Zakład pracy ma prawo zwolnić pracownika (i to w trybie dyscyplinarnym) już z powodu stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwym.
Fakt, że później pracownik nie mógł świadczyć pracy z powodu odebrania mu przepustki (i to na stałe), stanowi dodatkowy argument uzasadniający rozwiązanie umowy. Pracodawca nie ma jednak prawnej możliwości wyegzekwowania od pracownika kary w wysokości 2000 zł. Sankcja ta została nałożona na pracodawcę prawdopodobnie w związku z wpuszczeniem lub próbą wpuszczenia pijanego pracownika na teren zakładu pracy.
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia z jego winy (tzw. dyscyplinarka) w razie ciężkiego naruszenia przez tego ostatniego podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 Kodeksu pracy). Stawienie się do pracy pod wpływem alkoholu stanowi ciężkie naruszenie tych obowiązków, a nawet może być traktowane jako rażące niedbalstwo (wyrok SN z 21.7.1999 r., I PKN 187/99, Legalis). Przed zastosowaniem dyscyplinarki pracodawca powinien jednak sprawdzić, czy pracownik nie cierpi na chorobę alkoholową – w takim przypadku nie można zastosować dyscyplinarnego zwolnienia, lecz należy rozważyć rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem.
Fakt dożywotniego pozbawienia zatrudnionego przepustki, upoważniającej do wejścia na teren rafinerii, stanowi dodatkowy powód uzasadniający dyscyplinarkę albo rozwiązanie stron za wypowiedzeniem. Jeżeli pracodawca zdecyduje się na dyscyplinarkę, musi pamiętać, że ma prawo ją zastosować jedynie w ciągu 1 miesiąca od uzyskania wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę.
Pracodawca nie ma natomiast prawnej możliwości wyegzekwowania od pracownika wspomnianej kary w wysokości 2000 zł. Sankcja ta prawdopodobnie wynika z naruszenia przepisów dotyczących bezpieczeństwa i kontroli dostępu do zakładu – np. wpuszczenia nietrzeźwego pracownika – a nie z Kodeksu pracy. Nie wiadomo również, czy kara została nałożona przez inspektora pracy, czy wynika z umowy zawartej z rafinerią.
Nie ma jednak przeszkód, aby przed zwolnieniem dyscyplinarnym pracodawca nałożył na takiego pracownika karę pieniężną. Można bowiem po nią sięgnąć m.in. za stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy (art. 108 § 2 Kodeksu pracy).
Należy jednak pamiętać, że kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Łącznie takie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu z niego innych obowiązkowych potrąceń (art. 108 § 3 Kodeksu pracy). W pytaniu nie została podana wysokość wynagrodzenia zwalnianego, ale trudno będzie pracodawcy w ten sposób „odzyskać” zapłacone 2000 zł kary.
