Dwie niedziele wolne dla pracujących w weekendy

W Sejmie po przerwie znowu toczą się prace nad zmianą do Kodeksu pracy. Dnia 11.5.2018 r. wpłynęło stanowisko Rządu w tej sprawie.

Celem zmian jest wprowadzenie dla pracowników pracujących w niedziele, w okresie czterech tygodni, prawa do co najmniej dwóch niedziel wolnych od pracy. Obecnie mają oni prawo do co najmniej jednej wolnej niedzieli.

Pracownicze Plany Kapitałowe – najnowsze zmiany w projekcie ustawy

Nowy projekt ustawy z 24.5.2018 r. dotyczący Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) wprowadza kilka zmian. Ważną zmianą jest wprowadzenie niższych składek na PPK. Niższa stawka ma objąć osoby, które w danym miesiącu z różnych źródeł zarobią mniej, niż wynosi wynagrodzenie minimalne. Zamiast dotychczas proponowanych 2% z ich wynagrodzenia na PPK trafi 0,5%.

Kolejna zmiana dotyczy dobrowolności udziału w PPK. Dobrowolność ta będzie polegała na automatycznym zapisaniu pracowników do PPK i możliwości wypisania się z programu. Opcja rezygnacji ważna będzie przez 48 miesięcy. Po tym terminie pracownicy zostaną ponownie zapisani i będą zmuszeni do wypisywania się z programu po raz kolejny. Natomiast rezygnacja z programu oznaczać będzie brak obowiązku płacenia składek przez uczestnika i pracodawcę.

Zwiększono też wpływ przedstawicieli pracowników na wybór PPK. Wybór instytucji finansowej wymagać będzie porozumienia ze związkami zawodowymi albo z reprezentacją pracowników wyłonioną w sposób zwyczajowo przyjęty u pracodawcy.

Zrezygnowano też z zapisu o odpowiedzialności karnej pracodawcy za zniechęcanie pracowników do przystąpienia do programu.

Należy również pamiętać, że PPK będzie obowiązywało tzw. osoby zatrudnione, tj.: pracowników, osoby „zatrudnione” na podstawie umów cywilnoprawnych (agencyjnych, zlecenia, umów o świadczenie usług, za wyjątkiem umów o dzieło), członków rad nadzorczych podlegających ubezpieczeniu (pobierających wynagrodzenie), osób wykonujących pracę nakładczą. Podstawą obliczania składki będzie podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Podmiot zatrudniający będzie zawierał w imieniu uczestników indywidualne umowy o przystąpieniu do PPK, będzie też zapewniał obsługę programu i zarządzał ponawianymi deklaracjami rezygnacji.

Zmiany dla kierowników i pracowników dyżurujących

Dnia 5.6.2018 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy wprowadzającej zmiany do Kodeksu pracy w zakresie dyżurów i czasu pracy osób kierujących w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Głównym założeniem projektu ustawy jest poprawa sytuacji tych osób i ograniczenie nadużywania korzystania przez pracodawców z instytucji dyżuru.

Projekt zakłada, aby nieprzerwany dobowy wypoczynek w wysokości 11 godzin dotyczył również pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Dotychczas art. 132 § 2 KP ustanawia wyjątki od zasady 11-godzinnego okresu dobowego odpoczynku, co dotyczy właśnie pracowników zarządzających. Projektowana zmiana zakłada pozostawienie w katalogu wyłączeń tylko przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. W uzasadnieniu do projektu wskazano, że niestosowanie zasady 11-godzinnego okresu dobowego odpoczynku wobec pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy jest niezrozumiałe i nie znajduje uzasadnienia.

Kolejną zmianą jest prawo do wynagrodzenia przez pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierowników wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę poza normalnymi godzinami pracy w godzinach nadliczbowych, jeżeli za pracę tę nie dostali dnia wolnego od pracy.

Ostatnia ze zmian dotyczy dyżurów. Pracodawcy będą mogli zobowiązać pracowników do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub innym wyznaczonym przez pracodawcę, jeśli czas dyżuru zostanie wliczony do czasu pracy. Ponadto czas dyżuru nie będzie mógł naruszać prawa pracownika do odpoczynku wskazanego w Kodeksie pracy.

Pracownicy dyżurujący będą mogli otrzymać za czas dyżuru czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w braku możliwości udzielenia czasu wolnego wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeśli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagrodzenia – 60% wynagrodzenia.

Zmiany do katalogu informacji o kandydacie/pracowniku w związku z wejściem w życie RODO

W dalszym czasie toczą się prace nad zmianami do Kodeksu pracy. Zmiany m.in. obejmują art. 221 KP. Na dzień 15 czerwca projekt znajduje się na etapie prac Komisji Prawniczej.

Obecnie projekt zakłada, że pracodawca będzie uprawniony do żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących m.in. nie tylko wykształcenie jak dotychczas, ale też kwalifikacje zawodowe oraz dane kontaktowe wskazane przez kandydata (zamiast adresu zamieszkania).

Informacje dotyczące wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz przebiegu dotychczasowego zatrudnienia pracodawca może uzyskać od kandydata, wyłącznie gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku.

Pracodawca będzie uprawniony żądać od pracownika podania dodatkowo danych osobowych obejmujących (oprócz obecnego katalogu, gdzie znajduje się PESEL i inne dane, które są konieczne ze względu na skorzystanie przez pracownika za szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy) również adres zamieszkania, w przypadku braku nr PESEL – rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, wykształcenia i przebiegu dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli nie istniała podstawa do ich żądania od osoby ubiegającej się o zatrudnienie.

Przetwarzanie przez pracodawcę innych danych osobowych niż wymienione w art. 221 § 1 i 3 projektowanej ustawy ma być dopuszczalne za zgodą osoby ubiegającej się o zatrudnienie lub pracownika.

r.pr. Sandra Szybak-Bizacka, prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch

apl. adw.Marta Zalewska, prawnik w kancelarii Raczkowski Paruch