Nowa matryca stawek VAT oparta jest w zakresie towarów na Nomenklaturze scalonej (CN). A zatem produkty są przyporządkowane do danego działu w systemie CN i co do zasady tymi samymi stawkami zostały objęte całe działy, a nie poszczególne towary z nich wyodrębnione. W przypadku usług nastąpiła zmiana klasyfikacji dla potrzeb VAT z PKWiU 2008 na nowszą klasyfikację PKWiU 2015.
Założenia, na których została oparta nowa matryca stawek VAT:
1) przyjęciu jednej (takiej samej) stawki VAT dla całych – w miarę możliwości i przy racjonalności systemu – działów CN;
2) przyjęciu generalnej zasady obniżania stawek – w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary.
W konsekwencji powyższych zasad znacznie zmniejszyła się liczba pozycji w poszczególnych załącznikach do ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.; dalej: VATU) obejmujący towary opodatkowane obniżoną stawką 8% i 5%.
Ponadto wprowadzono nową instytucję – Wiążącą informację stawkową (WIS), której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa podatnikom w zakresie ustalania stawki VAT na sprzedawane towary i usługi. Ma ona podobną rolę do indywidualnych interpretacji podatkowych.
Nową matrycę stawek VAT i nową instytucję – Wiążąca informację stawkową (WIS) wprowadziła ustawa z 9.8.2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1751). Ustawa nowelizująca obowiązuje od 1.11.2019 r., jednak większość zmienionych stawek VAT wchodzi w życie dopiero od 1.4.2020 r. Zatem WIS będą również obowiązywać dopiero od 1.4.2020 r.
