Kiedy operat szacunkowy stanowi informację publiczną?

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpatrzył sprawę dotyczącą uznania operatu szacunkowego, jako informacji publicznej.

Sprawa dotyczyła mężczyzny, który chciał zapoznać się z dokumentacją wyceny kilku działek należących do Skarbu Państwa. W tym celu zwrócił się do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (dalej: KOWR) z wnioskiem o udostępnienie operatów szacunkowych, sporządzonych jeszcze za czasów funkcjonowania Agencji Nieruchomości Rolnych (dalej: ANR). Mężczyzna był przekonany, że dane, z którymi chciał się zapoznać są informacją publiczną, jednak KOWR odmówił udostępnienia kopii operatu oraz kopii pisma przedstawiciela Biura Prezesa ANR zatwierdzającego wycenę. Według tej instytucji w myśl obowiązujących przepisów nie miała ona obowiązku pozytywnego rozpatrzenia wniosku mężczyzny. Operat zdaniem KOWR nie jest informacją publiczną, a w omawianym przypadku wnioskodawca chciał się z nim zapoznać wyłącznie w celach prywatnych.

Mężczyzna złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Zarzucając Ośrodkowi bezczynność, powoływał się na dotychczasowe orzecznictwo w podobnych sprawach, za podstawę prawną podając ustawę z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1429; dalej: InfPublU). Z kolei KOWR tłumaczył, że w tym samym czasie toczyła się sprawa o ustalenie pierwszeństwa w zakupie działek, których dotyczyły operaty, a wnioskodawca – zdaniem Ośrodka – chciał wykorzystać dane z operatu do ochrony własnych prywatnych interesów. Instytucja ta argumentowała, że zadaniem przywołanej ustawy jest dobro powszechne jako cel funkcjonowania instytucji państwowych. Nie powinna ona być zatem wykorzystywana do własnych prywatnych celów, w tym handlowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 16.1.2020 r. (IV SAB/Po 212/19) stanął po stronie mężczyzny. Skupiając się na określeniu charakteru operatu szacunkowego, o którego udostępnienie wnioskowano, sąd rozpoznając sprawę przesądził jedynie o tym, że tego typu dokument w swojej treści zawiera informacje publiczne. W uzasadnieniu do wyroku argumentował, że operat szacunkowy, który jest dokumentem wyrażającym opinię o wartości nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa, którymi gospodaruje KOWR jest elementem niezbędnym do prowadzenia obrotu nieruchomościami oraz innymi składnikami majątkowymi Skarbu Państwa. Obrót nieruchomościami jest zadaniem publicznym, a więc sprawą publiczną, stąd zasadne jest wnioskowanie, że operat szacunkowy, który sporządza się na cele obrotu nieruchomościami także posiada przymiot publiczny.

Sąd nie rozstrzygał o tym, czy w omawianym przypadku powinno nastąpić udostępnienie operatu czy też odmowa, gdyż to zdaniem składu orzekającego pozostaje przedmiotem postępowania przed KOWR. Z drugiej strony jednak sędziowie zauważyli, że Ośrodek jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej. Fakt ten potwierdza status państwowej osoby prawnej będącej agencją wykonawczą w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 10.2.2017 r. o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1154 ze zm.), a także art. 5 ustawy z 19.10. 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 817 ze zm.). Na tej podstawie, zasadny jest wniosek, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 InfPublU KOWR jest podmiotem podlegającym obowiązkowi udostępnienia informacji publicznej w zakresie prowadzonej działalności.

Ponadto WSA stwierdził, że nie sposób zgodzić się z argumentacją KOWR, zgodnie z którą cel uzyskania informacji publicznej determinuje utratę przymiotu „publicznego”. Organ obawiając się tego, że skarżący może wykorzystać wnioskowaną informację dla celów prywatnych nie może pozbawić go prawa dostępu do informacji publicznej. W uzasadnieniu do wyroku, czytamy dalej, że dana informacja nie zyskuje, bądź też nie traci przymiotu informacji publicznej ze względu na cel, dla którego jest uzyskiwana przez wnioskodawcę. Tym samym informacją publiczną będzie każda, która odnosi się do spraw publicznych. Określenie charakteru publicznego, bądź jego braku w odniesieniu do konkretnej informacji powinno nastąpić każdorazowo poprzez analizę przepisów ustawowych (lub wykonawczych względem ustawy) regulujących zakres aktywności władz publicznych (tak w wyroku NSA z 30.5.2019 r., I OSK 2478/17). To czy dana informacja ma charakter publiczny jest determinowane wyłącznie tym czy rzeczywiście odnosi się do spraw publicznych. Z treści InfPublU nie wynika, aby cel prywatny stanowił przesłankę ograniczającą dostęp do informacji publicznej.