Sejm pracuje nad zmianą przepisów dyscyplinarnych w Karcie Nauczyciela

Przypomnijmy, że 1.9.2019 r. weszła w życie ustawa z 13.6.2019 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1287), która wprowadziła m.in. zmiany w przepisach art. 75 i 85 KartaNauczU. Zmiany w ww. przepisach były postulowane przez Rzecznika Prawa Dziecka. W stanie prawnym sprzed 1.9.2019 r. umorzenie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego lub odmowa wszczęcia postępowania dyscyplinarnego mogły mieć miejsce, jeżeli za popełniony czyn nauczyciel został ukarany karą porządkową zgodnie z art. 108 KP (art. 85 ust. 4 pkt 2 KartaNauczU). W opinii Rzecznika Praw Dziecka zdarzały się przypadki niewłaściwego stosowania przepisu art. 75 ust. 2 KartaNauczU, zgodnie z którym za uchybienia przeciwko porządkowi pracy, w rozumieniu art. 108 KP wymierzano nauczycielom kary porządkowe zgodnie z KP. Stosownie do art. 108 § 1 KP kara porządkowa może być udzielona za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Pracodawca może stosować: karę upomnienia i karę nagany. W tym świetle stosowanie kary porządkowej wobec nauczycieli, którzy dopuścili się poważnego uchybienia, takiego jak np. uderzenie ucznia, było nieuprawnione.

Ustawa z 2019 r. wprowadziła nowy przepis – ust. 2a w art. 75 KartaNauczU, który wprost stanowi, że kar porządkowych, o których mowa w ust. 2 art. 75, nie wymierza się za popełnienie czynu naruszającego prawa i dobro dziecka. O popełnieniu przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka dyrektor szkoły, a w przypadku popełnienia takiego czynu przez dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę, zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 83 KartaNauczU, nie później niż w ciągu 3 dni roboczych od dnia powzięcia wiadomości o popełnieniu czynu.

Planowane zmiany

W projekcie wniesionym do Sejmu zmienia się termin powiadomienia o popełnieniu przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka. Zmiana polega na zastąpieniu terminu określonego wprost – „3 dni”, na termin określony w sposób opisowy – „niezwłocznie”. Jednocześnie o wiele bardziej istotną zmianę proponuje się wprowadzić przez dodanie nowego przepisu ust. 2b w art. 75 KartaNauczU, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia braku zasadności stawianych nauczycielowi bądź dyrektorowi szkoły zarzutów o popełnieniu czynu, o którym mowa w ust. 2a, nie powiadamia się rzecznika dyscyplinarnego. Projektowany przepis będzie działał jako lex specialis w stosunku do ust. 2a. Tym samym wprowadza się wstępną weryfikację zarzutów przez podmiot, który był zobligowany na mocy ust. 2 automatycznie powiadomić rzecznika dyscyplinarnego o przewinieniu nauczyciela naruszającego prawa i dobro dziecka. W opinii projektodawców taka zmiana wyeliminuje przypadki rozpatrywania oczywiście bezzasadnych zarzutów.