Tak stwierdził NSA w wyroku z 27.2.2020 r. (II FSK 792/18, Legalis).
Zgodnie z art. 1a pkt 12 lit. a EgzAdmU, środek egzekucyjny to, w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnych, egzekucja m.in. z pieniędzy, weksla, rzeczy ruchomych, nieruchomości itd.
Z zastrzeżeniem art. 68 § 1 EgzAdmU, podstawę zastosowania tych środków egzekucyjnych stanowi zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności albo protokół zajęcia prawa majątkowego, albo protokół zajęcia i odbioru ruchomości, albo protokół odbioru dokumentu, sporządzone według określonego wzoru (art. 67 § 1 EgzAdmU). Jak wynika z art. 68 § 1 EgzAdminU, jeżeli zobowiązany na wezwanie poborcy skarbowego płaci dochodzoną należność pieniężną, poborca wystawia pokwitowanie odbioru pieniędzy. Pokwitowanie to wywiera ten sam skutek prawny, co pokwitowanie wierzyciela. Za pokwitowaną należność pieniężną organ egzekucyjny ponosi odpowiedzialność wobec wierzyciela.
Jeżeli cel egzekucji prowadzonej w sprawie należności pieniężnej lub wydania rzeczy tego wymaga, organ egzekucyjny zarządzi otwarcie środków transportu zobowiązanego, lokali i innych pomieszczeń zajmowanych przez zobowiązanego oraz schowków w tych środkach, lokalach i pomieszczeniach. Zgodnie z art. 47 § 2 EgzAdmU, przeszukania rzeczy, środków transportu, lokali i innych pomieszczeń oraz schowków dokonuje komisja powołana przez organ egzekucyjny. Z dokonanych czynności spisuje się protokół. Zakończeniem czynności jest zabezpieczenie przeszukiwanego środka transportu, pomieszczenia lub lokalu. Protokół z dokonanych czynności przekazuje się niezwłocznie zobowiązanemu. Przy czym. Zgodnie z art. 7 § 2 EgzAdmU, organ egzekucyjny stosuje środki egzekucyjne, które prowadzą bezpośrednio do wykonania obowiązku, a spośród kilku takich środków – środki najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.
W związku z tymi przepisami, NSA uznał, że nieprawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym użyte w art. 68 § 1 EgzAdmU sformułowanie „na wezwanie” można utożsamiać z wezwaniem do podjęcia przez zobowiązanego innych jeszcze czynności niż sama zapłata i upatrywać w nim źródła nakazu otwarcia urządzenia. NSA stwierdził, że zwrot „na wezwanie” ustawa łączy z wyrażeniem „płaci”, a nie ze sposobem pozyskania, czy lokalizacją gotówki. Innymi słowy fakt, że poborca skarbowy stawił się w lokalu spółki, gdzie znajdowały się automaty do gier i tam wezwał do zapłaty egzekwowanej należności nie oznacza, że doszło do przeszukania i zastosowania przymusu, naruszając w ten sposób art. 47 § 2 w związku z art. 7 § 2 EgzAdmU przez brak uprzedniego doręczenia zarządzenia otwarcia urządzeń.
Wejście do lokalu podatnika a stwierdzenie wystąpienia czynności egzekucyjnych
Fakt, że poborca skarbowy stawił się w lokalu spółki, gdzie znajdowały się automaty do gier i tam wezwał do zapłaty egzekwowanej należności nie oznacza, że doszło do przeszukania i zastosowania przymusu i do naruszenia obowiązku uprzedniego doręczenia zarządzenia otwarcia urządzeń.