Do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami, który zakłada zmiany w przepisach ustawy z 21.8.1997 o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 65 ze zm.; dalej: GospNierU).

Z uzasadnienie projektu ustawy wynika, że proponowane zmiany są podyktowane koniecznością doprowadzenia do uregulowania spraw zwrotów związanych z roszczeniami przedwojennych właścicieli, którzy utracili własność na rzecz państwa w wyniku wywłaszczenia na mocy dekretu z 26.10.1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz.U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279 ze zm.; dalej: WłUżGruntWawaD) (http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf /Projekty/9-020-182-2020/$file/9-020-182-2020.pdf).

Ustawa przewiduje dodanie do art. 6 GospNierU nowego rodzaju celu publicznego. Ma to być zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych przez podmioty dysponujące, jako właściciele lub posiadacze samoistni, publicznym zasobem mieszkaniowym w rozumieniu ustawy z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 611 ze zm.).

Ponadto wnioskodawcy proponują by zmienić w art. 214a GospNierU fakultatywny tryb w postaci „można odmówić ustanowienia prawa użytkowania wieczystego na rzecz poprzedniego właściciela gruntu w rozumieniu art. 7 ust. 1 WłUżGruntWawaD niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 7 ust. 2 tego dekretu”, na bezwzględny: „odmawia się ustanowienia prawa użytkowania wieczystego…”. W cytowanym art. 214a w pkt 4 łagodzi się kryterium odmowy ustanowienia prawa użytkowania wieczystego ze względu na odbudowę lub remont, dokonany ze środków publicznych, budynków, o których mowa w art. 5 WłUżGruntWawaD, zniszczonych w latach 1939–1945 więcej niż w 66% na 50%.

Projekt reguluje także kwestie związane z określeniem wartości nieruchomości przejętej, wskazaniem daty i okoliczności przejęcia nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa, waloryzacją wartości nieruchomości i jej obciążeń.

Ustawa zakłada delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do określenia, w drodze rozporządzenia, standardów wyceny, uwzględniając wartość rynkową nieruchomości z dnia przejęcia nieruchomości przez Skarb Państwa.

Projekt został skierowany celem wydania opinii przez Biuro Legislacyjne oraz Biuro Analiz Sejmowych.