Co do zasady, dochody uzyskiwane przez fundację rodzinną korzystają ze zwolnienia od CIT. Przy wynajmie na rzecz beneficjentów zwolnienie to jest ograniczone w przypadku wykonywania w wynajmowanej nieruchomości działalności gospodarczej. Sam natomiast fakt wynajęcia przez fundację rodzinną nieruchomości na rzecz jej beneficjenta nie musi wpływać na zasadność stosowania ww. zwolnienia.
W przypadku wynajmowania przez fundację rodzinną nieruchomości jej beneficjentom znajdą zastosowanie uregulowania zawarte w OchrLokU dotyczące obowiązków ponoszenia kosztów przez każdą ze stron tego stosunku prawnego.
Fundacja rodzinna a możliwość skorzystania ze zwolnienia na gruncie CIT
Z faktu, że treść pytania odnosi się do beneficjenta wnioskuję, że przedstawione zagadnienie dotyczy świadczeń dokonywanych pomiędzy fundacją rodzinną, o której mowa w przepisach FundRodzU. To bowiem w przypadku tego rodzaju fundacji pojawia się szczególny podmiot zwany beneficjentem. Ponadto, w przypadku świadczeń polegających na usłudze wynajmu, dokonywanych pomiędzy fundacją rodzinną a jej beneficjentem, ustawodawca przewidział szczególne obwarowania dotyczące opodatkowania uzyskiwanych z tego tytułu świadczeń. Na takim założeniu oparta jest treść niniejszej odpowiedzi.
Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 ust. 1 pkt 25 PDOPrU dochody fundacji rodzinnych korzystają ze zwolnienia z CIT. Przy czym w myśl art. 6 ust. 8 PDOPrU zwolnienie to nie ma zastosowania do osiąganych przez fundację rodzinną przychodów z najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, której przedmiotem jest przedsiębiorstwo, zorganizowana część przedsiębiorstwa lub składniki majątku służące prowadzeniu działalności przez beneficjenta, fundatora lub podmiot powiązany w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 PDOPrU z fundacją rodzinną, beneficjentem lub fundatorem, przy czym wielkość udziałów i praw, o których mowa w art. 11a ust. 2 pkt 1 PDOPrU wynosi co najmniej 5%.
Zgodnie z art. 6 ust. 6 PDOPrU wskazane wyżej zwolnienie ma także zastosowania do podatku, o którym mowa w art. 24b PDOPrU (podatek od minimalnego przychody z budynków) oraz art. 24q PDOPrU (podatek dochodowy od świadczeń na rzecz beneficjenta, w tym z tytułu ukrytych zysków). Ponadto, zgodnie z art. 6 § 7 PDOPrU, nie ma ono także zastosowania do działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 FundRodzU.
Uwzględniając przytoczone wyżej regulacje należy zauważyć, że sam fakt wynajęcia przez fundację rodzinną nieruchomości na rzecz jej beneficjenta, nie musi wpływać na zasadność stosowania ww. zwolnienia. W celu jednak jednoznacznego potwierdzenia prawa fundacji do stosowania zwolnienia z CIT należałoby w analizowanym przypadku ustalić, czy fundacja nie spełnia co najmniej jednej z przedstawionych wyżej przesłanek negatywnych, które uniemożliwiają stosowanie tego zwolnienia. W szczególności, w kontekście powołanego wyżej art. 6 ust. 8 PDOPrU dla celów stosowania wskazanego zwolnienia istotne jest, aby najem nieruchomości, która nie stanowi sama w sobie przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, nie był świadczony na rzecz beneficjenta, fundatora lub inny podmiot powiązany, który będzie wykonywał w wynajmowanej nieruchomości działalność gospodarczą.
Jeżeli przedstawione wyżej uwarunkowania zostaną spełnione, to przychód fundacji skorzysta ze zwolnienia od podatku. W przeciwnym wypadku fundacja zobowiązana będzie opodatkować uzyskany przychód na ogólnych zasadach.
Obowiązki najemcy i wynajmującego
Jak wynika z art. 6a ust. 1 OchrLokU wynajmujący jest obowiązany do zapewnienia sprawnego działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody, paliw gazowych i ciekłych, ciepła, energii elektrycznej, dźwigów osobowych oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami. Szczegółowy zakres obowiązków wynajmującego we wskazanym zakresie został określony w art. 6a ust. 3 OchrLokU. Przedmiotowe uregulowania dotyczą także odpowiednio wynajmu dokonywanego przez fundację rodzinną na rzecz jej beneficjenta. jeśli zatem fundacja będzie wynajmować nieruchomość beneficjentom, to jej obowiązkiem będzie ponoszenie kosztów, o których mowa w powołanych regulacjach.
Zgodnie z art. 6b ust. 1 OchrLokU najemca jest obowiązany utrzymywać lokal oraz pomieszczenia, do używania których jest uprawniony, we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym określonym odrębnymi przepisami oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca jest także obowiązany dbać i chronić przed uszkodzeniem lub dewastacją części budynku przeznaczone do wspólnego użytku, jak dźwigi osobowe, klatki schodowe, korytarze, pomieszczenia zsypów, inne pomieszczenia gospodarcze oraz otoczenie budynku. Szczegółowy zakres obowiązków najemcy został określony w art. 6b ust. 2 OchrLokU.
