Problem poboru przez spółkę komandytową zryczałtowanego podatku od zaliczki na poczet dywidendy wypłacanej w ciągu roku komplementariuszowi jest problemem spornym pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi. Organy podatkowe wciąż uznają, że spółka komandytowa jako płatnik jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od każdej wypłaconej zaliczki na poczet dywidendy. Natomiast sądy administracyjne zajmują jednolicie odmienne stanowisko uznając, że zaliczki na poczet dywidendy wypłacane komplementariuszowi pozostają nieopodatkowane. Zatem odpowiadając na pytanie, zdaniem Autora – mając na uwadze jednolite orzecznictwo sądów administracyjnych – nie trzeba pobierać od wypłaconej zaliczki na poczet dywidendy zryczałtowanego podatku. Jednak nie dlatego, że de facto po rozliczeniu go z podatkiem ze spółki, podatek ten nie wystąpi, ale dlatego, że podatek od dywidendy staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty (tu: spółki komandytowej). Zatem w ciągu roku nie ma podstaw, żeby go obliczyć.
Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zryczałtowany podatek, obliczony zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU, od przychodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej, pomniejsza się o kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki, obliczonego zgodnie z art. 19 PDOPrU, za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany (art. 30a ust. 6a PDOFizU).
Jak stanowi art. 30a ust. 6a–6e PDOFizU komplementariusz będący osobą fizyczną może pomniejszyć swój PIT należny od wypłaconego zysku o część CIT zapłaconego przez spółkę, proporcjonalnie do swojego udziału w zysku. Z tego względu obowiązek pobrania przez spółkę podatku w momencie wypłaty zysku ulega pomniejszeniu o kwotę ulgi wynikającej z zapłaconego CIT. Pomniejszenia można dokonać dopiero po zakończeniu roku podatkowego, kiedy znana jest:
1) wysokość dochodu spółki,
2) wysokość zapłaconego CIT,
3) ostateczna kwota zysku przypadająca na komplementariusza.
Zatem w przypadku komplementariuszy będących osobami fizycznymi, spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania zryczałtowanego PIT w trakcie roku podatkowego przy wypłacie zaliczek na poczet zysku. Obowiązek poboru podatku powstaje dopiero po zakończeniu roku podatkowego, gdy znana jest kwota CIT oraz udział w zysku, co umożliwia prawidłowe zastosowanie mechanizmu pomniejszenia PIT o część CIT zapłaconego przez spółkę.
Powyższe stanowisko znajduje poparcie w jednolitym stanowisko sądów administracyjnych. W wyroku z 3.12.2020 r. (II FSK 2048/18, Legalis) NSA stwierdził, że:
Zaliczki na poczet przyszłego zysku wypłacane komplementariuszowi pozostają nieopodatkowane. Podatek staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty.
W wyroku z 9.5.2023 r. (II FSK 1326/22, Legalis) NSA wskazał natomiast, że:
Sposób określenia obowiązku płatnika, który zgodnie z art. 41 ust. 4e [PDOFizU] pobrać miał podatek z uwzględnieniem art. 30a ust. 6a tej ustawy, czyli z proporcjonalnym pomniejszeniem go o podatek zapłacony przez spółkę za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany. Zakładając racjonalność prawodawcy i uwzględniając założony przez cel tego przepisu (eliminowanie ekonomicznego podwójnego opodatkowania) należy uznać, że wysokość podatku zapłaconego przez spółkę musi być już znana w dacie dokonywania poboru podatku przez płatnika. [uzup. Autora]
Stanowisko, że wypłacając komplementariuszom w trakcie roku podatkowego zaliczki na poczet zysku spółka komandytowa nie ma obowiązku pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 4 PDOFizU, wynika również ze stanowiska WSA (m.in. wyr. WSA w Szczecinie z 21.10.2021 r., I SA/Sz 672/21, Legalis; wyr. WSA w Poznaniu z 14.2.2023 r., I SA/Po 881/22, Legalis; wyr. WSA we Wrocławiu z 2.2.2023 r., I SA/Wr 394/22, Legalis).
Zatem w świetle ugruntowanego orzecznictwa NSA i WSA nie trzeba pobierać od wypłaconej zaliczki na poczet przyszłej dywidendy zryczałtowanego podatku. Jednak nie dlatego, że de facto po rozliczeniu zryczałtowanego podatku z podatkiem ze spółki, podatek ten nie wystąpi (wzorem lat wcześniejszych), ale dlatego, że podatek od dywidendy staje się należny dopiero po zakończeniu roku obrotowego, gdy zostaje ustalony zysk spółki dokonującej wypłaty. Zatem w ciągu roku nie ma podstaw, żeby go obliczyć.
Nie można jednak zapominać, że organy podatkowe nadal z tych samych przepisów co sądy administracyjne wyciągają odmienne wnioski i stoją na stanowisku, że: „Spółka komandytowa, dokonując w trakcie roku wypłaty środków komplementariuszowi na poczet udziału w zyskach w tej spółce (jako zaliczka na poczet udziału w zysku), będzie zobowiązana jako płatnik, do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od każdej wypłaconej zaliczki” (tak np. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z: 16.10.2025 r., 0112-KDWL.4011.88.2025.1.TW; 24.6.2025 r., 0113-KDIPT2-3.4011.444.2025.3.GG, 1.4.2025 r., 0115-KDIT1.4011.109.2025.1.JG).
Podsumowując, kwestia obowiązku poboru zryczałtowanego podatku od zaliczki wypłacanej komplementariuszowi w ciągu roku przez spółkę komandytową jest sporna pomiędzy organami podatkowymi a sądami administracyjnymi. Zatem nie pobierając tego podatku można się narazić na spór z fiskusem, jednak stanowisko sądów administracyjnych jest w tej kwestii jednolite, co pozwala sądzić, że można nie pobierać zryczałtowanego podatku od zaliczki na poczet dywidendy.
