W okresie jesienno-zimowym, a obecnie przypadającym jeszcze w dobie pandemii koronawirusa, pracodawcy obawiają się o zdrowie pracowników. Absencje spowodowane chorobami infekcyjnymi, przeziębieniem, grypą, anginą, nieraz dziesiątkują personel co znacznie utrudnia funkcjonowanie przedsiębiorstwa. W interesie pracodawcy jest więc dbałość o stan zdrowia i kondycję podwładnych czego przejawem jest np. obejmowanie ich opieką zdrowotną (pakiety medyczne). Ale to nie wszystko. W ramach profilaktyki zakład może także ufundować im np. szczepienia przeciwko grypie. Od wielu lat spotykana jest taka praktyka, choć w obecnej sytuacji zagrożenia COVID-19 firmowe akcje szczepienne jeszcze zyskały na popularności.

Przedmiot interpretacji

Pewna spółka zajmująca się produkcją i sprzedażą okien poszła jeszcze dalej i postanowiła zakupić dla pracowników leki i produkty lecznicze wzmacniające odporność organizmu w okresie epidemii, w tym witaminę C, a także inne preparaty wydawane pracownikom, o działaniu ochronnym.

Pracodawca zwrócił się do organu podatkowego o interpretację, czy powyższe zakupy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca podkreślił, że jego siedziba znajduje się na terenie włączonym do czerwonej strefy (nim objęto „czerwienią” cały kraj) gdzie występuje dużo zachorowań. Pracodawca tłumaczył, że podjął środki zaradcze mające zabezpieczyć pracowników przed ewentualnym zarażeniem się i zachorowaniem na COVID-19, a tym samym stara się ograniczyć ryzyko dla spółki polegające na uszczupleniu mocy produkcyjnych. Zakupiono więc szczepienia przeciwko grypie oraz szereg preparatów leczniczych poprawiających odporność.

Zakład wyraził własne stanowisko, że powyższe wydatki może ująć w ciężar kosztów podatkowych. Między innymi powołał się na objaśnienia podatkowe MF z 21.7.2020 r., zgodnie z którymi jeżeli przedsiębiorca ponosi wydatki, które wynikają z obowiązku w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (prowadzenia działalności gospodarczej) albo wytycznych lub zaleceń organów (instytucji) kompetentnych w obszarze bezpieczeństwa sanitarnego, albo własnej decyzji i racjonalnego przeciwdziałania zagrożeniu epidemicznemu (epidemii), to takie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 PDOPrU.

Zdaniem organu

W świetle art. 15 ust. 1 PDOPrU, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Organ wyjaśnił, że wszystkie poniesione wydatki, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami (poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie, zwiększenie przychodu albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu).

Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  • jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się na liście wydatków/kosztów, których ustawowo nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem, do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile spełniają powyższe przesłanki.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodu” oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością, podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić wcześniej opisany związek. Przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu).

Zatem, możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.

Organ zgodził się z wnioskodawcą i jego argumentacją, że poniesienie wskazanych wydatków ma na celu racjonalne zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Poprzez sfinansowanie zakupu leków, produktów leczniczych i innych preparatów wzmacniających odporność organizmu oraz szczepień przeciwko grypie, zakład ogranicza ryzyko wystąpienia wśród pracowników zwolnień chorobowych czy kwarantanny. Niewątpliwie zbyt duża liczba absencji pracowników mogłaby się przyczynić do pomniejszenia produktywności przedsiębiorstwa, a tym samym do zmniejszenia jego obrotów, co negatywnie odbiłoby się na jego sytuacji ekonomicznej.