Na wstępie odpowiedzi na pytanie autor zaznacza, że w każdym przypadku połączenia spółek warto, a może nawet należy, już na etapie planowania przeprowadzić wnikliwą, indywidualną analizę skutków podatkowych, dokonaną w oparciu o przedłożone dokumenty. Podkreślić bowiem trzeba, że w wielu przypadkach, a zwłaszcza przy takich operacjach jak połączenia (również przez przejęcia) o finalnych implikacjach podatkowych decydować mogą szczegóły.
Pośród źródeł przychodu w PIT prawodawca podatkowy wymienia kapitały pieniężne i prawa majątkowe, a do takich m.in. przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Nadmienić przy tym trzeba, że biorąc pod uwagę to, że spółka komandytowa jest obecnie podatnikiem CIT, na gruncie przepisów prawa podatkowego normujących podatki dochodowe jest ona traktowana podobnie jak np. spółka z o.o.
Do kategorii dochodów (przychodu) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych prawodawca zalicza również dopłaty w gotówce, otrzymane przez wspólników podmiotu przejmowanego, podmiotów łączonych lub dzielonych przekazywane w przypadku połączenia lub podziału podmiotów.
Dalej zostało wskazane, że w przypadku połączenia spółek do przychodów z udziału w zyskach osób prawnych zaliczana jest, ustalona na dzień poprzedzający dzień połączenia nadwyżka wartości emisyjnej udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej, przydzielonych wspólnikowi spółki przejmowanej, nad wydatkami na nabycie lub objęcie odpowiednio udziałów (akcji) w spółce przejmowanej.
Przy czym, zastrzeżone zostało, że w przypadku połączenia spółek, dochód (przychód) wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej nie podlega opodatkowaniu w momencie połączenia lub podziału spółek (wystąpi w przyszłości przy zbyciu udziałów).
Ustawodawca warunkuje zastosowanie takiej neutralności w PIT w momencie połączenia, tym czy spółki są podatnikami CIT oraz gdzie mają swoją rezydencję podatkową. Tutaj zgodnie z rozumowaniem autora obie spółki są polskimi rezydentami i podatnikami CIT, zatem taka przesłanka jest spełniona. Dodatkowo, prawodawca wskazał, iż wyłączenie przychodu w momencie połączenia nie jest stosowane, jeżeli:
1) udziały (akcje) wspólnika w spółce przejmowanej zostały nabyte lub objęte w wyniku wymiany udziałów albo przydzielone w wyniku innego łączenia lub podziału podmiotów lub
2) przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych wartość udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną jest wyższa niż wartość udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, jaka byłaby przyjęta przez tego wspólnika dla celów podatkowych, gdyby nie doszło do łączenia lub podziału.
Na takich warunkach jak opisane powyżej, na moment objęcia udziałów w spółce przejmującej, u komandytariusza nie wystąpi przychód podatkowy, który podlegałby opodatkowaniu PIT – operacja taka jest u niego neutralna podatkowo w PIT.
Wykładnia taka została potwierdzona np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 1.10.2023 r. 0112-KDIL2-2.4011.523.2023.1.MM.
