeniu od dochodu podlegają tylko składki ustalone od tego przychodu opodatkowanego.
Księgi rachunkowe a metoda kasowa
Niestety z uwagi na prowadzenie ksiąg rachunkowych nie jest to możliwe.
Obecnie generalną zasadą jest, że przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Przychód powstaje w dacie wystawienia faktury, wykonania usługi lub wydania towaru, niezależnie od tego, czy przedsiębiorca otrzymał należną mu zapłatę.
Od 1.1.2025 r. ulegnie to zmianie i będzie możliwe skorzystanie z metody kasowej rozliczania podatku dochodowego. W przypadku metody kasowej rozliczania przychodów datą powstania przychodu będzie dzień, w którym uregulowano należność. Przez uregulowanie należności będzie się rozumieć również częściowe uregulowanie należności, w tym na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.
Aby podatnik mógł skorzystać z metody kasowej, musi spełniać następujące warunki:
- przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w roku poprzedzającym bezpośrednio rok podatkowy nie mogą przekroczyć 1 000 000 zł, przy czym w przypadku przedsiębiorstwa w spadku w przychodach uwzględnia się również przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przez zmarłego przedsiębiorcę;
- podatnik nie prowadzi ksiąg rachunkowych w związku z prowadzoną działalnością;
- konieczne jest złożenie pisemnego oświadczenia o wyborze metody kasowej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 20 lutego roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku podatkowego – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności (lub do końca roku podatkowego, jeśli działalność rozpoczęto w grudniu).
Złożone oświadczenie o wyborze kasowego PIT będzie skutkowało również na lata następne, do czasu rezygnacji. Jak wynika z treści pytania prowadzi Pan księgi rachunkowe, tym samym jest to jeden z warunków, który uniemożliwia zastosowanie kasowej metody rozliczeń. Dlatego też skorzystanie z metody kasowej nie jest możliwe.
Skierowanie na badania profilaktyczne dla pracownika a zatrudnienie na innym stanowisku
Jeśli mimo innej nazwy stanowiska pracy pracownik wykonuje pracę w warunkach tożsamych jak te wpisane w skierowaniu i jest to praca takiego samego rodzaju, wykonywana w sposób i w czasie takim samym jak w skierowaniu oraz czynności są te same, wówczas, w ocenie autorki, nic nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że orzeczenie spełnia wymagania orzeczenia aktualnego dla „niższego” stanowiska (tj. „niższość” stanowiska przejawia się w jego nazwie, lecz pracownik wykonuje te same obowiązki, w ten sam sposób i w tych samych warunkach).
Aktualność badań profilaktycznych
Zasadą jest, że pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie (art. 229 § 4 Kodeksu pracy). Aktualnym orzeczeniem lekarskim jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której pracownik ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika (wyrok SN z 18.12.2002 r., I PK 44/02, Legalis; wyrok SN z 13.4.2017 r., I PK 146/16, Legalis).
Skierowanie na badania profilaktyczne
Badania profilaktyczne pracowników (wstępne, okresowe, kontrolne) są wykonywane na podstawie skierowania wydanego pracownikowi/kandydatowi na pracownika przez pracodawcę. W skierowaniu pracodawca/przyszły pracodawca wskazuje:
1) rodzaj badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
2) stanowisko pracy, na którym kierowany ma być zatrudniony (badania wstępne) lub na którym jest zatrudniony (badania okresowe i kontrolne),
3) warunki pracy uwzględniające informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
W skierowaniu zawarte są kluczowe informacje dla lekarza profilaktyka, umożliwiające mu ustalenie zdolności pracownika/kandydata na pracownika do wykonywania danej pracy. Ze skierowania lekarz będzie mógł się dowiedzieć nie tylko jak nazywa się dane stanowisko pracy (choć w mojej ocenie jest to kwestia drugoplanowa), ale także – a w zasadzie przede wszystkim – jaki jest rodzaj pracy, podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania. Co równie istotne, ze skierowania lekarz profilaktyk dowie się także, jakie są/mają być warunki tej pracy (jakie czynniki niebezpieczne, szkodliwe dla zdrowia lub uciążliwe występują na danym stanowisku). Na tej podstawie lekarz określa zakres badań przeprowadzanych w ramach kodeksowych obowiązków profilaktycznych i na tej podstawie ocenia stan zdrowia pracownika/kandydata oraz określa, czy może on zdrowotnie podjąć lub kontynuować pracę w warunkach określonych w skierowaniu.
Z pytania wynika, że pracownik uzyskał „zdolność do pracy” po badaniach wstępnych, ale przed nawiązaniem stosunku pracy okazało się, że nie spełnia on wszystkich wymagań kwalifikacyjnych na dane stanowisko (tj. stanowisko ze skierowania na badania profilaktyczne i z orzeczenia lekarskiego). W efekcie końcowym pracownik został zatrudniony na stanowisko niższe. W takiej sytuacji ważne jest, czy rodzaj pracy, podstawowe czynności, sposób i czas ich wykonywania oraz warunki tej pracy są identyczne jak w skierowaniu na badania. Orzeczenie odnosi się bowiem do tego, co pracodawca wskazał w skierowaniu. Jeśli mimo innej nazwy stanowiska pracy, pracownik wykonuje pracę w warunkach tożsamych jak w skierowaniu i jest to praca takiego samego rodzaju, wykonywana w sposób i w czasie takim samym jak w skierowaniu i czynności są te same, wówczas w mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że orzeczenie spełnia wymagania orzeczenia aktualnego dla „niższego” stanowiska (tj. „niższość” stanowiska przejawia się w jego nazwie, lecz pracownik wykonuje te same obowiązki, w ten sam sposób i w tych samych warunkach). W mojej ocenie nie będzie wówczas potrzeby dokonywania korekt w wydanych dokumentach takich jak skierowanie i orzeczenie z badań profilaktycznych. Warto tę kwestię jeszcze skonsultować z zakładowym specjalistą bhp.
Kasowy PIT od 1 stycznia 2025 r.
Zasady kasowego PIT
Metoda kasowa zakłada, że przychód powstaje w momencie faktycznego otrzymania zapłaty od kontrahenta, nie później jednak niż dwa lata od daty wystawienia faktury albo w chwili likwidacji działalności gospodarczej. Metoda ta obejmuje również sytuacje częściowego uregulowania należności oraz wpłat na poczet przyszłych dostaw towarów lub usług, które mają zostać zrealizowane w kolejnych okresach sprawozdawczych. Koszty uzyskania przychodów są natomiast rozliczane w momencie ich rzeczywistego poniesienia. Wybierając tę metodę rozliczania przychodów podatnik jest zobowiązany do jej stosowania przez cały rok podatkowy.
Kryteria stosowania kasowego PIT
Aby podatnik mógł skorzystać z metody kasowej, musi spełniać następujące warunki:
- przychody z prowadzonej działalności gospodarczej w roku poprzedzającym bezpośrednio rok podatkowy nie mogą przekroczyć 1 000 000 zł, przy czym w przypadku przedsiębiorstwa w spadku w przychodach uwzględnia się również przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przez zmarłego przedsiębiorcę;
- podatnik nie prowadzi ksiąg rachunkowych w związku z prowadzoną działalnością;
- konieczne jest złożenie pisemnego oświadczenia o wyborze metody kasowej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 20 lutego roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku podatkowego – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności (lub do końca roku podatkowego, jeśli działalność rozpoczęto w grudniu).
Podmioty objęte regulacją
Z metody kasowej będą mogli korzystać przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy od osób fizycznych na podstawie:
- skali podatkowej (art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- podatku liniowego (art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- IP BOX (art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
- ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (rozdział 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne).
Termin wejścia w życie przepisów
Nowelizacja wchodzi w życie z dniem 1.1.2025 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Zmiany w podatkowej księdze przychodów i rozchodów
Wraz z wprowadzeniem metody kasowej do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidywane są także zmiany w rozporządzeniu w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Jak bowiem wskazano powyżej, w metodzie kasowej koszty uzyskania przychodów będą mogły być rozliczane dopiero w momencie ich rzeczywistego poniesienia. Oznacza to zatem, że zobowiązania, które nie zostaną opłacone, nie będą mogły być zaksięgowane jako koszty uzyskania przychodów. Celem nowelizacji jest więc jedynie dostosowanie rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów do wprowadzanych zmian. Planowany termin wejścia w życie nowelizacji rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów to również 1.1.2025 r.
Ustawa dotycząca wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy podpisana przez Prezydenta RP
Cel wprowadzenia nowych przepisów
Żołnierze Obrony Terytorialnej (OT) i Aktywnej Rezerwy (AR), którzy zostają wezwani do pełnienia służby wojskowej, nie mogą wykonywać obowiązków w ramach stosunku pracy. Nagłe wezwanie może wpływać na rytm pracy przedsiębiorstwa i stanowić obciążenie dla pracodawcy. Preferencje dla przedsiębiorców mają zachęcić do zatrudniania żołnierzy OT i AR.
Nowe przepisy wejdą w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, natomiast przepisy przewidujące ulgę podatkową będą stosowane w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych począwszy od 2025 r.
Ulga podatkowa dla pracodawcy zatrudniającego żołnierzy WOT i/lub AR
Przedsiębiorca, który zatrudnia żołnierzy Obrony Terytorialnej lub Aktywnej Rezerwy będzie mógł skorzystać z ulgi podatkowej. Ulga podatkowa obowiązuje na każdego zatrudnionego żołnierza OT lub AR. Wysokość ulgi będzie uzależniona jest od okresu zatrudnienia żołnierzy. Jeżeli żołnierz pełni nieprzerwanie co najmniej przez 1 rok służbę to pracodawca może odliczyć 12 tys. zł od podstawy opodatkowania. Wysokość ulgi rośnie z każdym rokiem nieprzerwanego pełnienia służby przez żołnierza. Maksymalna ulga wynosi 24 tys. zł, jeżeli staż służby wynosi co najmniej 5 lat.
Zatrudnianie żołnierzy WOT i/lub AR a preferencje przy udzielaniu zamówienia publicznego
Przedsiębiorca, który ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego i będzie do jego realizacji zatrudniać żołnierzy OT i/lub AR będzie mógł skorzystać z preferencyjnego potraktowania. Wprowadzane jest nowe „kryterium jakościowe” możliwe do zastosowania przez wszystkich zamawiających – zatrudnianie przez podmiot ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego pracowników będących żołnierzami OT lub AR. Dotyczy to zamówień publicznych poniżej progu unijnego (poniżej 25 680 260 zł w przypadku robót budowlanych i 663 105 zł w przypadku dostaw i usług). Dodatkowo MON wyznaczy jednostki organizacyjne jemu podległe i nadzorowane, które przy udzielaniu zamówień publicznych będą zobowiązane stosować „kryterium jakościowe”.
Świadczenie początkowe zamiast odprawy dla pracownika-żołnierza
Dotychczasowa odprawa wypłacana pracownikowi, który został powołany do terytorialnej służby wojskowej zostanie zastąpiona świadczeniem początkowym. Świadczenie początkowe będzie wypłacane przez jednostkę wojskową. Odciąży to pracodawców, którzy nie będą musieli wypłacać odprawy, a później ubiegać się o jej refundację. Świadczenie będzie przysługiwać po odbyciu szkolenia podstawowego przez żołnierza. Będzie wynosić 50% przeciętnego wynagrodzenia w II kwartale roku poprzedniego. W II kwartale 2023 r. przeciętne wynagrodzenie wynosiło 7005,76 zł, zatem świadczenie w bieżącym roku wynosić będzie 3502,88 zł. Świadczenie będzie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.
Rozliczenie importu towarów w przypadku braku dokumentacji celnej
Nabywca towarów powinien w tej sytuacji przede wszystkim ustalić, kto był importerem zobowiązanym do opodatkowania importu towaru i rozliczyć tenże import adekwatnie do dokonanych ustaleń. Jeżeli import był rozliczony w imieniu nabywcy, to powinien on żądać od pośrednika dokumentacji potwierdzającej to rozliczenie. Przy czym na podstawie przedstawionych w pytaniu danych można podejrzewać, że chiński dostawca zaniżył wartość towarów zawartych w przesyłce do kwoty nieprzekraczającej 150 euro i rozliczył import w ramach jednej z procedur uproszczonych. Dlatego właśnie miał możliwość dokonania zgłoszenia zbiorczego. Jeżeli tak w istocie się stało, chcąc pozostawać w zgodzie z literą prawa, polski nabywca powinien zawiadomić o zaistniałym incydencie urząd celno–skarbowy, który będzie miał możliwość rozliczenia importu w wydanej w tym zakresie decyzji.
Zgodnie z definicją wynikającą art. 2 pkt 7 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: VATU) pod pojęciem importu towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej. Z kolei na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 VATU podatnikami z tytułu importu towarów są m.in. osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie przepisów celnych importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone, w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną.
Z danych przedstawionych w treści pytania nie wynika, czy odprawa celna była organizowana przez nabywcę towarów, czy też dostawcę. Jeżeli importerem był dostawca, to wskazana sprzedaż powinna być rozliczona w VAT jako sprzedaż krajowa. Jeżeli dostawca ten jest zarejestrowany w Polsce do celów VAT, to dla tej czynności podatnikiem będzie dostawca. Jeżeli dostawca nie jest polskim podatnikiem, to do opodatkowania dostawy, jako dostawy krajowej, zobowiązany będzie polski nabywca, na zasadzie wynikającej z art. 17 ust. 1 pkt 5 VATU.
Jeżeli natomiast polski nabywca nie dysponuje żadną dokumentacją wskazującą na opodatkowanie importu przez dostawcę, to na nim ciążą obowiązku celne i podatkowe. W takiej sytuacji nieposiadanie przez nabywcę jakiejkolwiek dokumentacji dotyczącej opodatkowania importu rzeczywiście jest problemem. Skoro import został zgłoszony do opodatkowania, to Autor nie poleca w tej sytuacji ponownie składać zgłoszenia celnego. Sprawę trzeba natomiast wyjaśnić, w tym w szczególności ustalić, kto był importerem zobowiązanym do opodatkowania importu i rozliczyć czynność, adekwatnie do ustaleń, w jeden z przedstawionych wyżej sposobów. Jeżeli import był rozliczony w imieniu nabywcy, to powinien on żądać od pośrednika dokumentacji potwierdzającej to rozliczenie.
Przy czym należy zauważyć, że zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zgłoszeń celnych, poza szczególnymi przypadkami dotyczącymi zgłoszeń celnych zwolnionych od należności przywozowych, zbiorcze zgłoszenia celne mogą być składane w zakresie importu towarów, których łączna wartość w jednej przesyłce nie przekracza równowartości 150 euro.
Skoro zatem w analizowanym przypadku mamy do czynienia z przesyłką o wartości przekraczającej 1000 USD, natomiast została ona rozliczona w zgłoszeniu zbiorczym, to można podejrzewać, że chiński dostawca zaniżył wartość towarów zawartych w przesyłce do kwoty nieprzekraczającej 150 euro i rozliczył import w ramach jednej z procedur uproszczonych, o których mowa odpowiednio w przepisach art. 138a–138h oraz 138i–138j VATU. Dlatego właśnie dostawca ten miał możliwość dokonania zgłoszenia zbiorczego. Jeżeli tak w istocie się stało, chcąc pozostawać w zgodzie z literą prawa, polski nabywca powinien zawiadomić o zaistniałym incydencie urząd celno–skarbowy, który będzie miał możliwość rozliczenia importu w wydanej w tym zakresie decyzji.
