W związku z odpowiedzią Ministerstwa Finansów na pytanie nr 138 opublikowaną w ramach „Pytań i odpowiedzi JPK KR PD” (https://podatki-arch.mf.gov.pl/jednolity-plik-kontrolny/jpk pd/pytania-i-odpowiedzi-jpk pd/), zdaniem przedstawicieli środowiska księgowych i biegłych rewidentów MF powinno ponownie przeanalizować zaprezentowaną interpretację dotyczącą obowiązku wyodrębniania jednorodnych podatkowo kont analitycznych na potrzeby JPK KR PD.

Stanowisko MF wskazuje, że w przypadku ujmowania na jednym koncie zdarzeń gospodarczych o różnej kwalifikacji podatkowej podatnik powinien wyodrębnić odrębne konta analityczne, tak aby możliwe było przypisanie właściwych znaczników podatkowych. W ocenie środowiska księgowych przyjęta wykładnia prowadzi w praktyce do wprowadzenia – w drodze interpretacji – nowych obowiązków materialnoprawnych w zakresie sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych.

dr Monika Król-Stępień, Wiceprezes Zarządu Oddziału Dolnośląskiego SKwP zwraca uwagę, że art. 9 ust. 1 PDOPrU wymaga jedynie, aby ewidencja rachunkowa umożliwiała prawidłowe ustalenie dochodu podatkowego, nie narzucając podatnikom ani struktury planu kont, ani określonej techniki ewidencji zdarzeń gospodarczych. Również ustawa o rachunkowości nie wprowadza obowiązku jednorodności podatkowej kont. Rozporządzenie Ministra Finansów z 16.8.2024 r. ma natomiast charakter techniczno-raportowy i nie może ingerować w materialne zasady prowadzenia ksiąg.

Więcej treści podatkowych po zalogowaniu. Nie posiadasz dostępu? Przetestuj

Istotne znaczenie mają także uwarunkowania systemowe. W praktyce zaawansowanych systemów ERP wymiary analityczne takie jak KUP/NKUP czy PP/NPP są standardowym narzędziem ewidencyjnym i kontrolnym, funkcjonującym w ramach jednego konta księgowego. Jednocześnie struktura techniczna JPK KR PD przewiduje wyłącznie klasyfikację kont poprzez znaczniki S 12 1, S 12 2, S 12 3 i nie umożliwia raportowania wymiarów analitycznych jako odrębnych elementów pliku.

W konsekwencji literalne zastosowanie stanowiska MF może prowadzić do konieczności masowego rozbudowywania planów kont, istotnego wzrostu kosztów dostosowania systemów finansowo-księgowych, wydłużenia czasu generowania plików JPK KR PD, a w skrajnych przypadkach do problemów z ich wygenerowaniem przy bardzo dużej liczbie operacji gospodarczych.

Mając powyższe na uwadze, Ministerstwo Finansów powinno rozważyć:

  • dopuszczenie modeli ewidencyjnych opartych na mapowaniu znaczników podatkowych z wykorzystaniem wymiarów analitycznych w systemach ERP jako rozwiązania równoważnego wobec wyodrębniania odrębnych kont,
  • alternatywnie – jednoznaczne potwierdzenie dopuszczalności modeli opartych na zbiorczych przeksięgowaniach okresowych, z możliwością odnoszenia znacznika PD do wyniku konta na koniec okresu,
  • wydanie objaśnień podatkowych uwzględniających realia funkcjonowania jednostek gospodarczych w tym średnich i dużych oraz stosowania zaawansowanych systemów klasy ERP oraz zasadę proporcjonalności regulacji.
Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź