W ramach procedowanej ustawy poza samą likwidacją OFE znowelizowanych zostanie wiele innych aktów prawnych. Jedną z ustaw, które będą w tym trybie nowelizowanej jest ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Poprawki, które obejmuje ta nowelizacja dotyczą uprawnień kontrolnych PIP w sprawach z zakresu PPK.
Omawiane w tym opracowaniu zagadnienia odnoszą się do projektowanych rozwiązań. Gdy ustawa zostanie uchwalona i stanie się częścią porządku prawnego, będzie można opisać ostateczne brzmienie wprowadzonych rozwiązań.
Zgodnie z projektem przewidziano dwie poprawki
W ustawie z 13.4.2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1251) wprowadza się następujące zmiany:
- 1) w art. 10 w ust. 1 w pkt 14b wyrazy „art. 106 i art. 107” zastępuje się wyrazami
„art. 106–108”;
- 2) w art. 13 w pkt 5 na końcu dodaje się przecinek i pkt 6 w brzmieniu:
„6) podmioty zatrudniające, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 21 ustawy z 4.10.2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych – w zakresie obowiązków wynikających z przepisów tej ustawy”.
Uzasadnienie wprowadzanych zmian
Obowiązujące obecnie regulacje nie dawały Państwowej Inspekcji Pracy podstawy prawnej do kontrolowania podmiotów zatrudniających (którymi są przede wszystkim pracodawcy i zleceniodawcy) w zakresie procedury wyboru instytucji finansowej, zawarcia porozumienia z przedstawicielami osób zatrudnionych czy też spełnienie obowiązków informacyjnych.
Jednak największe wątpliwości interpretacyjne były z art. 108 ustawy o PPK związanym z karaniem pracodawców za zniechęcanie do oszczędzania w ramach PPK. Pojawiały się w trakcie obowiązywania ustawy o PPK pomysły, że to policja powinna kontrolować pracodawców w ramach tych wykroczeń. Proponowana poprawka kończy ten temat, wprost wskazując, że to inspekcja pracy będzie miała obowiązek weryfikowania, czy pracodawcy zniechęcają do uczestnictwa w PPK. Ustawa co prawda nie definiuje pojęcia zniechęcania do uczestnictwa w PPK, o którym mowa w art. 108 ustawy o PPK, ale jako zniechęcenie powinno zostać uznane przekazywanie pracownikom/uczestnikom PPK wypełnionych deklaracji rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK do podpisu lub uzależnienie otrzymania np. premii kwartalnej albo innej nagrody od tego, że dana osoba złoży taką deklaracje z rezygnacji z PPK.
Praktyka pokaże, co tak naprawdę inspekcja pracy uzna za zniechęcenia do oszczędzania. Taka zmiana powinna zostać oceniona pozytywnie, bowiem rozwiązuje problem tego kto powinien prowadzić kontrole.
Druga proponowana poprawka dotyczy innych zadań i obowiązków wynikających z ustawy o PPK, które inspekcja pracy będzie kontrolowała w ramach swoich działań. W ramach tego przepisu PIP będzie mogła skontrolować, czy pracodawcy prawidłowo wdrożyli PPK, oraz czy na każdym etapie wdrażania i funkcjonowania PPK działali zgodnie z przepisami ustawy o PPK, a także czy w odpowiednim terminie i w odpowiedni sposób wywiązywali się i wywiązują z obowiązków informacyjnych, które ustawa o PPK nakłada na pracodawców, takich jak:
- Obowiązek informacyjny w stosunku do osób zatrudnionych w wieku 55–69 lat o możliwości zapisania się do PPK na swój wniosek. Taka informacja powinna zostać przekazana przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK w danym podmiocie zatrudniającym umożliwiając osobom w wieku 55–69 lat zapisanie się do PPK na swój wniosek.
- Obowiązek informacyjny wobec uczestników PPK związany z wpłatami do PPK:
- informacja o możliwości wnoszenia wpłat dodatkowych do PPK przez każdego uczestnika w wysokości do 2% wynagrodzenia uczestnika, dzięki czemu uczestnik może do PPK wnosić maksymalnie 4% swojego wynagrodzenia;
- informacja o możliwości obniżenia wpłaty podstawowej z 2 % do co najmniej 0,5 % dla osób, które otrzymują wynagrodzenie ze wszystkich źródeł w skali miesiąca nie większe niż 120% minimalnego wynagrodzenia (jest to kwota 3360 zł w 2021 r.).
Przewidywane terminy
Obecnie poprawki procedowane są w Sejmie, zgodnie z projektem ustawy powinny one wejść w życie od czerwca 2021 r. Jeżeli ustawa zostanie uchwalona przez Sejm w połowie kwietnia, to patrząc po kalendarzu prac Senatu w połowie maja będzie się nią zajmowała druga Izba parlamentu, co oznacza, że ustawa powinna wejść w życie pod koniec maja.
