1. Zakres obowiązywania przepisów

Obowiązek od 1.1.2025 r. obejmuje podatników podatku dochodowego od osób prawnych, których przychody za poprzedni rok przekroczyły 50 mln euro oraz podatkowe grupy kapitałowe. Dla celów ustalenia wysokości 50 mln euro należy dokonać przeliczenia na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roboczym poprzedniego odpowiednio roku podatkowego albo roku obrotowego.

Jak wskazało MF w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 10.10.2024 r., 0114-KDIP2-2.4010.364.2024.1.PK obowiązek przesyłania ksiąg rachunkowych do urzędu skarbowego będzie dotyczył również spółek opodatkowanych estońskim CIT już za rok obrotowy rozpoczynający się po dniu 31 grudnia 2024, o ile spełnione są ww. limity.

Warto w tym miejscu wskazać, iż wprawdzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych jest PKG, to obowiązek przekazania JPK_KR_PD oraz JPK_ST_KR ciąży na każdej ze spółek tworzących PGK odrębnie tj. we własnym imieniu i w zakresie prowadzonych przez nie ksiąg rachunkowych oraz ewidencji ŚT i WNiP.

Począwszy od roku podatkowego lub obrotowego zaczynającego się po 31.12.2025 r. zobowiązanym do sporządzania i przesyłania JPK_CIT będą inni podatnicy CIT (spółki niebędące osobami prawnymi) zobowiązani do składania JPK_VAT.

W kolejnym roku tj. po 31.12.2026 r. – pozostali podatnicy CIT i spółki niebędące osobami prawnymi.

2. Podmioty zwolnione

Z obowiązku przesyłania JPK_CIT będą zwolnieni podatnicy:

  1. objęci zwolnieniem podmiotowym (art. 6 ust. 1 ustawy o CIT), z wyjątkiem fundacji rodzinnych,
  2. o których mowa w art. 27a ustawy o CIT, tj. podatnicy uprawnieni do składania zeznań w formie papierowej,
  3. prowadzący uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów.

3. Termin raportowania

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązani będą przesyłać dane dotyczące ksiąg rachunkowych w terminie do końca marca 2026 r. (gdy ich rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Dane będą przesyłane zgodnie z ustaloną schemą w formacie xml z systemu finansowo-księgowego. Jeżeli system FK zapewnia możliwość wysyłki mogą zostać bezpośrednio z oprogramowania przesłane do właściwego urzędu skarbowego, w przeciwnym razie będą wysyłane przez bramkę Ministerstwa Finansów – aplikacji Klient JPK WEB.

Kup Legalisa Księgowość Kadry Biznes online i uzyskaj natychmiastowy dostęp! Sprawdź

4. Zakres struktur

JPK_CIT obejmuje dwie struktury:

  1. JPK_KR_PD (Jednolity Plik Kontrolny Księgi Rachunkowe Podatek Dochodowy) – struktura obejmująca zapisy z ksiąg rachunkowych rozszerzona o dodatkowe informacje,
  2. JPK_ST_KR (Jednolity Plik Kontrolny Środki Trwałe) – nowa struktura obejmująca ewidencję środków trwałych i WNiP.

Obie struktury będą składane łącznie przez podatników prowadzących księgi handlowe.

Ministerstwo zapowiedziało, że obowiązek wdrożenia JPK_ST_KR zostanie przesunięty na 2026 r. (z pierwszym raportowaniem w 2027 r.). Obecne rozporządzenie nie zawiera jeszcze wspomnianego zwolnienia.

W przypadku podatników prowadzących uproszczone formy ewidencji podatkowej po 31.12.2025 r. obowiązywać będą:

  1. JPK_PKPIR – podatkowa księga przychodów i rozchodów,
  2. JPK_EWP – ewidencja przychodów,
  3. JPK_ST – ewidencja/wykaz środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (dla podatników składających JPK_PKPIR lub JPK_EWP).

5. JPK_CIT a JPK_KR

JPK_CIT jest strukturą, która w zdecydowanie szerszym zakresie będzie umożliwiała organom podatkowym porównanie danych, raportowanych przez podatnika (informacje ujęte w zeznaniu rocznym CIT-8, w złożonym sprawozdaniu finansowym jak: bilans, rachunek zysków i strat, przejście z wyniku bilansowego na wynik podatkowy).

Celem wprowadzanych zmian jest ułatwienie typowania podatników do kontroli. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia: „Wprowadzenie dodatkowych danych jest niezbędne dla zapewnienia porównywalności pomiędzy składanymi ewidencjami a sprawozdaniami finansowymi, danymi z JPK_VAT oraz informacjami z systemu KSeF. (…) Wprowadzenie zaproponowanego znacznika kont wpłynie na prawidłową identyfikację kont ksiąg rachunkowych, co będzie miało bezpośredni wpływ na efektywność działalności analitycznej i kontrolnej jednostek KAS, a zarazem przyczyni się do zmniejszenia zaangażowania podatników w udzielanie wyjaśnień dotyczących dokonanych zapisów.”

Powoduje to, iż obecna struktura JPK_KR stanowi punkt wyjściowy dla JPK_CIT, który będzie w znacznym stopniu rozbudowany, tak by zapewnić organom podatkowym realizację funkcji analityczno-kontrolnych.

JPK_CIT JPK_KR
podmiot zobowiązany podatnicy podatku dochodowego prowadzący księgi rachunkowe przy użyciu programów komputerowych
termin obowiązywania począwszy od 2025 i stopniowo rozszerzany od 2016 r.
struktura wysyłanych danych xml xml
termin przesłania danych termin złożenia zeznania rocznego nie krócej niż 3 dni
obowiązek przesłania danych obligatoryjne na żądanie organu podatkowego
zakres danych – założenia ogólne poszczególne zapisy w księgach rachunkowych, struktura środków trwałych i wnip, dodatkowe znaczniki podatkowe, przypisanie kont do struktury danych wynikających z bilansu i rachunku zysków i strat, przejście z wyniku bilansowego na wynik podatkowy poszczególne zapisy w księgach rachunkowych

 

Ważne

Ministerstwo Finansów wskazuje, iż: „Wprowadzenie JPK_KR_PD nie powoduje likwidacji JPK_KR na żądanie. JPK_KR będzie funkcjonował m.in. za okresy przed wejściem w życie obowiązku raportowania w postaci JPK_KR_PD.”

6. Informacje podlegające wykazaniu

Przesłane pliki w strukturze xml za pierwszy rok obowiązywania będą ograniczone wyłącznie do znaczników identyfikujących konta ksiąg. Rok później (2026) podatnicy będą zobowiązani dodatkowo wykazać: numer identyfikacji kontrahenta, numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym.

W nowej strukturze podatnik zobowiązany jest wskazać:

  1. dane identyfikacyjne kontrahenta podatnika;
  2. w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy – numer identyfikujący fakturę lub fakturę korygującą w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF);
  3. znaczniki identyfikujące konta rachunkowe, wykazywane według słownika znaczników identyfikujących konta rachunkowe;;
  4. dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej;
  5. wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym poprzez wskazanie wysokości:
    • kosztów podatkowych niebędących kosztem bilansowym,
    • kosztów bilansowych niebędących kosztem podatkowym,
    • przychodów podatkowych niebędących przychodem bilansowym,
    • przychodów bilansowych niebędących przychodem podatkowym,
    • przychodów niepodlegających opodatkowaniu,
    • kosztów związanych z przychodami nie podlegającymi opodatkowaniu,
    • dochodów wolnych od podatku;
  6. wysokość i rodzaj dochodu podlegającego opodatkowaniu w odniesieniu do podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek.

7. Struktura JPK_ST

W strukturze obejmującej konieczność wykazania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wskazać trzeba będzie:

  1. numer identyfikujący fakturę w KSeF,
  2. numer dowodu, na podstawie którego przyjęto do używania ŚT lub WNiP,
  3. rodzaj dowodu potwierdzającego nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji,
  4. datę nabycia, wytworzenia, przyjęcia do używania lub wykreślenia z ewidencji,
  5. numer inwentarzowy.

W ww. zakresie jednostki nie będą zobowiązane przedstawiać informacje dla środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych powyższych danych wprowadzonych o ewidencji przed 1.1.2025 r. Nie dotyczy to jednak danych bieżących odnoszących się do zbycia takich składników (numer faktury) lub wykreślenia ich z ewidencji (data).

W ramach struktury JPK_ST podatnicy będą zobowiązani podać:

  1. nazwę środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej,
  2. informacje dot. amortyzacji bilansowej, jak i podatkowej, w szczególności metodę amortyzacji, stawkę amortyzacyjną, częstotliwość dokonywanych odpisów amortyzacyjnych,
  3. wartość początkową środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej,
  4. przyczynę wykreślenia z ewidencji (likwidacja, sprzedaż, przesunięcie).

Z zapowiedzi MF wynika, iż wyłączenie obowiązku przekazywania za 2025 danych z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nastąpi w drodze odrębnego od wskazanego na wstępie rozporządzenia aktu prawnego.

8. Wyzwania związane z wdrożeniem JPK-CIT

Jednym z kluczowych wyzwań związanych z wdrożeniem JPK-CIT jest dostosowanie programowania finansowo-księgowego, które od 1.1.1025 r. będzie raportować dane zgodnie ze strukturą. Oznacza to konieczność uzupełnienia informacji w zakresie mapowania kont oraz przypisania do nich znaczników. Podatnicy powinni rozważyć najdogodniejszy sposób zaadaptowania w księgach rachunkowych dodatkowych ewidencji prowadzonych obecnie pozasystemowo, tj. powszechnych dla celów podatkowych ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych czy kalkulacji wyniku podatkowego prowadzonych w arkuszu Excel. Niezbędne jest przeszkolenie pracowników służb finansowo-księgowych, którzy w sposób prawidłowy będą dbali o ewidencjonowanie danych zgodnie ze schemą, a także przeprowadzenie wstępnego eksportu danych, który pozwoli na weryfikację poprawności działania oraz eliminację zaistniałych błędów i ograniczenie potencjalnych ryzyk.

Pobierz Raport wynagrodzeń w księgowości 2023/2024! Sprawdź