Nowa ustawa o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach

Równocześnie wraz z uchyleniem ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która w sposób niezmiernie ogólny określa niezbędne kwalifikacje do opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego, brak będzie przepisów dotyczących urbanistów. W związku z powyższym nowa ustawa będzie również regulowała zasady wykonywania zawodu urbanisty. Na etapie prac wstępnych nad projektem były prowadzone konsultacje z przedstawicielami krajowych organów samorządów zawodowych architektów i inżynierów budownictwa oraz z podmiotami zrzeszającymi czynnych zawodowo urbanistów. Aktualnie projekt został skierowany do konsultacji publicznych oraz uzgodnień międzyresortowych i jest powszechnie dostępnie na stronach Rządowego Centrum Legislacji i resortu budownictwa.

Egzamin państwowy dla urbanisty

Projekt ustawy wprowadza egzamin państwowy jako sposób uzyskania kwalifikacji do wykonywania zawodu urbanisty (art. 143 projektu ustawy). Egzamin sprawdzi wiedzę teoretyczną i praktyczne przegotowanie kandydata i będzie się składał z części pisemnej i ustnej. Zakres egzaminu będzie obejmował znajomość przepisów prawnych dotyczących gospodarki przestrzennej oraz praktycznego zastosowania wiedzy z zakresu planowania przestrzennego, z uwzględnieniem zagadnień architektury, ochrony środowiska, kształtowania krajobrazu lub ochrony zabytków. Egzamin będzie odpłatny. Opłata w wysokości 600 zł będzie stanowiła dochód państwowy. Jeżeli egzamin nie dojdzie do skutku z przyczyn nieleżących po stronie kandydata, opłata będzie podlegała zwrotowi. Opłata może również zostać zwrócona, jeżeli kandydat usprawiedliwi swoją nieobecność w sposób przewidziany w przepisach o usprawiedliwianiu nieobecności w pracy.

Egzamin będzie przeprowadzony raz w roku. Kandydat, który uzyska negatywny wynik egzaminu, będzie mógł ponownie przystąpić do egzaminu w terminie wskazanym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, nie dłuższym niż 12 miesięcy.

Od wyniku egzaminu, niezależnie czy negatywnego, czy pozytywnego, będzie możliwe złożenie odwołania do komisji egzaminacyjnej o poszerzonym składzie. Do postępowania w sprawach odwołań od wyników egzaminu będzie się stosować przepisy KPA. Od uchwały komisji egzaminacyjnej o poszerzonym składzie w sprawie odwołań od wyników egzaminu będzie możliwe złożenie skargi do sądu administracyjnego.

Zmiany w zakresie funkcjonowania zawodu architekta i inżyniera budownictwa

Jedną z ważniejszych zmian przewidzianych w ustawie jest rezygnacja z jednolitej procedury nadawania uprawnień budowlanych dla osób zajmujących się architekturą oraz inżynierią budowlaną. Po wejściu w życie nowej ustawy będą dwie odrębne procedury nadawania uprawnień budowlanych w zawodzie architekta oraz uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa. Wspólne dla obu procedur będą przepisy dotyczące organów właściwych izby do zorganizowania i przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego i egzaminów, a także przepisy regulujące sposób odbywania praktyki, dotyczące osób, które mogą taką praktyką kierować oraz regulujące wynagrodzenia członków komisji kwalifikacyjnych. Jednocześnie nowa ustawa przewiduje rezygnację z wyodrębnienia specjalizacji w ramach istniejących specjalności uprawnień budowlanych.

Projekt ustawy dodaje też nowe zadania dla samorządów zawodowych architektów i inżynierów budownictwa:

1) uchwalanie standardów praktyki zawodowej,

2) ustalanie zasad doskonalenia zawodowego,

3) współdziałanie w doskonaleniu kwalifikacji zawodowych,

4) prowadzenie centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane.