Zakres zmian i termin ich wprowadzenia

Projekt ustawy autorstwa MFFiPR zakłada wprowadzenie nowych regulacji dotyczących podatku akcyzowego. Ich celem jest implementacja do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektyw unijnych. Jak wynika z informacji opublikowanych w wykazie, implementacja będzie dotyczyła następujących dyrektyw:

  • dyrektywy Rady (UE) 2020/262 z 19.12.2019 r. ustanawiającej ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (przekształcenie), tj. tzw. „dyrektywy horyzontalnej” (zastąpi ona obowiązującą obecnie dyrektywę Rady 2008/118/WE),
  • dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 z 29.7.2020 r. zmieniającej dyrektywę 92/83/EWG w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych, tj. tzw. „dyrektywy alkoholowej”,
  • dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 z 16.12.2019 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i dyrektywę 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego w odniesieniu do działań obronnych w ramach Unii.

Pierwsze dwie unijne dyrektywy muszą zostać wdrożone do końca 2021 r. Natomiast implementacja postanowień dyrektywy Rady (UE) nr 2019/2235 powinna zostać zakończona do 30.6.2022 r.

Charakterystyka projektowanych rozwiązań

Najważniejsze kwestie dotyczące poszczególnych rozwiązań wynikające z wdrażanych aktów przedstawia poniższa tabela (opracowanie własne). Głównym celem dyrektywy horyzontalnej w ocenie autorów projektu jest umożliwienie swobodnego przepływu wyrobów akcyzowych z jednoczesnym zagwarantowaniem państwom członkowskim prawidłowego poboru podatku akcyzowego. Z kolei dyrektywa alkoholowa jest wdrażana w celu harmonizacji struktury podatków akcyzowych od wyrobów alkoholowych.

Rodzaj implementowanej dyrektywy Istota projektowanych rozwiązań
tzw. „dyrektywa horyzontalna”
  • Wprowadzenie elektronizacji wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji poprzez objęcie tych przemieszczeń kontrolą przemieszczania w ramach Systemu EMCS,
  • wprowadzenie regulacji mających na celu harmonizację procedur akcyzowych i celnych, w związku z wejściem w życie unijnego kodeksu celnego,
  • wprowadzenie regulacji mających na celu zapewnienie spójności pomiędzy elektronicznym dokumentem administracyjnym (e-AD), a zgłoszeniem celnym przywozowym lub wywozowym,
  • zmiana regulacji dotyczącej obowiązku przedstawienia właściwym organom przez osobę towarzyszącą wyrobom akcyzowym niepowtarzalnego administracyjnego numeru ewidencyjnego (ARC),
  • zmiana w przepisach dotyczących ubytków wyrobów akcyzowych przemieszczanych w obrocie wewnątrzunijnym w procedurze zawieszenia poboru akcyzy,
  • uelastycznienie regulacji dotyczących nabywania wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji w innym państwie członkowskim przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (tzw. sprzedaż na odległość),
  • rozszerzenie katalogu podmiotów zobowiązanych do złożenia zabezpieczenia akcyzowego o „wysyłającego/sprzedawcę” przy tzw. sprzedaży na odległość, jeżeli wysyłający/sprzedawca nie wyznaczy przedstawiciela podatkowego,
  • wprowadzenie obligatoryjnego zwolnienia z obowiązku składania zabezpieczenia akcyzowego przy przemieszczaniu wyrobów energetycznych rurociągiem stałym, przy jednoczesnej możliwości odstąpienia od zwolnienia z zabezpieczenia, gdy jest to uzasadnione,
  • wprowadzenie regulacji umożliwiających posiadanie jednego, wspólnego, zabezpieczenia akcyzowego generalnego albo ryczałtowego gwarantującego płatność akcyzy lub opłaty paliwowej należnych od zobowiązań podatkowych, które powstały lub mogą powstać w związku z prowadzoną działalnością
tzw. „dyrektywa alkoholowa” 1) Wdrożenie przepisów o charakterze obligatoryjnym, w tym dotyczących:

  • dostosowania przepisów akcyzowych dotyczących pomiaru w stopniach Plato w piwie tak, aby składniki piwa, które zostały dodane po fermentacji, były również brane pod uwagę do celów pomiaru w stopniach Plato;
  • aktualizacji kodów CN wina musującego i innych musujących napojów fermentowanych;
  • wprowadzenia systemu certyfikowania wielkości produkcji małych producentów wyrobów alkoholowych;
  • doprecyzowania warunków zwolnienia z akcyzy alkoholu etylowego skażonego całkowicie oraz częściowo, alkoholu etylowego zużywanego do produkcji lekarstw;

2) wdrożenie przepisów o charakterze fakultatywnym dotyczących preferencji podatkowych dla małych, niezależnych producentów napojów alkoholowych
dyrektywa Rady (UE) 2019/2235 Wprowadzenie zwolnienia od akcyzy dla wyrobów akcyzowych wykorzystywanych przez siły zbrojne państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie na terytorium, którego podatek akcyzowy jest wymagalny do użytku tych sił zbrojnych lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, gdy siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.