Faktura korygująca w związku z udzieleniem rabatu – rozliczenie w księgach podatkowych

Od 2016 r. ustawodawca postanowił częściowo uregulować zasady ujmowania korekt w podatku dochodowym. I tak, jeżeli korekta przychodów bądź kosztów jest wynikiem innej przyczyny niż błąd rachunkowy czy inna oczywista omyłka, skutki takiej korekty są uwzględniane w rachunku podatkowym w bieżącym okresie rozliczeniowym.

Powyższą zasadę uregulowano w art. 22 ust. 7c ustawy z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.; dalej: PDOFizU) i odpowiednio w art. 15 ust. 4i ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.; dalej: PDOPrU).

Ze wskazanych regulacji wynika, iż jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. Zatem rozliczenia korekty kosztów podatkowych należy dokonywać na bieżąco, czyli w dacie otrzymania faktury korygującej, jeśli pierwotna faktura prawidłowo dokumentowała zdarzenie gospodarcze i korekta kosztów nie jest związana z błędem lub inną oczywistą pomyłką. Biorąc pod uwagę opisaną w pytaniu sytuację należy uznać, iż korekta kosztów nie jest spowodowana błędem rachunkowym ani oczywistą pomyłką, natomiast wynika z faktu udzielenia przez kontrahenta rabatu. Okoliczność ta powoduje, iż koszty uzyskania przychodu winny być skorygowane w miesiącu otrzymania faktury korygującej tj. w czerwcu 2020 r., a nie w kwietniu 2020 r.

W temacie korekty kosztów i przychodów warto zwrócić uwagę, iż ustawodawca nie zawarł definicji oczywistej omyłki oraz błędu rachunkowego. Dlatego w tym względzie można się posiłkować wyjaśnieniami tych pojęć zawartymi w indywidualnych interpretacjach przepisów prawa np.: Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 9.8.2016 r., ITPB3/4510-306/16/AD. – „za „błąd rachunkowy” należy uznać sytuację, gdy koszt został niewłaściwie ujęty ze względu na błąd w toku wykonywania obliczeń; może to dotyczyć zarówno okoliczności leżących po stronie wystawcy faktury czy innego dokumentu księgowego (np. błędne podanie na fakturze cen lub wartości towarów), jak i po stronie odbiorcy takiego dokumentu (np. wprowadzenie do ksiąg rachunkowych nieprawidłowej cyfry, zastosowanie wadliwego kursu waluty obcej przy przeliczaniu wartości kosztu na złote, etc.).

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (wersja internetowa www.sip. pwn.pl) przez „omyłkę” należy rozumieć „spostrzeżenie, sąd niezgodny z rzeczywistością, niewłaściwe postępowanie, posunięcie”. W konsekwencji za „inną oczywistą omyłkę” należy uznać inny oczywisty błąd, który nie jest jednocześnie błędem rachunkowym. Takim błędem będzie np. ujęcie w kosztach podatkowych faktury wystawionej na podmiot inny niż faktyczny nabywca towaru. „Omyłka” wiązać się również będzie z błędem polegającym albo na nieprawidłowym wystawieniu albo nieprawidłowym ujęciu dowodu księgowego. Okoliczność taka musi mieć zatem charakter „pierwotny”. Co więcej, „omyłka” musi być „oczywista”. Oznacza to, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do charakteru przyczyn korekty, korekta dokonywana winna być w okresie otrzymania faktury korygującej (bądź innego dokumentu potwierdzającego stosowną korektę). Tylko w przypadku jednoznacznego stwierdzenia, że nieprawidłowe ujęcie kosztu było bezpośrednim wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta kosztu winna być uwzględniana „wstecznie”, tj. w okresie, w którym koszt taki został pierwotnie ujęty przez podatnika”.

Reasumując korekty kosztów uzyskania przychodów są rozliczane:

1) wstecznie – w zakresie w jakim korekta jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą pomyłką,

2) na bieżąco (w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty) – w zakresie w jakim korekta nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą pomyłką.

(RA)