Do końca 2020 r. można nadal stosować mechanizmy wewnętrzne w zakresie udzielania zamówień, a obowiązujące w danej jednostce przy zamówieniach do 30 tys. EURO. Od stycznia 2021 r. stan prawny ulegnie jednak istotnym zmianom, m.in. w zakresie progów i przesłanek udzielania zamówień. Warto więc już teraz podjąć przygotowania do nadchodzących zmian w prawie zamówień publicznych.

5 września br. weszła w życie ustawa z 14.8.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 1478). Wspomniana nowelizacja składa się tylko z trzech artykułów. W tym – w art. 1 pkt 2 ww. ustawy dokonano zmiany ustawy z 2.3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.) poprzez ustalenie nowego brzmienia art. 36 ust. 1 tej właśnie ustawy, który otrzymał brzmienie: „1.Przepisy art. 4b–4d, art. 5, art. 6 ust. 1, art. 7b, art. 7d, art. 8, art. 10–10c, art. 11–11c, art. 12, art. 12b, art. 13, art. 14–14b i art. 14h tracą moc po upływie 180 dni od dnia wejścia wżycie niniejszej ustawy”.

Ta zmiana weszła w życie 4.9.2020 r. Jakkolwiek ma ona zasadniczo na celu usystematyzowanie i pewne zmodyfikowanie wymienionych wyżej odesłań – do przepisów które już utraciły moc (właśnie z dniem 4 września br.), to warto odnotować, że w tej grupie przepisów znalazł się m.in. art. 6 ust. 1 KoronawirusU.

Zgodnie z treścią tej regulacji: 1. Do zamówień na usługi lub dostawy niezbędne do przeciwdziałania COVID-19 nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1843), jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego.

Praktyczna zmiana ww. stanu prawnego i wygaśnięcie z dniem 4 września wspomnianej regulacji, ma doniosłe znaczenie m.in. dla jednostek samorządu terytorialnego. Dotąd bowiem, na mocy ww. art. 6 ust. 1 KoronawirusU, zalegalizowane było niestosowanie przepisów ustawy z 29.1.2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) – w przypadku realizowania zamówień na usługi, czy dostawy, gdy było ryzyko szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymagała tego ochrona zdrowia publicznego.

Regulacja ta w znaczny sposób odformalizowała i przyśpieszała możliwość realizowania zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, co z pewnością było rozwiązaniem korzystnym, w tym dla samorządów. Jednak, jak z powyższych regulacji wynika, utraciła ona moc z dniem 4 września br. W konsekwencji, od 5 września br. w szczególności samorządy, muszą już stosować wymogi proceduralne w zakresie realizacji ww. zamówień publicznych także w odniesieniu do usług i dostaw realizowanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Zastosowanie więc będą miały m.in. obowiązkowe tryby zamówień publicznych, w tym przetarg nieograniczony z ww. ustawy Prawo zamówień publicznych – w przypadku, gdy wartość zamówienia będzie do tego obligowała.

Względnie, nadal można będzie skorzystać z mechanizmów umożliwiających pominięcie stosowania ww. ustawy, z uwagi wartość zamówienia. Do końca 2020 r. nadal bowiem obowiązuje wyłączenie z ustawowych rygorów zamówień do 30 tys. Euro. Warto jednak pamiętać, że od 1.1.2021 r. ten stan ulegnie istotnym zmianom, bowiem wejdzie w życie ustawa z 11.9.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.), która wprowadzi zupełnie nowe kryteria (w tym wartościowe) przy realizowaniu przez zamawiających zamówień publicznych.