Obowiązek złożenia JPK_KR_PD przez wspólników spółki cywilnej
Jeśli dany podatnik (osoba fizyczna lub spółka osobowa opodatkowana PIT) miał obowiązek składania JPK VAT (czyli prowadzi ewidencję VAT i składa JPK V7M), to pliki JPK KR PD – gdy prowadzone są pełne księgi rachunkowe – będą składane za 2026 r. wraz z zeznaniem rocznym PIT za 2026 r. (do 30.4.2027 r.).
Przepis art. 24a ust. 1e PDOFizU (obowiązujący od 1.1.2026 r.) wymienia wszystkie takie podmioty (osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w spadku oraz spółki cywilne, jawne, partnerskie osób fizycznych) zobowiązane prowadzić PKPiR albo księgi rachunkowe, które również będą zobowiązane przesyłać pliki JPK KR PD. Dla nich przewidziano następujący harmonogram wejścia obowiązku JPK:
1) od 1.1.2026 r. – jeśli dany podatnik (osoba fizyczna lub spółka osobowa opodatkowana PIT) miał obowiązek składania miesięcznego JPK VAT (czyli prowadzi ewidencję VAT i składa JPK V7M); dotyczy to zatem zdecydowanej większości średnich firm, które są czynnymi podatnikami VAT; pierwsze pliki (JPK KR PD – gdy prowadzone są pełne księgi rachunowe, lub JPK PKPIR – gdy prowadzona jest PKPiR, plus ewentualnie JPK ST) będą składane za 2026 r. wraz z zeznaniem rocznym PIT za 2026 r. (do 30.4.2027 r.),
2) od 1.1.2027 r. – pozostali podatnicy PIT prowadzący księgi rachunkowe, w tym według najnowszych interpretacji rozliczający VAT kwartalnie oraz nieobjęci JPK VAT obowiązkowo; chodzi tu np. o drobnych przedsiębiorców zwolnionych od VAT, którzy prowadzą PKPiR – oni dołączą pliki dopiero w odniesieniu do 2027 r. (wysyłka w 2028 r.).
Od 13.12.2025 r. obowiązuje nowa ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych
Od 13.12.2025 r. obowiązuje ustawa z 5.11.2025 r. o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych (Dz.U. z 2025 r. poz. 1661), która zastąpiła uchylony dział XI KP.
Ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych określa zasady:
1) zawierania, obowiązywania, ewidencjonowania i udostępniania układów zbiorowych pracy;
2) ewidencjonowania i udostępniania porozumień zbiorowych;
3) sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie wskaźnika zasięgu rokowań zbiorowych;
4) ustalania i aktualizacji Planu działania na rzecz wspierania rokowań zbiorowych.
Zgodnie z tą ustawą układ zbiorowy pracy zawiera się w formie pisemnej na czas określony albo na czas nieokreślony. Przed upływem terminu obowiązywania układu zawartego na czas określony jego strony mogą zdecydować o przedłużeniu terminu jego obowiązywania na czas określony albo na czas nieokreślony. Układ zbiorowy pracy wchodzi w życie w terminie w nim określonym, nie wcześniej jednak niż z dniem prawidłowo dokonanego zgłoszenia do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy (KEUZP).
Tak jak i dotychczas postanowienia układu, korzystniejsze dla osób nim objętych, z dniem jego wejścia w życie zastępują z mocy prawa wynikające z przepisów prawa pracy dotychczasowe warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy lub dotychczasowe warunki aktu będącego podstawą wykonywania pracy zarobkowej. Natomiast postanowienia układu mniej korzystne dla pracowników niż dotychczasowe postanowienia układu zbiorowego pracy wprowadza się w drodze wypowiedzenia zmieniającego pracownikom dotychczasowe warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Przy wypowiadaniu dotychczasowych warunków nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub takiego aktu.
Pracodawca jest obowiązany:
1) zawiadomić w sposób u niego przyjęty osoby objęte postanowieniami układu zbiorowego pracy o jego wejściu w życie, jego postanowieniach, każdej jego zmianie oraz wypowiedzeniu i rozwiązaniu tego układu;
2) na żądanie osoby objętej postanowieniami układu zbiorowego pracy lub porozumienia zbiorowego udostępnić tekst układu lub porozumienia lub protokołu dodatkowego zawartego do tego układu lub porozumienia;
3) przechowywać układy zbiorowe pracy i protokoły dodatkowe, którymi są objęte osoby wykonujące pracę zarobkową u danego pracodawcy.
Nowa ustawa podtrzymała zasadę, że treść postanowień układu zbiorowego pracy wyjaśniają wspólnie jego strony, biorąc pod uwagę zgodny zamiar stron i cel zawarcia układu.
Zgodnie z ustawą układ zbiorowy pracy rozwiązuje się:
1) na podstawie zgodnego oświadczenia stron;
2) z upływem okresu, na który został zawarty;
3) z upływem okresu wypowiedzenia dokonanego przez jedną ze stron;
4) z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądu o jego nieobowiązywaniu.
Okres wypowiedzenia układu zbiorowego pracy wynosi 3 miesiące, chyba że strony w układzie postanowią inaczej. Oświadczenie stron o rozwiązaniu i wypowiedzeniu układu jest składane w formie pisemnej. Nie jest możliwe częściowe wypowiedzenie ani częściowe wystąpienie z układu zbiorowego pracy.
KEUZP będzie prowadzona przez ministra pracy w systemie teleinformatycznym; będą w niej ewidencjonowane układy zbiorowe pracy i protokoły dodatkowe do tych układów oraz porozumienia zbiorowe i protokoły dodatkowe do tych porozumień. W zakresie porozumień zbiorowych w KEUZP będą ewidencjonowane:
1) porozumienia zbiorowe, o których mowa w: KP, Karcie Nauczyciela, ustawie o związkach zawodowych, ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz ustawie o czasie pracy kierowców,
2) porozumienia zbiorowe nieoparte na ustawie, dotyczące warunków płacy
– jeżeli są zawarte przez organizację związkową i pracodawcę lub co najmniej dwóch pracodawców lub organizację pracodawców.
Ustawa przewiduje jednak, że minister pracy stworzy KEUZP w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie tej ustawy. Komunikat w tej sprawie minister pracy ogłosi w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” w terminie co najmniej jednego miesiąca przed dniem utworzenia KEUZP.
Do czasu utworzenia KEUZP obowiązek zgłaszania informacji dotyczących układu zbiorowego lub porozumienia zbiorowego, o których mowa w art. 33 i art. 34 ustawy, ma być realizowany przez przekazanie drogą elektroniczną zgłoszenia zawierającego wymagane informacje opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym wraz z cyfrowym odwzorowaniem treści układu zbiorowego pracy, porozumienia zbiorowego lub protokołów dodatkowych do ministra pracy.
Układy zbiorowe pracy zawarte do 13.12.2025 r. pozostają w mocy albo są stosowane do dnia upływu terminu wypowiedzenia albo rozwiązania takiego układu albo do dnia upływu terminu obowiązywania takiego układu, jeżeli jest w nim wskazany. Także porozumienia i regulaminy regulujące zasady pracy zdalnej, porozumienia o stosowaniu przerywanego czasu pracy oraz o przedłużeniu okresu rozliczeniowego czasu pracy zawarte do 13.12.2025 r. pozostają w mocy albo są stosowane do dnia upływu terminu obowiązywania takiego porozumienia lub regulaminu, jeżeli jest w nim wskazany.
Świadectwo pracy dotyczące kilku umów o pracę
Pracodawca ma obowiązek wydania świadectwa pracy po zakończeniu ostatniej z kolejno zawieranych po sobie umów o pracę, gdy strony nie zamierzają już zawrzeć następnej umowy (30.11.2025 r.) albo gdyby przerwa między kolejnymi umowami trwała więcej niż 7 dni.
Co do zasady świadectwo pracy wydaje się po zakończeniu każdej umowy o pracę (art. 97 § 1 KP), zarówno terminowej, jak i bezterminowej. Od zasady tej istnieje jednak często występujący wyjątek, mianowicie pracodawca jest zwolniony z obowiązku wydania świadectwa pracy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy o pracę, jeśli strony zamierzają nawiązać kolejny stosunek pracy w terminie do 7 dni od dnia rozwiązania poprzedniego stosunku pracy. Oznacza to, że pracodawca nie musi wydawać świadectwa pracy jeśli zawiera z pracownikiem kolejno następujące po sobie umowy o pracę, lub jeśli między kolejnymi umowami występują krótkie przerwy, tj. nie dłuższe niż 7 dni.
W stanie faktycznym opisanym w pytaniu wystąpiły dwie przerwy między kolejnymi umowami o pracę. Jedna między umowami na czas określony (trwała 2 dni), oraz przerwa przed zawarciem umowy na czas nieokreślony (trwała 5 dni). Takie przerwy nie uaktywniają obowiązku pracodawcy wydania świadectwa pracy, ponieważ trwają krócej niż 7 dni. W opisanym przypadku pracodawca będzie miał obowiązek wystawienia świadectwa pracy tylko raz, tj. zakończeniu ostatniej umowy na czas nieokreślony z dniem 30.11.2025 r.
Należy jednak zwrócić uwagę, że w każdym momencie trwania zatrudnienia pracownik może wystąpić z wnioskiem o wydanie mu świadectwa pracy za okresy pracy dotyczące zakończonych terminowych umów o pracę.
Interpretacja ogólna dotycząca gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Tematyka dotycząca opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej od lat budzi wiele kontrowersji. Ich źródłem jest brzmienie art. 1a ust. 1 pkt 3 PodLokU, w którym ustawodawca zdefiniował grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem tej działalności jako będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Definicja ta stała się źródłem wielu sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, które były rozstrzygane przez sądy administracyjne. Mówiąc w uproszczeniu, ich sens sprowadzał się do tego, czy każda nieruchomości będącej w posiadaniu przedsiębiorcy powinna być opodatkowana według najwyższych stawek podatku, niezależnie od tego, czy jest faktycznie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej?
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego – pierwsza istotna zmiana
Największą przełom w zakresie udzielania odpowiedzi na przedmiotowe pytanie przyniósł wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 lutego 2021 r. (sygn. akt SK 39/19), w którym wprost wskazano, że opodatkowanie wyższą stawką podatku od nieruchomości gruntów lub budynków niewykorzystywanych i niemogących być potencjalnie wykorzystywanymi do prowadzenia działalności gospodarczej, wyłącznie ze względu na posiadanie ich przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest niezgodne z art. 64 ust. 1 Konstytucji RP. W uzasadnieniu wyroku TK wskazał, że przepis w takim brzmieniu „stanowi instrument służący celom innym niż fiskalne, będący nieproporcjonalnym obciążeniem podatkowym polegającym na nieodróżnianiu sytuacji podatkowej podatników posiadających nieruchomości, ale niewykorzystujących i niemogących ich wykorzystać do prowadzenia działalności gospodarczej oraz podatników wykorzystujących posiadane nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej”.
Wyrok NSA – uporządkowanie wniosków TK
Niestety wydanie wyroku przez TK, choć uznawane za przełomowe, nie zakończyło sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi. Co więcej, stało się źródłem wielu nowych wątpliwości, bo w jego uzasadnieniu trybunał odniósł się nie tylko do sytuacji osób fizycznych (takiej osoby dotyczyła sprawa, która doprowadziła do skierowania pytania do TK), ale również do sytuacji „innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą”. Sformułowanie to stało się podstawą podjęcia przez wielu podatników działań zmierzających do odzyskania podatku od nieruchomości, przy czym mowa tu nie tylko o podatnikach będących osobami fizycznymi, ale również osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej. Wątpliwości, które zrodziły się na tym tle na tyle skomplikowały sytuację, że pod koniec 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok, który uznawany jest za porządkujący wnioski sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny (wyrok NSA z 15.12.2021 r., III FSK 4061/21, Legalis). Potwierdzono w nim, że wyrok TK dotyczy wszystkich podatników podatku od nieruchomości – zarówno tych będących osobami fizycznymi, jak i innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Sąd rozróżnił jednak sytuację, w której jedyną formą aktywności podatnika jest prowadzenie działalności gospodarczej od tej, w której występuje on w podwójnej roli. W pierwszym przypadku zdaniem NSA do opodatkowania podatkiem od nieruchomości według najwyższej stawki wystarczające jest samo jej posiadanie nieruchomości, a bez znaczenia jest to, czy jest ona faktycznie wykorzystywana do jej prowadzenia. Jednak w drugim należy odróżnić sferę prowadzenia działalności gospodarczej od sfery potrzeb prywatnych.
Interpretacja ogólna – jednolite stosowanie przepisów
Jak można się domyślać, również i ten wyrok nie rozwiązał ostatecznie powstających w praktyce sporów, a sprawy dotyczące tej tematyki nadal trafiają przed oblicze sądów administracyjnych. Mając to na względzie, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, Minister Finansów i Gospodarki w dniu 27.11.2025 r. wydał interpretację ogólną (DPL2.8401.3.2025) w sprawie definicji pojęcia „grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”.
W interpretacji uwzględniono wnioski płynące zarówno ze wspomnianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jak i porządkującego go wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Minister wskazał, że fakt posiadania gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, bez uwzględnienia jego statusu i charakteru prowadzonej działalności, może nie być wystarczający do uznania związku tych przedmiotów opodatkowania z działalnością gospodarczą. Oceniając istnienie związku gruntu, budynku i budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej należy więc w każdym przypadku wziąć pod uwagę status podatnika i charakter jego działalności lub sposób wykorzystywania przedmiotów opodatkowania. Kierując się tymi założeniami wyodrębniono trzy grupy przypadków.
1) Podatnicy prowadzący wyłącznie działalność gospodarczą
Jeżeli przedmiot ich działalności obejmuje jedynie prowadzenie działalności gospodarczej, to wszystkie grunty, budynki i budowle będące w ich posiadaniu należy uznać za związane z działalnością gospodarczą, niezależnie od skali intensywności ich wykorzystywania do tej działalności. Co więcej, czasowe wyłączenie z działalności nie wpływa na zmianę ich kwalifikacji dla celów opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Do tej grupy zaliczane są głównie spółki prawa handlowego oraz inne osoby prawne, których jedynym celem jest prowadzenie działalności gospodarczej.
2) Podatnicy występujący w podwójnej roli
Ta grupa przypadków obejmuje dwa typy podatników:
a) osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, u których można wyróżnić grunty, budynki i budowle związane z tą działalnością oraz te, które stanowią ich majątek osobisty służący do realizacji innych celów niż działalność gospodarcza, oraz
b) osoby prawne (lub inne jednostki organizacyjne), prowadzące oprócz działalności gospodarczej także inną działalność, w której wykorzystują posiadany majątek, w tym grunty, budynki i budowle (np. fundacje, spółki z o.o. prowadzące obok działalności gospodarczej również działalność rolniczą).
W tych przypadkach za związane z działalnością gospodarczą uznać można tylko te grunty, budynki i budowle, które są wykorzystywane lub mogą być wykorzystywane w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Zwrot „są wykorzystywane” należy rozumieć w tym przypadku jako faktyczne wykorzystywanie do prowadzenia działalności gospodarczej, natomiast zwrot „mogą być wykorzystywane” jako realizowanie przez przedsiębiorcę działań mających na celu przygotowanie, zachowanie lub zabezpieczenie gruntu, budynku lub budowli m.in. do przyszłej (planowanej) działalności gospodarczej, bądź do kontynuacji przerwanej działalności gospodarczej, wiążących się z ponoszeniem wydatków rozliczanych w kosztach uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.
3) Podatnicy, których nieruchomości są wykorzystywane w działalności gospodarczej innego podmiotu
Trzecia grupa przypadków odnosi się do sytuacji, w której osoba, która sama nie wykorzystuje swojego majątku do prowadzenia działalności gospodarczej oddaje go w posiadanie przedsiębiorcy lub innemu podmiotowi prowadzącemu taką działalność i wywołuje to u niej skutki w postaci zakwalifikowania ich jako związanych z działalnością gospodarczą. W takich przypadkach, zgodnie z zaleceniem ministra, dla oceny statusu nieruchomości należy uwzględnić także status jej posiadacza i charakter jego działalności.
Warto przypomnieć, że interpretacja ogólna nie ma wiążącego charakteru ani dla podatników, ani dla organów podatkowych. Nie jest też źródłem obowiązującego prawa. Co więcej, w każdej chwili może zostać zmieniona przez Ministra Finansów. Posiada ona jednak funkcję ochronną. Jak bowiem wynika z art. 14k OrdPU, zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.
Wypadki przy pracy w 2025 roku – wstępne dane za okres styczeń–wrzesień
Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwie opolskim (4,61), a najniższy w województwie mazowieckim (2,47). Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcji górnictwo i wydobywanie (12,03), a najniższy w sekcji informacja i komunikacja (0,51). 79,2% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu kończyn. Nieprawidłowe zachowanie się pracownika było dominującą przyczyną wypadków przy pracy (41,8%).
W pierwszych trzech kwartałach 2025 r. najwięcej poszkodowanych odnotowano w wypadkach przy pracy z innym skutkiem – 46 641 osób (wzrost o 3,3% w porównaniu z analogicznym okresem 2024 r.). Liczba poszkodowanych w wypadkach ciężkich wyniosła 317 osób, a w wypadkach śmiertelnych 118 osób. Podczas wykonywania pracy zorganizowanej w formie zdalnej lub telepracy zostało poszkodowanych 185 osób.
Najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwach:
1) opolskim (4,61),
2) śląskim (4,46),
3) warmińsko-mazurskim (4,16).
Natomiast najniższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwach:
1) mazowieckim (2,47),
2) małopolskim (2,51),
3) lubelskim (3,25).
W podziale według rodzajów działalności gospodarczej najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcjach:
1) gónictwo i wydobywanie (12,03),
2) dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (8,70) oraz
3) opieka zdrowotna i pomoc społeczna (5,48), natomiast najniższy w sekcjach:
4) informacja i komunikacja (0,51), a także
5) pozostała działalność usługowa oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (po 0,77).
Darowizna na rzecz przedszkola – rozliczenia podatkowe
Nie, przedszkole nie zapłaci podatku z tytułu otrzymanej darowizny, ale też spółka nie będzie mogła jej odliczyć w ramach swoich rozliczeń podatkowych.
Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z określonych tytułów. Oznacza to, że przedszkole nie jest podatnikiem podatku od spadków i darowizn.
Jednocześnie dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność oświatowa, podlegają zwolnieniu przedmiotowemu od podatku dochodowego od osób prawnych w części przeznaczonej na te cele. Jeśli więc środki pozyskane w ramach darowizny będą miały takie właśnie przeznaczenie, to nie trzeba będzie ich opodatkować.
Jednocześnie jednak darczyńca nie będzie mógł skorzystać z możliwości uwzględnienia dokonanej darowizny w swoich rozliczeniach podatkowych, bo taka możliwość istnieje jedynie w odniesieniu do darowizn na rzecz organizacji pozarządowych, które realizują cele pożytku publicznego, np. fundacji lub stowarzyszeń. Nie ma natomiast takiej możliwości w przypadku placówek samorządowych.
Wprowadzenie nieprzewidzianych przepisami Kodeksu pracy kar dla pracowników
Taki regulamin lub zapis umowny nie może zostać wprowadzony, gdyż pracodawca nie może stosować innych kar niż przewidziane w art. 108 KP.
Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
- karę upomnienia,
- karę nagany.
Za nienaruszenie pewnych – wyraźnie wymienionych w art. 108 KP – obowiązków pracowniczych pracodawca może nałożyć na pracownika karę pieniężną:
- nieprzestrzeganie przepisów BHP i PPOŻ,
- stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy,
- opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia.
Pracownik nie może zostać ukarany karą pieniężną za inne uchybienia.
Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, o których mowa w art. 87 § 1 pkt 1-3 KP.
Pracodawca nie może wprowadzić innych kar, jak również dowolnie kształtować wysokości kar pieniężnych. W żadnym razie regulamin taki jaki wskazano w pytaniu nie może być wprowadzony, a stosowanie go oznaczałoby naruszenie przez pracodawcę przepisów zagrożone grzywną od 1000 do 30 000 zł (art. 281 § 1 pkt 4 KP).
Jeżeli nieprawidłowości w działaniach pracownika doprowadziły do powstania szkody dla pracodawcy to pracownik za nią odpowiada. W świetle art. 115 KP rzeczywista szkoda oznacza pomniejszenie istniejącego majątku pracodawcy i stanowi różnicę między stanem majątku przed i po wyrządzeniu szkody. Jest to więc faktyczny uszczerbek w majątku pracodawcy (wyrok SA w Lublinie z 12.6 2014 r., III APa 5/14, Legalis). Nieco szerzej SN w wyroku z 6.12.2012 r. (III PK 1/12), gdzie orzekł, iż w razie winy nieumyślnej pracownik odpowiada tylko za stratę rzeczywistą (art. 115 KP), czyli pomniejszenie majątku pracodawcy, a utracone korzyści obciążają pracodawcę z tytułu ryzyka osobowego. Natomiast wynikające z umyślności sprawcy naprawienie szkody w pełnej wysokości obejmuje także utracone korzyści (art. 361 § 2 KC w związku z art. 300 KP).
Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Jedynie przypadku winy umyślnej odpowiada do pełnej wysokości szkody.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 23.5.2014 r. (II PK 28/14, Legalis), z art. 122 KP wynika, że jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości. O działaniu umyślnym można mówić wówczas, gdy wyrządzenie szkody jest objęte zamiarem pracownika, bezpośrednim lub ewentualnym. Zamiar pracownika – dla zastosowania tego przepisu – musi obejmować nie tylko umyślne naruszenie obowiązków, ale także powstanie szkody. Zamiar bezpośredni zachodzi wtedy, gdy pracownik chce wyrządzić szkodę, a ewentualny – gdy przewiduje możliwość jej powstania i godzi się na to. Wynik oceny zachowania się pracownika i jego świadomości co do możliwości spowodowania szkody oraz godzenia się przez niego z taką ewentualnością zależy od okoliczności faktycznych każdej sprawy. Zatem problem umyślności lub nieumyślności działań pracownika jest przede wszystkim problemem faktycznym.
Orzecznictwo sądowe dosyć często wskazuje, że wyrządzenie szkody przez pracownika nietrzeźwego uzasadnia przyjęcie winy umyślnej. Przykładowo, w wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z4.3.1993 r. (III APr 12/93, Legalis) wskazano, że ustalenie, iż pracownik wyrządzający szkodę znajdował się w stanie nietrzeźwości, a ponadto, że pomiędzy jego działaniem w tym stanie a szkodą istniał normalny związek przyczynowy, ma szczególne znaczenie dla oceny jego zawinionego zachowania się.
Pracownicy powinni być poinformowani (np. zarządzeniem pracodawcy z potwierdzeniem zapoznania się z nim) o wysokości ponoszonej przez pracodawcę odpowiedzialności w związku z nietrzeźwością pracowników (i w związku z tym powstaniem w tej wysokości szkody po stronie pracodawcy) oraz o tym, że nietrzeźwość stanowić będzie winę umyślną odnośnie do odpowiedzialności pracowniczej, która w tym przypadku będzie obejmowała pełną wysokość szkody po stronie pracodawcy.
Generowanie tokenów w Module MCU już dostępne
Czym są tokeny
Token jest narzędziem służącym do uwierzytelnienia i autoryzacji w KSeF. Są one generowane przez podatnika na określony zakres uprawnień po uwierzytelnieniu w systemie (Podpisem Zaufanym, podpisem kwalifikowanym lub pieczęcią kwalifikowaną). Token zawiera w sobie uprawnienia podatnika, które są deklarowane w momencie jego generowania.
Dzięki tokenom można szybko i w prosty sposób logować się do KSeF. Zamiast każdorazowego uwierzytelniania się w systemie np. podpisem kwalifikowanym, będzie można wygenerować token i wykorzystywać go do uwierzytelniania się w aplikacjach komercyjnych zintegrowanych z KSeF.
Tokeny KSeF 1.0
Od 1.11.2025 r. nadawanie nowych uprawnień jest możliwe wyłącznie poprzez MCU. Oznacza to, że nadawanie nowych uprawnień nie jest już dostępne w ramach dotychczasowej Aplikacji Podatnika KSeF 1.0.
Do końca stycznia 2026 r. wciąż istnieje możliwość generowania tokenów dla KSeF 1.0. Jest ona dostępna w Aplikacji Podatnika KSeF 1.0 lub przy użyciu komercyjnych programów księgowych zintegrowanych z API KSeF 1.0. Posługiwanie się nimi w MCU, a potem w docelowym KSeF 2.0 nie będzie jednak możliwe.
Dlatego należy pamiętać, że tokeny wygenerowane w KSeF 1.0:
- nie będą możliwe do użycia w KSeF 2.0;
- nie będą udostępnione w MCU i migrowane do KSeF 2.0.
Oszuści mogą spróbować wyłudzić poufne dane i narazić cię na poważne konsekwencje finansowe i prawne. Dlatego:
- traktuj tokeny jak dane szczególnie wrażliwe,
- nie udostępniaj ich osobom nieupoważnionym,
- zachowaj szczególną czujność wobec prób wyłudzenia dostępu do tokenów.
Ministerstwo Finansów apeluje, żeby tokeny i dane do logowania do MCU traktować z taką samą uwagą jak dane logowania do bankowości elektronicznej czy karty płatnicze. Nie przekazuj ich osobom nieuprawnionym.
Źródło: mf.gov.pl.
Wypłata zaliczki na poczet zysku na rzecz komplementariusza a zryczałtowany podatek dochodowy
Problem poboru przez spółkę komandytową zryczałtowanego podatku od zaliczki na poczet dywidendy wypłacanej w ciągu roku komplementariuszowi jest problemem spornym pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi. Organy podatkowe wciąż uznają, że spółka komandytowa jako płatnik jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od każdej wypłaconej zaliczki na poczet dywidendy. Natomiast sądy administracyjne zajmują jednolicie odmienne stanowisko uznając, że zaliczki na poczet dywidendy wypłacane komplementariuszowi pozostają nieopodatkowane. Zatem odpowiadając na pytanie, zdaniem Autora – mając na uwadze jednolite orzecznictwo sądów administracyjnych – nie trzeba pobierać od wypłaconej zaliczki na poczet dywidendy zryczałtowanego podatku. Jednak nie dlatego, że de facto po rozliczeniu go z podatkiem ze spółki, podatek ten nie wystąpi, ale dlatego, że podatek od dywidendy staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty (tu: spółki komandytowej). Zatem w ciągu roku nie ma podstaw, żeby go obliczyć.
Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zryczałtowany podatek, obliczony zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU, od przychodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej, pomniejsza się o kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki, obliczonego zgodnie z art. 19 PDOPrU, za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany (art. 30a ust. 6a PDOFizU).
Jak stanowi art. 30a ust. 6a–6e PDOFizU komplementariusz będący osobą fizyczną może pomniejszyć swój PIT należny od wypłaconego zysku o część CIT zapłaconego przez spółkę, proporcjonalnie do swojego udziału w zysku. Z tego względu obowiązek pobrania przez spółkę podatku w momencie wypłaty zysku ulega pomniejszeniu o kwotę ulgi wynikającej z zapłaconego CIT. Pomniejszenia można dokonać dopiero po zakończeniu roku podatkowego, kiedy znana jest:
1) wysokość dochodu spółki,
2) wysokość zapłaconego CIT,
3) ostateczna kwota zysku przypadająca na komplementariusza.
Zatem w przypadku komplementariuszy będących osobami fizycznymi, spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania zryczałtowanego PIT w trakcie roku podatkowego przy wypłacie zaliczek na poczet zysku. Obowiązek poboru podatku powstaje dopiero po zakończeniu roku podatkowego, gdy znana jest kwota CIT oraz udział w zysku, co umożliwia prawidłowe zastosowanie mechanizmu pomniejszenia PIT o część CIT zapłaconego przez spółkę.
Powyższe stanowisko znajduje poparcie w jednolitym stanowisko sądów administracyjnych. W wyroku z 3.12.2020 r. (II FSK 2048/18, Legalis) NSA stwierdził, że:
Zaliczki na poczet przyszłego zysku wypłacane komplementariuszowi pozostają nieopodatkowane. Podatek staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty.
W wyroku z 9.5.2023 r. (II FSK 1326/22, Legalis) NSA wskazał natomiast, że:
Sposób określenia obowiązku płatnika, który zgodnie z art. 41 ust. 4e [PDOFizU] pobrać miał podatek z uwzględnieniem art. 30a ust. 6a tej ustawy, czyli z proporcjonalnym pomniejszeniem go o podatek zapłacony przez spółkę za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany. Zakładając racjonalność prawodawcy i uwzględniając założony przez cel tego przepisu (eliminowanie ekonomicznego podwójnego opodatkowania) należy uznać, że wysokość podatku zapłaconego przez spółkę musi być już znana w dacie dokonywania poboru podatku przez płatnika. [uzup. Autora]
Stanowisko, że wypłacając komplementariuszom w trakcie roku podatkowego zaliczki na poczet zysku spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU, wynika również ze stanowiska WSA (m.in. wyr. WSA w Szczecinie z 21.10.2021 r., I SA/Sz 672/21, Legalis; wyr. WSA w Poznaniu z 14.2.2023 r., I SA/Po 881/22, Legalis; wyr. WSA we Wrocławiu z 2.2.2023 r., I SA/Wr 394/22, Legalis).
Zatem w świetle ugruntowanego orzecznictwa NSA i WSA nie trzeba pobierać od wypłaconej zaliczki na poczet przyszłej dywidendy zryczałtowanego podatku. Jednak nie dlatego, że de facto po rozliczeniu zryczałtowanego podatku z podatkiem ze spółki, podatek ten nie wystąpi (wzorem lat wcześniejszych), ale dlatego, że podatek od dywidendy staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty. Zatem w ciągu roku nie ma podstaw, żeby go obliczyć.
Nie można jednak zapominać, że organy podatkowe nadal z tych samych przepisów co sądy administracyjne wyciągają odmienne wnioski i stoją na stanowisku, że: „Spółka komandytowa, dokonując w trakcie roku wypłaty środków komplementariuszowi na poczet udziału w zyskach w tej spółce (jako zaliczka na poczet udziału w zysku), będzie zobowiązana jako płatnik, do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od każdej wypłaconej zaliczki” (tak np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z: 16.10.2025 r., 0112-KDWL.4011.88.2025.1.TW; 24.6.2025 r., 0113-KDIPT2-3.4011.444.2025.3.GG, 1.4.2025 r., 0115-KDIT1.4011.109.2025.1.JG).
Podsumowując, kwestia obowiązku poboru zryczałtowanego podatku od zaliczki wypłacanej komplementariuszowi w ciągu roku przez spółkę komandytową jest sporna pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi. Zatem nie pobierając tego podatku można się narazić na spór z fiskusem, jednak stanowisko sądów administracyjnych jest w tej kwestii jednolite, co pozwala sądzić, że można nie pobierać zryczałtowanego podatku od zaliczki na poczet dywidendy.
Uwaga! Do 31 grudnia obowiązek korekty odpisu na zfśs za 2025 rok. Przykłady obliczeń
W celu ustalenia, czy planowana na początku roku liczba zatrudnionych była zgodna ze stanem faktycznym w całym badanym roku, należy dokonać na koniec roku:
1) ustalenia przeciętnych stanów zatrudnienia w poszczególnych miesiącach roku (w przeliczeniu na pełne etaty), w oparciu o dane rzeczywiste,
2) zsumować je i podzielić przez 12,
3) porównać z danymi szacunkowymi, jakie przyjęto w terminie ustalania pierwszej raty odpisu.
Z porównania początkowego i końcowego naliczenia prawdopodobnie wyniknie potrzeba korekty środków pieniężnych przekazanych na odrębny rachunek bankowy zfśś w ramach szacunkowego naliczenia odpisu. Jeśli zatrudnienie uległo w ciągu roku zmniejszeniu to pracodawca powinien przelać nadwyżkę odpisu z rachunku bankowego zfśś na rachunek bieżący jednostki. Jeżeli natomiast nastąpiło zwiększenie zatrudnienia to pracodawca będzie musiał przelać na konto zfśs odpowiednią kwotę wyrównania.
Zmiany w odpisach na zfśs w 2025 r.
Od 1.1. do 31.12.2025 r. pracodawcy uwzględniali przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2024 rok (7262,39 zł) jako podstawę naliczania odpisu na zfśs. Zgodnie z art. 6 ust. 2 FundŚwSocjU odpis przelewa się na rachunek bankowy funduszu do 30.9., aczkolwiek pracodawca musi odprowadzić 75% kwoty odpisu do 31.5. Przepisy narzucają zatem przekazywanie środków w 2 terminach.
Wysokość odpisu na zfśs na jedną osobę zatrudnioną w normalnych warunkach pracy wynosi 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w okresie wskazanym przez przepisy. W 2025 r. kwota bazowa wynosiła 7262,39 zł. To oznacza, że odpis wynosił 2723,40 zł. Pracodawca, który odprowadził 75% z 2723,40 zł do 31.5.2025 r. Kwota odpisu na jedną osobę zatrudnioną w normalnych warunkach pracy wynosi 2723,40 zł.
Przykładowa procedura ustalenia odpisu na zfśs na koniec roku
1) Ustalenie szacunkowej liczby zatrudnionych
Na początku maja 2025 r. pracodawca przewidywał, że średniomiesięcznie będzie zatrudniać 62 pracowników (59,5 etatu), w tym:
- 57 pracowników w normalnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy,
- 2 pracowników w normalnych warunkach w wymiarze 1/2 etatu,
- 3 pracowników o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na 1/2 etatu.
Oprócz tego, pracodawca obejmuje opieką socjalną 17 emerytów – byłych pracowników.
2) Ustalenie wysokości odpisu w oparciu o dane szacunkowe
Na podstawie danych o przewidywanym zatrudnieniu oraz biorąc pod uwagę obowiązujące w 2025 r. kwotowe wskaźniki odpisu i zwiększeń, ustalony został odpis podstawowy na zfśs. Obliczenia pracodawcy wyglądają następująco:
- zatrudnieni w normalnych warunkach (57 pełnych etatów): 57 × 2723,40 zł = 155 233,80 zł,
- zatrudnienie w 1/2 wymiaru etatu (2 pracowników): 2 × 1/2 × 2723,40 zł = 2723,40 zł,
- pracownicy z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności [(3 × 1/2 × 2723,40 zł) + (3 x 453,90 zł)] = 4085,10 zł + 1361,70 zł = 5446,80 zł,
- emeryci – byli pracownicy (17 osób): 17 x 453,90 zł = 7716,30 zł.
Z powyższego wynika, że całkowita kwota odpisu podstawowego i zwiększeń na zfśs na 2025 r., ustalona na początku roku i przekazana we wrześniu w oparciu o szacunkowe średniomiesięczne zatrudnienie wynosi 155 233,80 zł + 2723,40 zł + 5446,80 zł + 7716,30 zł = 171 120,30 zł.
3) Ustalenie faktycznych zmian kadrowych
Na koniec grudnia każdego roku należy dokonać korekty rocznego naliczenia odpisu i zwiększeń na zfśs w oparciu faktyczne dane o zatrudnieniu w trakcie roku. U pracodawcy nastąpiły zmiany:
- z dniem 31.8.2025 r. zwolnionych zostało 8 pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach w pełnym wymiarze czasu pracy,
- z dniem 30.9.2025 r. odeszło 3 pracowników zatrudnionych w normalnych warunkach pracy w związku z przejściem na emeryturę,
- od 1.9.2025 r. zatrudnione zostały 2 osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w wymiarze 1/2 etatu.
Po uwzględnieniu powyższych zmian rzeczywiste średnioroczne zatrudnienie i naliczenie odpisu wynosi:
- zatrudnieni w normalnych warunkach pracy (57 pracowników x 8 miesięcy; 49 pracowników × 1 miesiąc; 46 pracowników × 3 miesiące):
{[(8 × 57) + (1 × 49) + (3 × 46)] ÷ 12} × 2723,40 zł = [(456 + 49 + 138) ÷ 12] × 2723,40 zł = 53,58 × 2723,40 zł = 145 919,77 zł, - zatrudnieni w 1/2 wymiaru etatu bez zmian: wyliczenie bez zmian: 2723,40 zł,
- pracownicy z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (3 pracowników × 8 miesięcy; 5 pracowników × 4 miesiące):
{[(3 × 1/2 × 8) + (5 × 1/2 × 4)] ÷ 12} × 2723,40 zł + (5 × 453,90 zł) = (1,83 × 2723,40 zł) + 2269,50 zł = 4983,82 zł + 2269,50 zł = 7253,32 zł, - emeryci – byli pracownicy (17 osób): ich liczba nie uległa zmianie = 7716,30 zł.
Całkowita kwota końcowego naliczenia odpisu podstawowego i zwiększeń na zfśs na 2025 r. wynosi 145 919,77 zł + 2723,40 zł + 7253,32 zł + 7716,30 zł = 163 612,79 zł.
5) Porównanie wyników ustalonych dla danych szacunkowych i rzeczywistych
Ponieważ kwota końcowego naliczenia dokonanego w oparciu o faktyczne dane o zatrudnieniu w trakcie 2025 r. jest wyższa od kwoty naliczonej w oparciu o dane szacunkowe na początku roku, więc pracodawca powinien zasilić konto bieżące jednostki kwotą różnicy między ustalonym odpisem końcowym i początkowym. Pracodawca powinien zatem przelać za środków zfśs na konto bieżące jednostki kwotę 7507,51 zł (171 120,30 zł – 163 612,79 zł).
