1. Niewszczynanie postępowań w sprawie o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe
Jak stanowić będzie dodawany z dniem 1.2.2026 r. art. 106ni ust. 4 VATU, w przypadku niedopełnienia przez podatnika obowiązku, o którym mowa w art. 106ga ust. 1, art. 106nda ust. 2, art. 106nf ust. 4 lub art. 106nh ust. 2 VATU, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. W konsekwencji postępowania takie nie będą wszczynane, jeżeli podatnik wbrew obowiązkowi wynikającemu z:
- art. 106ga ust. 1 VATU nie wystawi faktury ustrukturyzowanej,
- art. 106nda ust. 2 VATU nie prześle w terminie do KSeF faktury wystawionej w trybie offline24,
- art. 106nf ust. 4 VATU nie prześle w terminie do KSeF faktury wystawionej w okresie awarii KSeF zgodnie ze wzorem faktury ustrukturyzowanej,
- art. 106nh ust. 2 VATU nie prześle w terminie do KSeF faktury wystawionej w okresie trwania niedostępności KSeF.
W dniu 20.4.2025 r. będąca podatnikiem VAT osoba fizyczna obowiązana do wystawiania faktur ustrukturyzowanych wystawi spółce „zwykłą” fakturę, a tym samym naruszy obowiązek wystawienia faktury ustrukturyzowanej przy użyciu KSeF. Osobie tej nie będzie z tego tytułu grozić pociągnięcie do odpowiedzialności karnej skarbowej.
2. Nakładanie kar pieniężnych
Z początkiem 2027 r. wejdą w życie przepisy komentowanego artykułu przewidujące nakładanie na podatników kar pieniężnych za naruszenia obowiązków związanych z obowiązkiem wystawiania faktur przy użyciu KSeF. Przedmiotowe kary nakładane będą, jeżeli podatnik wbrew obowiązkowi:
- nie wystawi faktury ustrukturyzowanej przy użyciu KSeF,
- w okresie trwania awarii KSeF albo niedostępności KSeF, albo w przypadku wystawiania faktury w trybie offline24 wystawi fakturę niezgodnie z udostępnionym wzorem,
- nie prześle w wymaganym terminie do KSeF faktury wystawionej w trybie offline24, faktury wystawionej w okresie awarii KSeF zgodnie ze wzorem faktury ustrukturyzowanej lub faktury wystawionej w okresie trwania niedostępności KSeF.
W przypadkach takich naczelnik urzędu skarbowego nakładać będzie na podatnika, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości do 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze wystawionej poza KSeF, a w przypadku faktury bez wykazanego podatku – karę pieniężną w wysokości do 18,7% kwoty należności ogółem wykazanej na tej fakturze wystawionej poza KSeF (zob. art. 106ni ust. 1 VATU). Karę tę podatnicy będą obowiązani uiszczać, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o nałożeniu tej kary (zob. art. 106ni ust. 3 VATU).
Z przepisów nie będzie przy tym wynikać, aby w omawianym zakresie odpowiednie zastosowanie miały przepisy określające tzw. czynny żal. W konsekwencji ryzyka nałożenia przedmiotowych kar pieniężnych nie będzie można wyłączyć dokonując zawiadomienia w ramach czynnego żalu.
Dodać należy, że w zakresie nieuregulowanym przepisami art. 106ni VATU do nakładania przedmiotowych kar pieniężnych stosowane będą przepisy działu IVA Kodeksu postępowania administracyjnego (zob. art. 106ni ust. 5 VATU), w tym art. 189da KPA. W konsekwencji – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej: „w zależności od wagi popełnionego wykroczenia kara pieniężna w wyniku prowadzonego postępowania będzie miarkowana. Wymierzając administracyjną karę pieniężną, organ administracji publicznej będzie brał pod uwagę wagę i okoliczności naruszenia prawa, częstotliwość niedopełniania w przeszłości obowiązku, uprzednie ukaranie za to samo zachowanie, stopień przyczynienia się strony, działania podjęte przez stronę dobrowolnie w celu uniknięcia skutków naruszenia prawa, wysokość korzyści, którą strona osiągnęła, a w przypadku osoby fizycznej warunki osobiste strony, na którą administracyjna kara pieniężna jest nakładana. W przypadku gdy do naruszenia prawa doszło wskutek działania siły wyższej, organ podatkowy będzie mógł także odstąpić od nałożenia kary”.
Ponadto do nakładania przedmiotowych kar pieniężnych nie będzie się stosować art. 21a PrPrzed (zob. art. 106ni ust. 7 VATU), czyli przepisów o wzywaniu przedsiębiorców do usunięcia stwierdzonych naruszeń prawa przed nałożeniem na niego grzywny lub administracyjnej kary pieniężnej. W konsekwencji kary pieniężne za naruszenia obowiązków związanych z obowiązkiem wystawiania faktur przy użyciu KSeF nakładane będą bez dokonywania takich wezwań.
3. Skutki po stronie nabywców
Wejściu w życie przepisów określających obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych przy użyciu KSeF nie będzie towarzyszyło dodanie przepisów określających negatywne skutki po stronie podatników otrzymujących faktury. W konsekwencji:
- faktury wystawione po 31.1.2026 r. z naruszeniem obowiązku wystawienia faktury ustrukturyzowanej przy użyciu KSeF będą mogły być przez otrzymujących je podatników na zasadach ogólnych rozliczane; w szczególności na podstawie takich faktur odliczany będzie mógł być podatek VAT naliczony,
- nabywcom towarów i usług otrzymujących, opłacających oraz rozliczających podatkowo faktury wystawione po 31.1.2026 r. z naruszeniem obowiązku wystawienia faktury ustrukturyzowanej przy użyciu KSeF nie będą z tego tytułu grozić żadne sankcje.
Artykuł pochodzi z Systemu Legalis Ksiegowość Kadry Biznes. Zaloguj się lub kup dostęp