Stawka VAT dla usługi montażu pompy ciepła

Montaż pompy ciepła w budynku mieszkalnym o powierzchni nieprzekraczającej 300 m2, jako świadczenie z obszaru termomodernizacji opodatkowany jest wg stawki VAT 8%, nawet jeżeli świadczenie dokonywane jest przez podwykonawcę.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Pomimo ogólnej zasady, według której sprzedaż krajowa winna być opodatkowana VAT według stawki podstawowej, tj. 23%, we wskazanych normatywnie przypadkach właściwe są stawki obniżone.

Obniżona do 8% stawka VAT ma zastosowanie m.in. do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, przebudowy lub robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

W przypadku montażu pompy ciepła, zapewne spełnione są warunki uznania za termomodernizację.

Wyjaśnić przy tym należy, że przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, a także mikroinstalację, o której mowa w art. 2 pkt 19 ustawy o odnawialnych źródłach energii, funkcjonalnie z nimi związaną.

Jednocześnie trzeba zastrzec, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:

1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2,

2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej powyższe limity, stawkę VAT 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej. Co ważne, prawodawca nie zastrzegł, że stawka obniżona nie jest stosowana wyłącznie wówczas, gdy świadczenie jest realizowane wyłącznie dla finalnego nabywcy. To oznacza, że wykonywanie usługi, która spełnia warunki uznania jej za termomodernizację, w zakresie w jakim dotyczy ona nieruchomości mieszkalnej objętej społecznym programem mieszkaniowym, nawet jeżeli świadczącym jest podwykonawca, podlega opodatkowaniu VAT wg stawki 8%.

Oczywiście, w każdym przypadku przed finalnym podjęciem decyzji o zastosowaniu obniżonej stawki VAT należy przeprowadzić szczegółową ocenę i weryfikację okoliczności faktycznych dla potwierdzenia, że spełnione są przywołane powyżej warunki normatywne. W szczególności należy potwierdzić, że świadczenie jest elementem termomodernizacji budynku mieszkalnego objętego społecznym programem mieszkaniowym (patrz np. Dyrektor KIS w wiążącej informacji stawkowej z 22.9.2022 r., 0111-KDSB1-2.440.158.2022.3.GL).

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Urlop macierzyński w dniu wejścia przepisów o uzupełniającym urlopie macierzyńskim

Pracownica – zakładając, że wypełnione są warunki uzyskania uzupełniającego urlopu macierzyńskiego wskazane w nowym art. 1802 § 1 Kodeksu pracy – powinna złożyć wniosek o ten urlop 19.3.2025 r.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Wniosek o uzupełniający urlop macierzyński składany ma być „standardowo” w terminie nie krótszym niż 21 dni przed zakończeniem korzystania z urlopu macierzyńskiego. Okres ten ma pozwolić pracodawcy na przygotowanie organizacyjne do nieobecności pracownika.

Zgodnie z art. 26 ustawy z 6.122024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1871), pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej (19.3.2025 r.) będą uprawnieni do korzystania lub korzystają z urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, mają prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, o którym mowa w art. 1802 albo art. 183 § 31 Kodeksu pracy. Uzupełniający urlop macierzyński będzie w takich przypadkach udzielany jednorazowo na wniosek składany w postaci papierowej lub elektronicznej przez pracownicę albo pracownika-ojca wychowującego dziecko najpóźniej w ostatnim dniu urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Wskazana w pytaniu pracownica wypełnia warunek korzystania z urlopu macierzyńskiego w dniu wejścia w życie nowelizacji. To, że jest to akurat ostatni dzień urlopu macierzyńskiego nie ma przy tym znaczenia – nadal w dniu wejścia w życie przepisów o uzupełniającym urlopie macierzyńskim pracownica będzie na urlopie macierzyńskim. Zakładając zatem, że wypełnia warunki określone w art. 1802 § 1 Kodeksu pracy zależne od momentu urodzenia oraz wagi dziecka związane z hospitalizacją dziecka, będzie mogła uzyskać uzupełniający urlop macierzyński, o ile złoży o niego wniosek. Ten natomiast powinien zostać złożony najpóźniej 19.3.2025 r. Warto dodać, że przed 19.3.2025 r. przepisy o uzupełniającym urlopie macierzyńskim nie obowiązują (można powiedzieć, że są dopiero przewidziane w nowelizacji), można zatem mieć wątpliwości, czy wniosek złożony wcześniej (tj. przed dniem pojawienia się w prawie pracy uzupełniającego urlopu macierzyńskiego) ma jakiekolwiek podstawy prawne.

Wymóg złożenia wniosku najpóźniej ostatniego dnia urlopu macierzyńskiego wynika z tego, że uzupełniający urlop macierzyński wykorzystywany może być jedynie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, czyli od kolejnego dnia kalendarzowego po ostatnim dniu urlopu macierzyńskiego.

Szkolenia z zakresu prawa pracy – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Roszczenie klienta biura rachunkowego bez zgłoszenia szkody w polisie OC

Na wstępie wyjaśnię, że zobowiązanym do naprawienia szkody wywołanej zdarzeniem objętym obowiązkowym ubezpieczeniem jest zarówno właściciel biura rachunkowego jako ubezpieczony, jak i ubezpieczyciel. Podstawę odpowiedzialności ubezpieczyciela jest umowa ubezpieczenia oraz fakt wyrządzenia szkody poszkodowanemu, a odpowiedzialność ubezpieczonego opiera się na przepisach Kodeksu cywilnego czynach niedozwolonych albo niewłaściwym wykonaniu umowy (art. 471 Kodeksu cywilnego). Tym niemniej właściciel biura, który musiałby szkodę naprawić będąc ubezpieczonym miałby potem roszczenie do ubezpieczyciela o zwrot wypłaconego odszkodowania. W takim przypadku zastosowanie ma art. 84 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strona, której w razie niekorzystnego dla niej rozstrzygnięcia przysługiwałoby roszczenie względem osoby trzeciej albo przeciwko której osoba trzecia mogłaby wystąpić z roszczeniem, może zawiadomić taką osobę o toczącym się procesie i wezwać ją do wzięcia w nim udziału. Przystąpienie do procesu w charakterze interwenienta ubocznego zależy jedynie od woli ubezpieczyciela, może to zrobić bądź nie. Praktyka pokazuje, że często ubezpieczyciele przystępują do sprawy. Jeśli wzywany ubezpieczyciel zechce wziąć udział w procesie, powinien zgłosić interwencję uboczną. Warto wiedzieć, że nawet jeżeli ubezpieczyciel nie przystąpi do procesu to i tak wystąpią pożądane skutki materialne i procesowe w przyszłości w stosunkach między właścicielem biura a ubezpieczycielem.

W tej sytuacji rekomenduję zawiadomienie ubezpieczyciela o toczącym się postępowaniu. Zgodnie z art. 84 § 2 Kodeksu cywilnego przypozwanie następuje w formie pisma procesowego, w którym musi być podana przyczyna wezwania, tj. wskazana zależność interesu prawnego osoby trzeciej od korzystnego rozstrzygnięcia toczącej się sprawy dla strony przypozywającej. Ponadto we wnoszonym piśmie procesowym musi być podany stan sprawy w sposób umożliwiający przypozywanemu zorientowanie się nie tylko w przedmiocie toczącego się postępowania, ale i w jego przebiegu i stanie zaawansowania.

Proszę zatem takie pismo do sądu złożyć, opisać stan faktyczny sprawy, powołać się na związanie z ubezpieczycielem stosunkiem ubezpieczenia potwierdzonym polisą. Obserwuję, że nawet jeśli ubezpieczyciel nie przystępuje do sprawy to po wydaniu przez sąd wyroku spełnia zasądzone świadczenie.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Udzielanie korepetycji a zwolnienie z VAT

Jeśli przedmiot nauczania obejmuje materiał dydaktyczny realizowany na poziomie podstawowym, ponadpodstawowym lub wyższym oraz pytający jest nauczycielem w rozumieniu wskazanym w odpowiedzi, wówczas może on korzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 27 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: VATU).

Bezpośrednie konsultacje z ekspertami od podatków dzięki poradni eksperckiej. Sprawdź

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 27 VATU zwalnia się od podatku usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli.

Powyższy przepis jest odzwierciedleniem regulacji art. 132 ust. 1 lit. j Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają nauczanie prywatne przez nauczycieli, obejmujące kształcenie powszechne lub wyższe.

Z powyższej regulacji wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług prywatnego nauczania na odpowiednim poziomie edukacji, ale także przesłanki podmiotowej, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być nauczycielem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma zastosowania.

Pod pojęciem nauczyciela należy rozumieć osobę, która posiada i przekazuje wiedzę i umiejętności. Nie musi to być nauczyciel w rozumieniu ustawy Karta Nauczyciela, ale np. osoba, która posiada wykształcenie kierunkowe (np. ukończone studia wyższe matematyczne i udziela korepetycji z matematyki). Nauczyciel powinien zatem legitymować się wiedzą, kwalifikacjami zdobytymi w oficjalnym systemie nauczania (czy to publicznym, czy prywatnym), np. zgodnie z prawem oświatowym lub prawem o szkolnictwie wyższym. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN wykształcenie to zasób wiedzy określony programem danej szkoły, jednocześnie np. wykształcenie podstawowe to zasób wiedzy zdobytej przez kogoś w szkole podstawowej i gimnazjum, wykształcenie średnie to zasób wiedzy zdobytej przez kogoś w szkole średniej, wykształcenie wyższe to zasób wiedzy zdobytej przez kogoś w wyższej uczelni. Musi zatem istnieć związek pomiędzy treścią przekazywaną na lekcji, a posiadanymi kwalifikacjami nauczającego. Powyższe zostało potwierdzone m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 16.8.2021 r. (0112-KDIL1-3.4012.263.2021.1.AKR).

Zwolnione od podatku jest nauczanie prywatne przez nauczycieli, obejmujące kształcenie powszechne lub wyższe. Prywatne nauczanie obejmuje czynności wykonywane przez nauczycieli na ich własny rachunek i odpowiedzialność (tj. nauczyciel działa we własnym imieniu). Prywatny charakter nauczania nie zależy od istnienia bezpośredniej relacji umownej między uczącym a uczniem (bądź uczniami), może to być bowiem umowa zawarta przez nauczającego, np. z rodzicami uczniów. Przykładem takiej usługi jest właśnie udzielanie korepetycji. Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje, czy odbiorcą usługi jest indywidualny uczeń, czy też jednocześnie większa liczba osób. W przypadku jednak, gdy nauczyciele świadczący usługi nauczania są zatrudnieni przez inny podmiot, to nie łączy ich bezpośrednia relacja umowna z uczniami, lecz z podmiotem zatrudniającym.

Zgodnie ze stanowiskiem TSUE, które zostało wyrażone w wyroku z 28.1.2010 r. (C-473/08, Legalis):

Orzecznictwo

Pojęcie „kształcenia powszechnego i wyższego” w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE nie ogranicza się jedynie do nauczania, które kończy się egzaminami w celu uzyskania danych kwalifikacji lub które umożliwia uzyskanie określonego wykształcenia w celu wykonywania danego zawodu, ale obejmuje także inną działalność, w ramach której prowadzi się nauczanie w szkołach lub na uniwersytetach w celu poszerzenia wiedzy i umiejętności uczniów lub studentów, pod warunkiem iż działalność ta nie będzie miała charakteru wyłącznie rekreacyjnego.

Natomiast zgodnie ze stanowiskiem TSUE, które zostało wyrażone w wyroku z 14.3.2019 r. (C-449/17, Legalis):

Orzecznictwo

Pojęcie „kształcenia powszechnego lub wyższego” w rozumieniu systemu VAT odsyła co do zasady do zintegrowanego systemu przekazywania wiedzy i kompetencji dotyczącego obszernego i zróżnicowanego zespołu dziedzin, jak również do pogłębiania i rozwoju owej wiedzy i kompetencji przez uczniów i studentów w miarę ich postępów i ich specjalizacji w ramach poszczególnych stopni składających się na ten system.

Należy wskazać, iż w celu zastosowania zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w powyższych regulacjach, musi istnieć zgodność realizowanego w ramach prywatnego nauczania materiału z materiałem przewidzianym w programie nauczania w wymienionych placówkach oświatowych.

Zgodnie ze stanem faktycznym zawartym w pytaniu, pytający jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą (udzielanie korepetycji z matematyki). W pytaniu nie wskazano, czy pytający jest nauczycielem lub czy posiada wykształcenie kierunkowe (np. ukończone studia wyższe matematyczne).

Podsumowując, jeśli pytający jest nauczycielem w rozumieniu wskazanym w odpowiedzi powyżej oraz przedmiot nauczania obejmuje materiał dydaktyczny realizowany na poziomie podstawowym, ponadpodstawowym lub wyższym, to pytający może korzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 27 VATU.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Opodatkowanie działalności gospodarczej ukraińskiego przedsiębiorcy

Dochody ukraińskiego zakładu, który należy do polskiego rezydenta, będą opodatkowane na Ukrainie.

Skonsultuj z ekspertem rozwiązanie problematycznych kwestii. Sprawdź

W stosunku do osoby fizycznej nie można mówić o posiadaniu odrębnych działalności gospodarczej w Polsce i na Ukrainie. Takie przedsiębiorstwo należy traktować jako przedsiębiorstwo dwuzakładowe czy dwuoddziałowe, a na gruncie podatku dochodowego jak centralę i jej zagraniczny zakład.

Skoro ukraiński przedsiębiorca posiada w Polsce miejsce zamieszkania, to zapewne znajduje się tu jego rezydencja podatkowa. Można to potwierdzić certyfikatem rezydencji wystawionym przez polski organ podatkowy (art. 3 ust. 1 ustawy o PIT). Jego działalność na Ukrainie będzie więc zagranicznym zakładem podatnika (art. 5a pkt 22 ustawy o PIT). Autor rozumie, że dotychczas sytuacja była odwrotna – to na Ukrainie mieściło się centrum interesów gospodarczych podatnika, a w Polsce jedynie jego zakład. Potwierdza to art. 7 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Ukrainą, zgodnie z którym zyski przedsiębiorstwa opodatkowuje się w kraju siedziby, za wyjątkiem przypisanych jego zagranicznemu zakładowi.

Ukraiński przedsiębiorca przez pierwszą część roku prowadził działalność w Polsce, ale całość dochodów trzeba przypisać jego zagranicznemu zakładowi, skoro tylko na Ukrainie była ona wykonywana. Przez pozostałą część roku prowadził działalność w Polsce, ale część dochodów należy znów przypisać ukraińskiemu zakładowi.

Dochody przedsiębiorcy będą więc opodatkowane w Polsce, z tym, że dochody ukraińskiego zakładu mogą być opodatkowane na Ukrainie. Dokonuje się tego zgodnie z art. 24 ust. 2, 3, 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Ukrainą, metodą wyłączenia z progresją. Dochód ukraińskiego zakładu będzie więc zwolniony z podatku dochodowego w Polsce, ale będzie wpływał na stawkę podatku w przypadku stosowania skali podatkowej (art. 27 ust. 8 ustawy o PIT).

W praktyce więc ukraiński podatnik złoży zeznanie roczne wraz z załącznikiem PIT/ZG, w których wykaże polskie i ukraińskie dochody, ale końcowo opodatkuje tylko te osiągnięte w Polsce. Analogicznie zaliczki na podatek będzie także odprowadzał od dochodów osiągniętych w Polsce. Będą to więc zasady takie same jak dla każdego polskiego podatnika, który posiada zakład podatkowy za granicą.

Warto zwrócić uwagę na przypisywanie dochodów do ukraińskiego zakładu. Nie można tu mówić jedynie o przypisywaniu kosztów czy przychodów według wystawianych faktur, szczególnie w zakresie kosztów trzeba pamiętać o odpowiednim przypisaniu części kosztów ogólnych do ukraińskiego zakładu. Gdy nie można przypisać takich kosztów wprost, to należy zastosować proporcję przychodów (klucz przychodowy – art. 22 ust. 3 i 3a ustawy o PIT).

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Faktura uproszczona i jej korekta – obowiązki sprzedawcy oraz prawa nabywcy

Nabywca powinien otrzymać od dostawcy dokument będący fakturą, czyli de facto paragon będący fakturą uproszczoną zgodnie z przepisami normującymi podatek od towarów i usług.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Sytuacja opisana w pytaniu stanowi doskonałe praktyczne potwierdzenie tezy, że przepisy prawa podatkowego są niespójne i nieprecyzyjne, przez co wprowadzają niepotrzebne zamieszanie w obrocie gospodarczym. Na to nakłada się całkowicie nieracjonalna (chociaż jednolita) wykładania organów podatkowych, zgodnie z którą w przypadku, gdy paragon spełnia warunki do jego uznania za fakturę uproszczoną (tj. dla transakcji do 450 zł lub 100 euro), wystawiając taki paragon sprzedawca pozbawia się możliwości wystawienia „zwykłej” faktury sprzedaży. Otóż, z jednej strony ustawodawca godzi się na to, by w przypadku, gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, dokument zawierający numer VAT i bardzo ograniczony zestaw danych (art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT) był fakturą, jednak z drugiej strony ustawodawca nie wprowadza szczególnych unormowań dotyczących np. jego korygowania. Na to nakłada się wspomniana powyżej wykładania organów, według których w takiej sytuacji (również wtedy, gdy tym dokumentem jest paragon) sprzedawca nie może wystawić „zwykłej” faktury.

Problem w tym, że jeżeli takim dokumentem faktury uproszczonej jest paragon, mają do niego zastosowanie regulacje dotyczące samego takiego dokumentu i transakcji nim dokumentowanych.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi kas rejestrujących zwroty towarów i uznane reklamacje towarów i usług, które skutkują zwrotem całości albo części należności (zapłaty) z tytułu sprzedaży, ujmuje się w odrębnej ewidencji zawierającej:

1) datę sprzedaży,

2) nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy,

3) termin dokonania zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi,

4) wartość brutto zwracanego towaru lub wartość brutto towaru lub usługi będących przedmiotem reklamacji oraz wysokość podatku należnego – w przypadku zwrotu całości należności z tytułu sprzedaży,

5) zwracaną kwotę (brutto) oraz odpowiadającą jej wysokość podatku należnego – w przypadku zwrotu części należności z tytułu sprzedaży,

6) dokument potwierdzający dokonanie sprzedaży, a w przypadku gdy dokonanie sprzedaży potwierdza paragon fiskalny lub faktura w postaci elektronicznej – numer tego paragonu lub tej faktury oraz numer unikatowy,

7) protokół przyjęcia zwrotu towaru lub reklamacji towaru lub usługi podpisany przez sprzedawcę i nabywcę albo notatkę służbową lub protokół z nabycia sprawdzającego.

Problemem okazuje się tutaj być punkt 6, bowiem w praktyce sprzedawcy odczytują to w ten sposób, że dla skutecznego zwrotu towaru dokumentowanego paragonem i jego rozliczenia muszą „odebrać” nabywcy paragon. Jest to zdecydowana nadinterpretacja, bo przecież w regulacji mowa jest o tym, co ma się znaleźć w ewidencji zwrotów, zatem powinno wystarczyć wskazanie tego dokumentu (chociaż trzeba przyznać, że redakcja przepisu jest dalece nieprecyzyjna).

Absolutnie nie można się jednak zgodzić z tym, iż właściwa jest praktyka odbierania paragonów przy zwrocie, jako działaniu obligatoryjnym, a już z całą pewnością nie jest to prawidłowe działanie wówczas, gdy na paragonie jest więcej towarów, a zwracane są tylko niektóre. Przecież niezależnie od tego, jaka jest funkcja paragonu, sprzedawca jest zobowiązany wydać konsumentowi paragon, a innemu podatnikowi fakturę (którym tutaj jest ów paragon).

Stąd, w analizowanej sytuacji dostawca powinien wystawić dokument korygujący fakturę uproszczoną (oczywiście nie poprzez kasę rejestrującą, bo ona nie ma takiej funkcji) i z całą pewnością oddać nabywcy pierwotnie wystawiony dokument (fakturę uproszczoną). Tylko bowiem dysponując fakturą nabywca może korzystać z prawa do odliczenia VAT (termin do realizacji prawa biegnie od momentu pierwotnego otrzymania takiej faktury), ale również dokonać rozliczenia kosztów podatkowych.

Zatem sprzedawca nie powinien wydawać duplikatu, tylko oddać pierwotnie wystawioną fakturę, gdyż ona nie zaginęła ani nie uległa zniszczeniu, więc brak jest przesłanek do wystawienia duplikatu.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Wynajem i sprzedaż nieruchomości przez fundację rodzinną a VAT

Najem nieruchomości mieszkalnych na cele mieszkalne korzysta ze zwolnienia od podatku, bez względu na wielkość obrotu z tego tytułu. Jeżeli fundacja nabyła lokal od dewelopera z zamiarem oddania nieruchomości do korzystania na cele mieszkalne, to nie przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT od nabycia lokalu mieszkalnego oraz od innych wydatków związanych z lokalem. Nieco upraszczając temat można powiedzieć, że późniejsza sprzedaż (przed upływem i po upływie dwóch lat od zasiedlenia) obiektu, objęta będzie zwolnieniem od VAT. W razie sprzedaży nieruchomości fundacja nie będzie ani zobowiązana, ani uprawniona do korekty podatku naliczonego od wydatków poniesionych na lokal.

Skonsultuj z ekspertem rozwiązanie problematycznych kwestii. Sprawdź

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: VATU) usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, korzystają ze zwolnienia od VAT. Usługa najmu objęta jest zwolnieniem nawet wówczas, gdy obrót fundacji z tego tytułu przekroczy kwotę 200 000 zł w roku podatkowym.

Z tego względu, jeśli zakupione przez fundację mieszkanie zostanie oddane do odpłatnego korzystania osobom fizycznym w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, to czynność ta korzystać będzie ze zwolnienia od VAT.

Niemniej jednak fundacji nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabycia nieruchomości oraz od wydatków poniesionych na jej wykończenie i wyposażenie. Intencją jest oddanie obiektu w najem mieszkalny. Zgodnie z art. 86 ust. 1 VATU podatnicy mogą potrącać podatek od nabycia, jeśli zamierzają towary i usługi wykorzystać do wykonywania czynności opodatkowanych efektywnie podatkiem od towarów i usług.

Dostawa budynków, budowli lub ich części (tj. lokali mieszkalnych) korzysta ze zwolnienia od VAT w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU, z wyjątkiem gdy:

1) jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

2) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Pierwsze zasiedlenie to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Zwalnia się również od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU, pod warunkiem że:

1) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

2) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższe zwolnienia należy stosować w kolejności przedstawionej w ustawie o podatku od towarów i usług. Dopiero niemożność skorzystania ze zwolnienia, które zamieszczone zostało w art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU, pozwala podatnikom na analizę przesłanek art. 43 ust. 1 pkt 10a VATU.

Trzeba również zaznaczyć, iż w praktyce podatkowej sporne jest, czy datę pierwszego zasiedlenia przy sprzedaży deweloperskiej wyznacza sama dostawa nieruchomości (tj. zawarcie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego), czy może następcze przekazanie obiektu do używania przez nabywcę. Raczej trzeba przyjąć, że u nabywcy nieruchomości deweloperskiej dochodzi do pierwszego zasiedlenia tej nieruchomości dopiero w momencie faktycznego wydania jej do korzystania przez nabywcę lub osoby trzecie. Od tego momentu należy liczyć bieg okresu dwuletniego.

W razie sprzedaży lokalu mieszkalnego przed upływem dwóch lat od pierwszego zasiedlenia obiektu, fundacja nie będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU. Jednakże z tego względu, że nie przysługiwało w stosunku do lokalu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a w międzyczasie nie doszło do ponownego pierwszego zasiedlenia nieruchomości, zasadne będzie zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10a VATU.

Sprzedaż lokalu mieszkalnego po okresie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia (oddania w najem) objęta będzie zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU.

W związku z faktem, że fundacja nie była uprawniona do odliczenia podatku naliczonego od nabycia i urządzenia mieszkania, stosując zwolnienie z VAT przy jego dostawie, nie będzie zobligowana do korekty podatku naliczonego w związku ze zmianą przeznaczenia nieruchomości na podstawie art. 91 ust. 7 VATU. Do takiej zmiany przecież nie dojdzie.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Do 31 stycznia pracodawcy mają czas na przesłanie raportów poziomu partycypacji w PPE

Obowiązek poinformowania PFR o poziomie partycypacji w PPE
Kilka lat temu weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, w ramach której pojawił się nowy obowiązek dla pracodawców prowadzących PPE – raportowanie poziomu partycypacji w PPE. Raportowanie poziomu partycypacji jest powiązane z PPK w taki sposób, że niespełnienie jednej z przesłanek jaką jest odpowiedni poziom partycypacji w ramach PPE, powoduje konieczność utworzenia przez takiego pracodawcę PPK.

Ważne

Obowiązek poinformowania PFR o poziomie partycypacji w PPE, oznacza przekazywanie do PFR dwa razy w roku informacji o poziomie partycypacji w PPE – do dnia 31 stycznia oraz do dnia 31 lipca, według stanu odpowiednio na dzień 1 stycznia oraz dzień 1 lipca. Poziom partycypacji jest ważny przede wszystkim dla pracodawców korzystających ze zwolnienia z obowiązku tworzenia PPK.

Pracodawcy, którzy prowadzą PPE, przekazują Polskiemu Funduszowi Rozwoju (PFR) oświadczenia o liczbie uczestników programu oraz liczbie pracowników zatrudnionych u pracodawcy według stanu na dzień 1 stycznia i według stanu na dzień 1 lipca w danym roku kalendarzowym, czyli poziomu partycypacji w PPE. Podobnie jak to miało miejsce ostatni raz w lipcu 2024 r., również w styczniu 2025 r. pracodawcy będą musieli przekazać wskazane dane do PFR.

W tym celu został stworzony specjalny formularz, w którym pracodawcy mogą w sposób elektroniczny przekazać dane. Polski Fundusz Rozwoju powinien przekazać w postaci elektronicznej (podobnie jak w lipcu) link do strony, na której pracodawcy prowadzący PPE po uwierzytelnieniu będą przekazywać informacje o poziomie partycypacji. Od 2.1.2025 r. PFR wysyła do przedsiębiorców prowadzących PPE indywidualne kody TOKEN. Wraz z numerem NIP umożliwiają one zalogowane się na stronie internetowej, na której znajduje się formularz.

Oświadczenie pracodawcy

Oświadczenie pracodawcy będzie musiało zostać przekazane w postaci papierowej albo elektronicznej do 31.1.2025 r. według stanu na 1.1.2025 r. Ustawa wprost wskazuje, że ostatni dzień, w którym należy przekazać dane to 31 stycznia.

Oświadczenie dotyczące poziomu partycypacji w prowadzonym PPE pracodawcy będą mogli w styczniu przekazać, na dwa sposoby:

Wskazane dane będą niezbędne do zweryfikowania, czy pracodawcy prowadzący PPE i nie posiadający PPK spełniają ustawowe przesłanki uprawniające ich do niewdrażania PPK – wśród tych przesłanek jest m.in. zapewnienie partycypacji w PPE na poziomie co najmniej 25% (art. 133 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych).

Poziom partycypacji poniżej 25%

W momencie, kiedy poziom partycypacji w PPE na dzień 1 stycznia będzie niższy niż 25% osób zatrudnionych w danym podmiocie zatrudniającym, to zwolnienie takiego pracodawcy z obowiązku wdrożenia PPK przestaje obowiązywać następnego dnia po tej dacie. W związku z tym, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy (90 dni) ­ należy zawrzeć w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych umowę o prowadzenie PPK, oraz – nie później niż na 10 dni roboczych przed upływem tego terminu – umowę o zarządzanie PPK.

Prawie 26 mld zł aktywów w PPE

Z danych Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że na koniec 2023 r. liczba rachunków osób oszczędzających w PPE wyniosła 675,6 tys. W stosunku do 2022 r. w 2023 r. przybyło 23,4 tys. rachunków. Dla porównania ostatnie dane PFR Portal PPK wskazują, że w PPK na koniec listopada 2024 r. uczestniczy 3,66 mln osób, na łącznie ponad 4,39 mln aktywnych rachunkach PPK. Wartość aktywów PPE na koniec 2023 roku przekroczyła 25,6 mld zł (dane dotyczące wartości aktywów PPE w poprzednich latach na wykresie). Dane dotyczące aktywów PPE na koniec 2024 r. powinniśmy poznać w połowie 2025 r.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Śmierć przedsiębiorcy a rozliczenie VAT

Po śmierci przedsiębiorcy spadkobierca nie ma obowiązku sporządzenia spisu z natury na potrzeby VAT i zapłaty podatku od towarów pozostałych na magazynie na dzień śmierci przedsiębiorcy. To organ podatkowy powinien wydać decyzję, w której określi kwotę VAT do zapłaty za ostatni okres rozliczeniowy.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje sytuacje, kiedy NUS wykreśla podatnika z rejestru VAT z urzędu. Jedną z takich sytuacji jest śmierć podatnika. Jednocześnie z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika, by spadkobierca miał obowiązek sporządzenia spisu z natury czy też opodatkowania towarów objętych tym spisem i zapłaty podatku od nich do właściwego US.

Przepisy Ordynacji podatkowej wskazują, że w przypadku śmierci przedsiębiorcy organ podatkowy orzeka w decyzji o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji. Spadkobierca ma obowiązek zapłacić podatek wynikający z decyzji o zakresie jego odpowiedzialności, w terminie 14 dni od doręczenia tej decyzji.

Z powyższego wynika zatem, że w sytuacji śmierci przedsiębiorcy i braku powołania zarządcy sukcesyjnego (powstania przedsiębiorstwa w spadku), organ podatkowy powinien przeprowadzić postępowanie w sprawie odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe zmarłego, zakończone decyzją. Podatek od towarów i usług do zapłaty powinien wynikać z doręczonej spadkobiercy decyzji. W związku z tym nie ma on obowiązku samodzielnego składania deklaracji, czy rozliczania podatku od towarów pozostałych na magazynie po śmierci przedsiębiorcy.

Szkolenia z zakresu podatków – aktualna lista szkoleń Sprawdź

Wytyczne EROD w zakresie ochrony danych osobowych przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji

Relacja między przepisami dotyczącymi AI (AI Act) a RODO to temat, który wciąż rodzi wiele pytań i kontrowersji. Wkład w uporządkowanie tego obszaru miała EROD, przyjmując opinię w sprawie wykorzystania danych osobowych do opracowywania i wdrażania modeli sztucznej inteligencji.

Przewodnicząca EROD, Anu Talus, ogłosiła, że EROD uznała za priorytet wskazanie standardów etycznego i bezpiecznego rozwoju sztucznej inteligencji (AI), który będzie zgodny z przepisami o ochronie danych osobowych. W opinii EROD poruszone zostały trzy główne problemy: anonimowości danych użytych w modelu AI, kwestii uzasadnionego interesu jako podstawy prawnej przetwarzania danych przy wykorzystaniu AI oraz problemu trenowania AI na danych przetwarzanych niezgodnie z prawem.

EROD zaznaczyła, że ocena anonimowości musi być przeprowadzana przez organy nadzorcze w konkretnej sprawie, podkreślając, że warunkiem koniecznym dla uznania modelu AI za anonimowy jest niskie prawdopodobieństwo pośredniego lub bezpośredniego zidentyfikowania osób, których dane dotyczą.

W kwestii oceny uzasadnionego interesu, EROD częściowo odesłała do swoich wcześniejszych wytycznych, jednocześnie przedstawiając nowy katalog okoliczności, które należy uwzględnić przy przeprowadzaniu tej oceny. W odniesieniu do trenowania modeli AI na podstawie danych przetwarzanych bezprawnie, EROD podkreśliła, że takie nieprawidłowości będą miały wpływ na legalność wykorzystywania modelu, chyba że jego działanie będzie w pełni anonimowe.

EROD poinformowała, że trwają prace nad wytycznymi, które zawierać będą odpowiedzi na bardziej szczegółowe pytania oraz poruszać bardziej specjalistyczne kwestie związane z przetwarzaniem danych osobowych przy wykorzystaniu AI.

Źródło: https://www.edpb.europa.eu/news/news/2024/edpb-opinion-ai-models-gdpr-principles-support-responsible-ai_en

Ochrona danych osobowych – aktualna lista szkoleń Sprawdź